Pogoda
Warszawa

Zmień miejscowość

Zlokalizuj mnie

Popularne miejscowości

  • Białystok, Lubelskie
  • Bielsko-Biała, Śląskie
  • Bydgoszcz, Kujawsko-Pomorskie
  • Gdańsk, Pomorskie
  • Gorzów Wlk., Lubuskie
  • Katowice, Śląskie
  • Kielce, Świętokrzyskie
  • Kraków, Małopolskie
  • Lublin, Lubelskie
  • Łódź, Łódzkie
  • Olsztyn, Warmińsko-Mazurskie
  • Opole, Opolskie
  • Poznań, Wielkopolskie
  • Rzeszów, Podkarpackie
  • Szczecin, Zachodnio-Pomorskie
  • Toruń, Kujawsko-Pomorskie
  • Warszawa, Mazowieckie
  • Wrocław, Dolnośląskie
  • Zakopane, Małopolskie
  • Zielona Góra, Lubuskie

Eliza Orzeszkowa

/Agencja FORUM

Eliza Orzeszkowa urodziła się 6 VI 1841 roku w Milkowszczyźnie, zmarła natomiast 18 V 1910 roku w Grodnie, tam też została pochowana.

To wybitna powieściopisarka, nowelistka, publicystka. Była córką zamożnych ziemian. Eliza Orzeszkowa w roku 1858 wyszła za mąż. Lata spędzone w Ludwinowie pod Kobryniem (majątek jej męża) odegrały znaczącą rolę w życiu pisarki.

Wśród ludu prowadziła pracę oświatową. Brała udział w służbach pomocniczych powstania styczniowego. W swym domu ukrywała również R. Traugutta i przewoziła go do granicy Królestwa Polskiego. W 1865 roku jej mąż został zesłany do guberni permskiej. Pisarka wróciła wówczas do Milkowszczyzny. Po uzyskaniu unieważnienia małżeństwa (1869 r.) osiadła w Grodnie.

Eliza Orzeszkowa była współwłaścicielką wypożyczalni i księgarni wydawnictwa w Wilnie (od roku 1879). Niestety, w roku 1882 firma została zamknięta, a pisarka skazana na internowanie przez okres trzech lat w Grodnie, co przeciągnęło się do lat pięciu. W roku 1894 wyszła ponownie za mąż. Eliza Orzeszkowa była dwukrotnie wysuwana do Nagrody Nobla (1905 i 1909 r.). W roku 1906 otrzymała nagrodę im. F. Kochmana.

Twórczość pisarki można podzielić na trzy okresy:

I 1866 - 1876: powstawały tu powieści tendencyjne. Eliza Orzeszkowa przeciwstawiała się romantyzmowi, a od literatury żądała prawdopodobieństwa życiowego. Warto tu wymienić: "Obrazek z lat głodowych" (opowiadanie, jej debiut), "Ostatnia miłość", "Na prowincji", "W klatce", "Cnotliwi", "Pan Graba", " Na dnie sumienia", "Marta".

II 1877 - 1891: "Meir Ezofowicz" rozpoczyna właśnie ten okres w życiu pisarki. Jest to moment przejścia do powieści realistycznej, poruszenie problematyki narodowej oraz społeczno - - demokratycznej. Należy tu wymienić takie pozycje, jak: "Widma", "Sylwek Cmentarnik", "Niziny", "Dziurdziowie", "Nad Niemnem", "Cham", "Jędza" i inne.

III 1892 - 1910: w tym okresie pisarka odrzuca ateizm i antyklerykalizm, pogłębia analizę psychologiczną, skupia się na jednostce i jej przeżyciach. Utwory z tego etapu to jej szczytowe osiągnięcie. Należą tu między innymi: "Dwa bieguny", "Argonauci", tom nowel "Iskry", "Gloria victis" (tom opowiadań z 1910 roku, który zawiera osobiste wspomnienia pisarki).

Eliza Orzeszkowa to bardzo wybitna postać. Jej twórczość była w pewnym stopniu inspiracją dla S. Żeromskiego, W.S. Reymonta czy dla M. Dąbrowskiej. To, co "wyszło" spod pióra pisarki jest dokumentem historycznym. Znajdziemy tam bowiem obraz społeczeństwa na ziemiach wschodnich w 2 połowie XIX wieku. Dzieła Elizy Orzeszkowej były tłumaczone na około 20 języków.

INTERIA.PL

Zobacz także