Co to jest smog?
Smog jest często klasyfikowany jako smog letni lub smog zimowy.
Letni smog związany jest przede wszystkim z fotochemicznym powstawaniem ozonu. W sezonie letnim, kiedy temperatury są wyższe i jest więcej światła słonecznego, smog fotochemiczny jest dominującym rodzajem powstawania smogu.
W miesiącach zimowych, kiedy temperatury są niższe, wzrasta zużycie węgla i innych paliw kopalnych do ogrzewania domów i budynków. Te emisje spalinowe, wraz z brakiem rozproszenia zanieczyszczeń, charakteryzują powstawanie smogu zimowego. Tworzenie smogu w ogóle opiera się zarówno na zanieczyszczeniach pierwotnych, jak i wtórnych. Zanieczyszczenia pierwotne są
emitowane bezpośrednio ze źródła, takiego jak emisje dwutlenku siarki ze spalania węgla. Zanieczyszczenia wtórne, takie jak ozon, powstają, gdy pierwotne zanieczyszczenia ulegają reakcjom chemicznym w atmosferze.
Smog fotochemiczny, występujący na przykład w Los Angeles, jest rodzajem zanieczyszczenia powietrza pochodzącym z emisji spalin z silników spalinowych i oparów przemysłowych. Zanieczyszczenia te reagują w atmosferze ze promieniami słonecznymi, tworząc zanieczyszczenia wtórne, które również łączą się z emisjami pierwotnymi, tworząc smog fotochemiczny. W niektórych innych miastach, takich jak Delhi, nasilenie smogu jest często pogarszane przez spalanie ścierniska na sąsiednich obszarach rolniczych. Poziomy zanieczyszczenia atmosferycznego w Los Angeles, Pekinie, Delhi, Lahore, Mexico City, Teheranie i innych miastach są często zwiększane przez inwersję (wzrost temperatury powietrza wraz ze wzrostem wysokości), która zatrzymuje zanieczyszczenia blisko ziemi. Rozwijający się smog jest zwykle toksyczny dla ludzi i może powodować poważne choroby, skróconą długość życia lub przedwczesną śmierć.
Według różnych szacunków smog powoduje rocznie śmierć około 50 000 osób w Polsce.
Jak walczyć ze smogiem?
Smog wciąż jest problemem w wielu miejscach Polski.
Każdy może przyczynić się do zmniejszenia smogu, zmieniając kilka swoich zachowań. Najważniejsze rady to:
- Jeździj mniej samochodem. Spaceruj, jeździj na rowerze, korzystaj z transportu publicznego, gdy tylko jest to możliwe.
- Zadbaj o samochód. Regularne serwisowanie, wymiana oleju zgodnie z harmonogramem i pompowanie opon do odpowiedniego poziomu może zmniejszyć zużycie paliwa, a w konsekwencji zmniejszyć emisje.
- Tankuj w chłodniejszych godzinach dnia — w nocy lub wczesnym rankiem. Zapobiega to nagrzewaniu się oparów paliwa i wytwarzaniu ozonu.
- Unikaj produktów, które uwalniają wysoki poziom LZO. Na przykład używaj farb o niskiej zawartości LZO (lotnych związków organicznych).
- Unikaj zasilanych paliwem urządzeń ogrodowych, takich jak kosiarki do trawy. Zamiast tego wybieraj urządzenia elektryczne.