Tomasz Judym - pisarz nie prezentuje nam idealnego bohatera, pokazuje zarówno jego zalety, jak i wady. Tomasz to syn warszawskiego szewca, który nadużywał alkoholu. Nie dbał o rodzinę, nie potrafił zapewnić jej odpowiednich warunków godziwego życia. Dom bohatera to: "suterena, wilgotny grób pełen śmierdzącej pary. Ojciec wiecznie pijany, matka wiecznie chora. Zepsucie, nędza i śmierć..." Tomasz wykształcenie lekarskie zdobył tylko i wyłącznie dzięki swemu uporowi i samodzielności. Osiągnął swój cel mimo ciężkiej sytuacji materialnej, licznym upokorzeniom ze strony swej ciotki, u której mieszkał. Prowadziła ona rozwiązły tryb życia. Chłopiec był tam poniżany, bity: "Pierwszych lat byłem na posyłkach, froterowałem, czyściłem posadzki, myłem w kuchni garnki, rondle, nastawiałem samowary i latałem, latałem bez końca za sprawunkami. Jeszcze dziś pamiętam ten dom, te schody kuchenne! Ile ja tam cierpień..." Nauka kosztowała go wiele wyrzeczeń. Kiedy był w klasie piątej, uciekł i rozpoczął życie na własną rękę. Kontakt z ludźmi wykształconymi oddzielił go od środowiska, w którym dorastał. W jego świadomości tkwiła stale myśl o pochodzeniu robotniczym. Wywoływało to w nim kompleksy, powodowało niską samoocenę, brak własnej wartości. Tomasz czuł, że ma obowiązki wobec swego środowiska. Bohater marzył o założeniu własnego gabinetu w warszawskiej dzielnicy. Kiedy powrócił do Polski, zrealizował swoje zamiary. Działalność musiał jednak zawiesić, ponieważ nie przynosiła dochodów. Czuł się samotny i niespełniony zawodowo. Jego poglądy dotyczące leczenia warstw najuboższych nie znalazły zrozumienia w gronie lekarzy. W odczycie u doktora Czernisza sugerował, iż obowiązkiem lekarzy jest szerzenie higieny tam, gdzie panują tragiczne warunki. Lekarze powinni leczyć nie tylko bogatych, ale także biednych. Odczyt Tomasza spotkał się z ostrą krytyką. Bohater okazał się naiwny, gdyż myślał, iż starsi koledzy zaakceptują jego program. Tak się nie stało. Tomasz postanowił wyjechać do Cisów i przyjąć posadę w szpitalu. Tam także nie mógł zrealizować swoich idei. Nie podzielał on poglądów dyrektora i administratora sanatorium. Doszło między nimi do kłótni, Judym wrzucił Krzywosąda do stawu i został zwolniony z pracy. W ten właśnie sposób zakończył swoją społeczną misję. Musiał wyjechać z Cisów, jednocześnie też opuścić Joannę Podborską. Żałował bardzo swej gwałtowności, to przez nią musiał rozstać się z ukochaną. Swe rozdarcie odczuł boleśnie. Bohater kolejny raz pokazał swoją bezkompromisowość w walce dobra ze złem. Jego projekt podniesienia zdrowotności wzbudził sprzeciw u właścicieli i zarządców Cisów, ponieważ troszczyli się oni jedynie o własny interes związany z interesem zakładu leczniczego, bali się straty materialnej, trudności i wysiłku, urażona została ich ambicja i autorytet. Działania proponował im przecież młody lekarz (konflikt pokoleń). Judym za pośrednictwem Korzeckiego poznał pracę robotników w Zagłębiu. Pobyt na Śląsku zmobilizował po raz kolejny jego siły do aktywnego działania na rzecz ludzi biednych. Obserwował ich trudne warunki mieszkaniowe, był wstrząśnięty tą nędzą. Pragnął pracować dla polepszenia warunków ich życia. Poświęcił się całkowicie wykonywaniu zawodu, zrezygnował nawet ze wspólnego życia z Joasią. W jego postawie jest wiele romantycznego prometeizmu. Tomasz Judym to uparty i bezkompromisowy buntownik. Bez reszty poświęcił się dla dobra drugiego człowieka. Pragnął zmienić świat, a przynajmniej go poprawić. Stefan Żeromski pokazał liczne zalety doktora, jego szlachetność i altruizm, ale także wady: wybuchowość, gwałtowność, brak rozwagi i pokory. Bohater jest połączeniem cech romantyka (szuka właściwej drogi w życiu, bierze na siebie odpowiedzialność za losy innych, walczy samotnie, podejmuje ryzykowne kroki przeciwko osobom o mocnej pozycji w środowisku) i pozytywisty (rzetelnie realizuje hasła pozytywizmu: zdobywa zawód, leczy wszystkich, którzy tego potrzebują, jego działania są przemyślane, jest pracowity, wierzy w ideę poprawy losu warstw najuboższych). Tomasz Judym to indywidualista, ponosi klęski, nie poddaje się jednak. Joanna Podborska - jest guwernantką panien Orszeńskich. To: "panna dwudziestokilkuletnia, ciemna brunetka z niebieskimi oczami, prześliczna i zgrabna." O Joasi mówi nam dużo ostatni rozdział tomu pierwszego. Jest on przytoczeniem fragmentów pamiętnika pisanego przez bohaterkę (17 października - 10 czerwca). Urodziła się ona we wsi Głogi. Musiała sama starać się o utrzymanie i wykształcenie, gdyż była wcześnie osierocona. W Kielcach ukończyła gimnazjum. W wieku siedemnastu lat wyjechała do Warszawy, by pracować jako guwernantka u państwa Predygierów. Musiała opuścić braci, ciotkę Ludwikę, która była dla nie jak matka oraz wielu przyjaciół. Joasia spotkała kilka razy w tramwaju młodzieńca w cylindrze. Był to Judym, który zrobił na niej duże wrażenie. Odwiedziła na krótko Kielce, gdzie spotkał ją zawód. Wszystko tam dla niej było już obce. Przebywała następnie w Mękarzycach w dworku wujostwa. Cieszyła się tam pięknem wsi, ale zrozumiała też, jak bardzo "wrosła" w miejski klimat. Nie potrafiłaby już obcować z ludźmi, którzy nie poszerzają swoich kulturowych horyzontów. Joasia odwiedziła również grób swoich rodziców na cmentarzu w Krawczyskach. Uświadomiła sobie swoją samotność i bezdomność. Joanna jest inteligentna i wrażliwa, interesuje się literaturą, zwłaszcza twórczością starożytnych Greków. W swoim dzienniku wspomina przyjaźń ze Stasią Bozowską, jej postępowania nie chce jednak naśladować. Pisze też o dobroduszności panny L. Darzy ją ogromnym szacunkiem. Joasia jest samotna od najmłodszych lat. Kocha Tomasza i pragnie go poślubić oraz pomagać przy leczeniu ludzi ubogich. Kiedy Judym rezygnuje z ich wspólnej przyszłości, potrafi zaakceptować jego postępowanie. Wiktor Judym - to brat Tomasza, jest pracownikiem fabryki w Warszawie. Za działalność rewolucyjną zostaje zwolniony z pracy. Wyjeżdża za granicę w poszukiwaniu lepszego życia. Prawdziwym powodem ucieczki jednak jest policja, która poszukuje go za działania przeciwko władzy. Do Szwajcarii sprowadza swoją rodzinę. Snuje też plany o wyjeździe do Ameryki. Wiktor jest człowiekiem, który boi się wyrażania własnych uczuć. Natalia Orszeńska - to siedemnastoletnia dziewczyna, pełna temperamentu, zbuntowana, przyciągająca uwagę mężczyzn. Potajemnie bierze ślub z Karbowskim, czym sprawia zawód swej babci. Wanda Orszeńska - to piętnastoletnia dziewczyna, siostra Natalii. Pani Niewadzka - bogata wdowa po właścicielu sanatorium w Cisach. Wychowuje Natalię i Wandę Orszeńskie. Korzecki - to inżynier pracujący w kopalni w Sosnowcu, znajomy Judyma z Paryża. Jest człowiekiem o skomplikowanej osobowości. To dekadent, który nie potrafi odnaleźć sensu życia. Interesuje się literaturą modernistyczną. Nurtują go pytania egzystencjonalne. Bohater popełnia samobójstwo. Dr Węglichowski - to dyrektor uzdrowiska w Cisach. Żałuje, iż zatrudnił Judyma, gdyż ten okazał się mądrzejszym i bardziej kompetentnym lekarzem niż on. Na reformatorskie plany Tomasza patrzy niechętnie. Leszczykowski - współzałożyciel zakładu leczniczego w Cisach. To bogaty kupiec oraz powstaniec, który w latach młodości musiał opuścić kraj. Mieszka teraz w Konstantynopolu. To jedyny człowiek, który chciał pomóc Tomaszowi w realizacji jego planów. Matura Interiapl
Utwórz swoją wizytówkę Ósma część powtórki do matury w następny wtorek! A w niej: zestaw zadań z matematyki wraz z komentarzem przygotowanym przez naszego eksperta oraz opracowanie "Ferdydurke" Witolda Gombrowicza i omówienie poezji Bolesława Leśmiana.Chcesz otrzymywać powiadomienia o nowych
opracowaniach i zestawach zadań z matematyki? Dołącz do nas na Twitterze lub Facebooku. Tam na bieżąco informujemy o nowościach w naszym serwisie maturalnym.
