Decydujące starcie przed II turą. Kto wygrał debatę prezydencką?
W czwartek kandydaci na prezydenta - Andrzej Duda i Bronisław Komorowski - wzięli udział w ostatniej debacie. Odpowiedzieli na pytania dotyczące polityki, gospodarki, spraw społecznych oraz polityki zagranicznej. Eksperci, którzy oceniali starcie, byli bezlitośni.
00:05
Zakończyła się relacja na żywo, dziękujemy za uwagę.
Już jutro na stronach Interii znajdziecie podsumowanie debaty oraz nowe komentarze ekspertów.
23:59
Dr hab. Norbert Maliszewski, specjalista ds. marketingu politycznego z UW, ocenia: Był remis, a właściwie przegrali widzowie, bo faktycznie to był pojedynek bokserski, klincz, w którym żaden z zawodników nie zyskał przewagi, a stracili widzowie.
23:56
W ocenie politologa Olgierda Annusewicza czwartkowa debata kandydatów na prezydenta była sukcesem Bronisława Komorowskiego, ale nie była porażką Andrzeja Dudy, który odrobił straty z pierwszego, niedzielnego spotkania (więcej na ten temat).
23:39
Kto wygrał debatę? Czekamy na Wasze głosy:
Kto - twoim zdaniem - wygrał czwartkową debatę prezydencką?
23:33
Andrzej Duda po debacie wyrusza w Polskę - w ramach cyklu "Polska 24 godziny na dobę". Za dwie godziny pojawi się w Piekarni Smoleń w Nowym Mieście nad Pilicą - donosi PAP.
Również Bronisław Komorowski troszczy się o piekarzy, co udowodnił podczas wizyty w Kazimierzu Dolnym. Przypominamy akcję z pieczeniem koguta:
Prezydent Komorowski upiekł koguta
23:29
W ocenie socjologa polityki doktora Marcina Gacka z Uniwersytetu Śląskiego czwartkowa debata kandydatów na prezydenta była wyrównana, z lekkim wskazaniem na Andrzeja Dudę. Jego zdaniem polityk Prawa i Sprawiedliwości wygrał w części dotyczącej polityki zagranicznej i wewnętrznej, Bronisław Komorowski zaś lepiej wypadł w części gospodarczej (więcej na ten temat).
23:22
"Czy zrobi pan wszystko, żeby ich (syryjskich chrześcijan - red.) sprowadzić do Polski, dumnej z chrześcijańskich korzeni, dumnej z Jana Pawła II, dumnej z Solidarności w klapie?" - pytała Justyna Pochanke.
Kandydaci na prezydenta gimnastykowali się, odpowiadając na to pytanie.
"Uważam, że Polskę powinno być stać na to, żeby przyjąć tych ludzi, zgodnie z procedurami, które w państwie polskim obowiązują" - próbował odpowiedzieć na pytanie, w rzeczywistości na nie nie odpowiadając, Bronisław Komorowski.
Kandydat PiS Andrzej Duda podkreślił, że chciałby, "aby ta wspólnota ludzi, dzisiaj ciemiężonych z uwagi przede wszystkim na swoje przekonania religijne", mogła osiedlić się w Polsce. Kolejną część wypowiedzi poświęcił jednak Polakom z Donbasu i Kazachstanu.
"Polacy powinni zacząć wracać do Polski, Polacy powinni móc się tu osiedlić" - dodał Duda, który zapomniał, że pytanie dotyczyło Syryjczyków.
23:13
Kto wygrał czwartkową debatę prezydencką? - odpowiedź jest prosta. Nikt. Był remis, ale nie zero do zera, tylko minus pięć do minus pięciu. Dość żałosne widowisko - ocenia w rozmowie z Interią Piotr Tymochowicz, doradca mediowy, specjalista ds. wizerunku i marketingu politycznego.
Polecamy Tymochowicz: Parodia debaty
23:10
Wypowiedź Andrzeja Dudy dot. chrześcijan z Syrii:
23:08
Bronisław Komorowski o chrześcijanach z Syrii:
23:02
W sieci wesoło. Internauci komentują debatę i podsuwają kolejne memy:
23:00
Docierają do nas kolejne komentarze po debacie:
"Duda mówił bardzo sprawnie, ale na mnie zrobił złe wrażenie ze względu na bardzo agresywny, napastliwy ton. To była zbyt duża zmiana w stosunku do poprzedniej debaty. Ja takiego Andrzeja Dudy nie znałam i w związku z tym umiarkowanie mi się to podobało" - ocenia politolog z Uniwersytetu Warszawskiego dr Anna Materska-Sosnowska.
22:45
Andrzej Duda o stosunkach z Rosją:
22:35
Nudna i niesmaczna debata desperatów?
Prof. Janusz Czapiński w rozmowie z Interią: Niezależnie od tego, co mówili politycy Prawa i Sprawiedliwości i komentatorzy przychylni Andrzejowi Dudzie, jego sztabowcy musieli zdawać sobie sprawę, że w pierwszej debacie poniósł sromotną klęskę. W związku z tym kazali mu się zachowywać w sposób agresywny. Bronisław Komorowski, w wielu miejscach, odpłacał mu tym samym. To było zarazem nudne i niesmaczne.
22:30
"Mentorski prezydent nie zapędził Dudy do narożnika" - ocenia w komentarzu dla Interii felietonista Robert Walenciak.
22:24
Kto wygrał debatę? Czekamy na Wasze głosy:
Kto - twoim zdaniem - wygrał czwartkową debatę prezydencką?
22:19
Przypomnijmy, co powiedział w podsumowaniu Andrzej Duda:
"Szanowni państwo, słyszeliście debatę, różne dziwne wystąpienia prezydenta w ciągu ostatnich 2 tygodni, nagłe zmiany poglądów. Jestem człowiekiem stabilnym. Słucham, co mówią do mnie rodacy. Spotkałem się z nimi we wszystkich zakątkach Polski. To oni są moimi ekspertami".
Tymczasem w sieci:
22:13
Kandydaci rozmawiali w trakcie debaty między innymi o wieku emerytalnym.
Andrzej Duda podkreślił, że ludzie nie chcą pracować do śmierci. Jego zdaniem ustawa emerytalna powinna być skonstruowana tak, aby ci, którzy chcą pracować dłużej, mieli taką możliwość.
Internauci podchwycili:
22:09
Sympatycy Bronisława Komorowskiego oglądają transmisję debaty w specjalnym namiocie, ustawionym przed siedzibą TVN w Warszawie.
Na zdjęciu między innymi flaga UE z "polską gwiazdką" od prezydenta.
21:55
Kto wygrał czwartkową debatę prezydencką? Zachęcamy do oddania głosu w ankiecie:
Kto - twoim zdaniem - wygrał czwartkową debatę prezydencką?
21:50
Każdy z kandydatów miał czas na podsumowanie debaty. Kolejność - jak podkreśliła Justyna Pochanke - ustalono w drodze losowania.
Zdjęcie ze studia. Z przymrużeniem oka.
21:45
"Pokaż mi swoich przyjaciół, a powiem ci, jaki jesteś, także w kwestii Europy, integracji europejskiej i UE" - mówił podczas debaty Komorowski, pytając Dudę o jego przyjaciół.
Przypomniał, że jego partyjna koleżanka Krystyna Pawłowicz "flagę UE określiła mianem szmaty".
"Czy pan wie, że jesteśmy członkiem UE i że to jest także nasza flaga? - pytał.
Internauci dowodzą, że mają dobrą pamięć:
21:35
21:30
Kandydaci na prezydenta o płacach. Przypominamy fragment debaty:
21:25
Dokładnie tak:
21:22
Wpadki z suflerami, czytaniem z kartek i oskarżenia o "sfałszowanie debaty" mają - jak widać na poniższym obrazku - drugie życie w sieci.
21:19
Przypomnijmy: Kandydat Prawa i Sprawiedliwości Andrzej Duda twierdzi, że państwo powinno pomagać kredytobiorcom i powrócić do rozliczenia w złotych kredytów branych we frankach szwajcarskich.
Andrzej Duda opowiedział się w trakcie dzisiejszej debaty za repolonizacją banków.
21:15
A co słychać u pozostałych osób, które ubiegały się o fotel prezydencki w I turze?
Bezlitosna matematyka prosto z Twittera:
21:10
Kataryna też zauważa pewną prawidłowość:
21:05
Spostrzegawczy internauta "załatwia" prezydentowi pracę:
21:01
Tymczasem na Twitterze "Duda zdenerwowany i chaotyczny" - zbieg okoliczności?
20:55
Od początku debaty w sieci zaczęły się pojawiać memy. Pierwszy, który prezentujemy, jest komentarzem do flagi Platformy, którą przyniósł do studia Andrzej Duda.
Kandydat na prezydenta chciał w ten sposób podkreślić związek głowy państwa z partią:
20:50
Sprawdzamy reakcje w sieci. Prezydentowi oberwało się za polską gwiazdkę na fladze UE:
20:42
Podsumowanie debaty:
Andrzej Duda: Szanowni państwo, słyszeliście debatę, różne dziwne wystąpienia prezydenta w ciągu ostatnich 2 tygodni, nagłe zmiany poglądów. Jestem człowiekiem stabilnym, słucham, co mówią do mnie rodacy. Spotkałem się z nimi we wszystkich zakątkach Polski. To oni są moimi ekspertami. jesteśmy wielką wspólnotą. Nie możemy pozwolić na to, kto będzie wymachiwał pięścią na ludzi za to, że mają inne poglądy. Przede wszystkim trzeba rozmawiać i szukać tego, co dla nas wspólne, opierać się na wartościach. (...) Dobre zmiany są możliwe, wierzę, że wybierzecie mnie.
Bronisław Komorowski: Doświadczonego polityka poznaje się po tym, że potrafi słuchać ludzi i wyciągać wnioski. Odebrałem sygnał w I turze wyborów. Młodzi ludzie chcą większego udziału w decydowaniu o losach kraju. (...) Musimy umieć budować dobre relacje między sobą i na zewnątrz, poza granicami. Wybory to nie randka w ciemno, gdzie można coś zaryzykować, ale decyzja o tym, kto będzie sternikiem, i kto będzie dźwigał odpowiedzialność., Trzeba mieć doświadczenie, wiedzę i umiejętności, by być w stanie podjąć to wielkie wyzwanie. Dlatego proszę o państwa głowy. W niedzielę będzie się decydowała przyszłość Polski.
20:40
Komorowski: Pamięta pan słowa Krystyny Pawłowicz, która nazwała unijną flagę szmatą?
Po kilku zdaniach wprowadzenia Duda ocenił, że w UE trzeba być bez kompleksów i ubiegać się o nasze interesy.
20:37
Duda: Zrealizował pan obchody 70. rocznicy zakończenia II wojny światowej. Ilu przywódców państw się pojawiło?
Komorowski: Rozumiem, że pyta pan o Putina - rozpoczął prezydent. Po raz pierwszy taka liczba osób rozważała nad losem Europy. Trzeba było zaprosić prezydentów naszej części Europy.
Duda: To była porażka. To pokazało bylejakość dyplomacji. Nie było żadnego z przywódców wielkich państw UE. Nie było prezydenta USA.
- Jak można było zaprosić Putina, skoro Rosja zaatakowała Ukrainę - ripostował prezydent.
20:32
Justyna Pochanke: Syryjscy chrześcijanie proszą Polskę o miłosierdzie i wizy. Czy zrobi pan wszystko, żeby ich sprowadzić do Polski dumnej z chrześcijańskich korzeni, Jana Pawła II i Solidarności?
Duda: Tak, chciałbym, aby wspólnota ludzi ciemiężonych mogła się spokojnie osiedlić w naszym kraju. Podkreślił, że jeśli nie zmieni się władza, to również i Polacy pozostający poza granicami kraju będą mieli problem z powrotem.
Komorowski: Podziwiam taką nieprawdopodobną elastyczność Andrzeja Dudy (...). Błagam o konsekwencję. Jeśli chodzi o Syryjczyków, to jest to problem bardzo poważny. Ocenił, że Polskę powinno być stać na udzielenie pomocy potrzebującym.
Prezydent zaznaczył, że kontrkandydat domaga się aktywności od innych, a sam prezentuje dwoistość działania.
20:28
Justyna Pochanke: Czy w UE Polska powinna płynąć w głównym nurcie, trzymając się Niemiec, czy powinniśmy stworzyć własny nurt?
Komorowski: Polska powinna dążyć do tego, by być najważniejszą częścią Europy. Temu ma służyć Trójkąt Weimarski. Prezydent ocenił, że Niemcy są naszym sąsiadem i trzeba stawiać na współpracę i relacje dobrosąsiedzkie w ogóle ze względu na wspólnotę interesów.
Duda: Polska powinna realizować w UE swoje interesy. Oczywiście w ramach takiej struktury realizuje się interesy po partnersku. To nie może być polityka, która zgadza się na wszystkie ograniczenia.
20:25
Obecne gwarancje NATO nie wystarczą, żeby powiedzieć Polakom: śpijcie spokojnie? - zapytała Justyna Pochanke.
Duda: Uważam, że powinny powstać bazy NATO w Polsce. (...) Musimy odbudować obronę terytorialną. Przede wszystkim trzeba podjąć negocjacje z NATO. Powinniśmy tworzyć własny nurt i walczyć o swoje interesy. Leżymy w ważnym miejscu w Europie. Trzeba te interesy łączyć i współdziałać. Takiej współpracy chcę.
Bronisław Komorowski: Jesteśmy względnie bezpieczni w niebezpiecznym świecie.
20:21
Czy prezydent Putin jest największym zagrożeniem dla Polski? - zapytała Justyna Pochanke.
- Trzeba dostrzec głęboką złą zmianę w polityce rosyjskiej. (...) Na styku ukraińsko-rosyjskim toczy się konfrontacja. Polska powinna powstrzymywać Rosję i jednocześnie być tym krajem, który będzie dążył do współpracy z Rosją (...). Dla Polski Rosja jest bezpieczna, gdy nie ma aspiracji imperialnych. Musimy być ustawieni jako ta część świata zachodniego, która najlepiej Polskę zna. W tej chwili polski głos liczy się w Unii Europejskiej - ocenił Bronisław Komorowski.
Andrzej Duda: Polacy potrzebują pokoju i spokoju. Będę uważnie słuchał głosu obywateli. Polska powinna prowadzić ofensywną politykę zagraniczną, nie wchodzić w konflikt z Rosją (...). Dzisiaj trzeba wychodzić z inicjatywami w ramach UE i NATO, wzmacniać nasze bezpieczeństwo. Dzisiaj jesteśmy przecież wschodnią flanką NATO.
Bronisław Komorowski: A jeszcze niedawno chciał pan wysyłać żołnierzy...
Andrzej Duda: Jest pan nieuczciwy!
20:20
Justyna Pochanke zadaje pytania w kolejnej części debaty.
20:17
Ile podpisał pan ustaw podwyższających Polakom podatki? - zapytał Duda.
- Rząd jest odpowiedzialny za podatki - odpowiedział Komorowski, podkreślając, że podpisał 17 ustaw obniżających podatki.
- Jest pan niestabilny. Zmienia pan zdanie z dnia na dzień. Podpisał pan 13 ustaw, w których podniesionych zostało 21 podatków - w tym na ubranka dziecięce - przypomniał Duda.
20:15
Pytania wzajemne.
Bronisław Komorowski zapytał Andrzeja Dudę o kwestie związane z przemocą domową. Duda odpowiedział: liczba przypadków przemocy domowej jest znacznie niższa niż w krajach zachodnich. Szkoda, że pan nie słucha ekspertów i podejmuje decyzje pod publiczkę.
Komorowski: Mam wrażenie, że czytaliśmy dwie zupełnie inne konwencje antyprzemocowe. Polska nie może być krajem obojętnym na przemoc. Nie ma żadnego wytłumaczenia, że pan stanął po złej stronie.
20:11
Prezydent jest zwierzchnikiem sił zbrojnych. Czym kierować się, wybierając konkretny model czy typ broni? - zapytał Bogdan Rymanowski.
Bronisław Komorowski: Polska dokonuje wyboru najlepszych typów uzbrojenia, bo chcemy mieć nowoczesną armię. (...) Za rządów PiS-u wydawana była 1/3 obecnych nakładów na armię - podkreślił prezydent.
Andrzej Duda: Słucham i nie wierzę. Proszę takich rzeczy nie opowiadać. To jest bałamucenie. (...) W Polsce istnieją dwie fabryki, które zajmowały się produkcją helikopterów. Ich zasilenie było bardzo ważne. To nie zostało wzięte pod uwagę. Ludzie w Świdniku są zrozpaczeni.
20:07
Jakie projekty ustaw zamierza pan zgłosić, by wzrosły pensje Polaków? - zapytał Bogdan
Andrzej Duda: Od 2007 r. liczba Polaków, którzy zarabiają najniższą pensję podwoiła się. Konieczne jest podwyższenie kwoty wolnej od podatku. Duda obiecał, że przygotuje taką ustawę. Druga kwestia: pomoc państwa dla dzieci z rodzin najbiedniejszych - 500 zł na każde dziecko. Mamy w Polsce 750 tys. dzieci, które nie dojadają.
Bronisław Komorowski: Jeśli chodzi o wysokość dochodów - średnia wzrosła o 1000 zł w stosunku do czasów rządów PiS-u. Zapowiedziałem ustawę o pierwszej pracy dla młodych ludzi - przypomniał prezydent.
20:03
Czy system bankowy wymaga zmian? Jak pomagać ludziom, którzy wzięli kredyty we frankach?- zadał kolejne pytanie Rymanowski.
Bronisław Komorowski: Należy dążyć do tego, by państwo polskie pomagało w sytuacjach trudnych wszystkim, którzy wzięli kredyty, ale bierze się je na własne ryzyko.
Andrzej Duda: Państwo polskie powinno im pomóc. W tym zakresie jest konieczna zmiana. Dzisiaj 2/3 polskich banków znajduje się w obcych rękach - podkreślił Duda.
20:01
- Mam nadzieję, że wszyscy już dostrzegli, jak Andrzej Duda wycofuje się rakiem ze swoich obietnic. Dla mnie sprawą najważniejszą jest troska o wysokość emerytur. Pan chciał narazić na szwank wysokość emerytur - mówił Bronisław Komorowski.
20:00
Czy obietnice dotyczące wieku emerytalnego są realne? - zapytał kandydatów Rymanowski.
Andrzej Duda: Polska potrzebuje zmiany. Odbyłem spotkania w całej Polsce. Ludzie mówili, że nie chcą pracować aż do śmierci. (...) Ludzie powinni mieć wolność z korzystania z pracy. JeŚli ktoś chce pracować dłużej, niech pracuje. To jego wybór.
19:59
Koniec rundy pierwszej. Pytania zadaje Bogdan Rymanowski.
19:57
Jakie były najważniejsze zastrzeżenia Trybunału Konstytucyjnego do ustawy o zgromadzeniach? - zapytał Andrzej Duda.
Bronisław Komorowski podkreślił, że głównie chodziło o to, by nie zasłaniać twarzy podczas manifestacji.
- Może pan ma takich kolegów, którzy zasłaniają twarze, bo ja nie mam - zareagował Duda.
19:56
Pan był partyjnym prezydentem i podpisywał wszystko, co Platforma chciała, żeby pan podpisał - zarzucił prezydentowi Andrzej Duda.
19:53
Dlaczego, jak była głosowana ustawa ws. godła narodowego, pan się wstrzymał od głosu? - takie pytanie zadał Bronisław Komorowski kontrkandydatowi.
Andrzej Duda: Mieliśmy inne stanowisko jako klub parlamentarny. To pan się pokazał z czekoladowym orłem. Pan śmieszy, tumani i przestrasza - ocenił Duda.
Komorowski od razu zareagował: To karygodne! Podkreślił, że orzeł może być z każdego materiału - najważniejsze, by był w polskim sercu.
19:51
Andrzej Duda: polityka historyczna powinna polegać na obronie dobrego polskiego imienia. Może istnieć pod auspicjami prezydenta, premiera i ministra spraw zagranicznych. (...) Ja taką instytucję ustanowię.
19:50
Bronisław Komorowski: Problem obrony przed nieuzasadnionymi zarzutami jest ciągle aktualny. My - jako Polacy - powinniśmy na zewnątrz opowiadać o tych Polakach, którzy ratowali Żydów w czasie wojny.
19:49
Monika Olejnik poruszyła kwestię łączenia Polski z Holokaustem w kolejnym pytaniu.
19:47
Bronisław Komorowski: Można siać zamieszanie i wątpliwości lub starać się je wyjaśnić. Od tego jest niezależna prokuratura. To prokuratura powinna się zająć sprawą, a nie pan - zwrócił się do kontrkandydata prezydent.
19:45
Monika Olejnik poruszyła kwestię katastrofy smoleńskiej i zapytała, jak kandydaci chcą wpłynąć na zaufanie społeczeństwa do prokuratury.
Andrzej Duda: To kwestia zabiegów polskiej dyplomacji, abyśmy nasze dowody otrzymali. Powinniśmy prowadzić aktywną politykę i zabiegać o tę sprawę. Podkreślił, że głównych dowodów w Polsce nie ma, a wrak jest nadal na lotnisku smoleńskim.
19:41
Bronisław Komorowski: Jestem za tym, by zobowiązanie państwa wobec podatnika i podatnika wobec państwa były dwustronne.
Andrzej Duda: Referendum prawdopodobnie nie będzie, bo większość konstytucjonalistów podkreśla, ze wniosek jest sprzeczny z Konstytucją. To pan - zwrócił się do kontrkandydata - mówił, że blokuję etat na UJ. "Na uniwersytecie nie ma żadnej blokady etatu" - przeczytał Duda fragment listu rektora uniwersytetu.
19:40
Monika Olejnik zadała kolejne pytanie: czy opowie się pan za JOW-ami, zakazem aborcji, związkami partnerskimi?
19:37
Czy Polska powinna być neutralna światopoglądowo? - zapytała kandydatów Monika Olejnik.
Andrzej Duda zwrócił uwagę, że prezydent unika partii, która go finansuje i podarował Bronisławowi Komorowskiemu chorągiewkę z logo Platformy.
Polska nie jest państwem wyznaniowym (...) Trzeba jednak pamiętać, że ochrona życia ludzkiego jest wpisana do polskiej Konstytucji. Jest źle, jeśli prezydent podejmuje decyzje, które godzą w Konstytucję.
Bronisław Komorowski podkreślił, że oczekuje przeprosin od Andrzeja Dudy. Flagę Platformy przekazał na ręce Moniki Olejnik, która z kolei położyła ją na podłodze.
19:35
Monika Olejnik przywitała kandydatów. Bronisław Komorowski i Andrzej Duda podali sobie dłonie.
19:31
Bronisław Komorowski po przyjeździe do siedziby TVN. Prezydentowi towarzyszy redaktor naczelny "Faktów" TVN i TVN24 Adam Pieczyński.
19:25
19:24
Zanim rozpocznie się debata i kandydaci złożą kolejne obietnice, zachęcamy do przeczytania artykułu Co może prezydent? Czyli kosztowna "kiełbasa wyborcza"
19:22
Bronisław Komorowski również dotarł na miejsce.
19:16
"Andrzej Duda powinien pokazać, że Bronisław Komorowski jest w stanie wiele poświęcić - wartości, poglądy - by utrzymać władzę. Z kolei sam prezydent musi atakować i przekonywać, że obietnice Dudy są kompletnie niewiarygodne" - mówi w rozmowie z Interią dr hab. Norbert Maliszewski.
Polecamy Strategie kandydatów
19:12
Andrzej Duda jest już przed siedzibą TVN. Na debatę przyjechał DudaBusem.
19:08
Dzisiejsze starcie zapowiada się ciekawie. Pytania kandydatom będą zadawać Monika Olejnik (polityka), Bogdan Rymanowski (gospodarka i społeczeństwo), Justyna Pochanke (polityka zagraniczna)
19:07
Przypomnijmy: pierwsza debata prezydencka z udziałem Andrzeja Dudy i Bronisława Komorowskiego odbyła się w niedzielę. Zapis znajdziesz TUTAJ.
19:05
Przed siedzibą TVN w Warszawie zgromadzili się sympatycy Bronisława Komorowskiego i Andrzeja Dudy.
* * *
Pierwszą turę wyborów prezydenckich wygrał kandydat Prawa i Sprawiedliwości, Andrzej Duda, który pokonał Bronisława Komorowskiego, zdobywając 34,76 proc. głosów.
Ubiegający się o reelekcję prezydent uzyskał 33,7 procent poparcia. O tym, który z kandydatów przez kolejnych 5 lat będzie pełnił urząd prezydenta RP zdecyduje druga tura wyborów.
Odbędzie się ona w niedzielę, 24 maja.