Konstytucja 3 Maja - wiadomości, zdjęcia

Konstytucja 3 Maja - najważniejsze informacje Data wydania: 3 maja 1791 roku; Data wejścia w życie: 5 maja 1791; Obowiązywała do: 24 lipca 1792 roku; Państwo: I Rzeczpospolita. Konstytucja 3 Maja - tło historyczne Od początku XVIII wieku Polska była państwem pozbawionym suwerenności . Już w latach dwudziestych tego stulecia zdawano sobie sprawę z tego, że Rzeczpospolita , będąc pod wpływem wschodniego sąsiada, jest słaba, a jej system wymaga zmian . Od schyłku XVII w. Polska nie była państwem suwerennym, a w okresie rządów dynastii saskiej stała się protektoratem Rosji, która miała wieczyście gwarantować jej wolność i bezpieczeństwo. W rzeczywistości panowała brutalna dominacja polityczna i chaos . W sposób szczególny fakt, że "Polska nierządem stoi", był widoczny pod koniec lat sześćdziesiątych, czyli okresie Konfederacji Barskiej. Na potrzeby naprawy systemu wskazywali król Stanisław August Poniatowski oraz familia Czartoryskich . Jednakże, gdy pomimo sprzeciwu Rosji próbowano przeforsować takie reformy, Polska poniosła konsekwencje w postaci pierwszego rozbioru w 1772 roku. Król Stanisław August Poniatowski nie zrezygnował jednak z planów reform, ale postanowił, że przeprowadzi je za zgodą carycy . Pod koniec lat 80. XVIII wieku król Stanisław August Poniatowski wraz z obozem patriotycznym ponownie podjął próbę przeprowadzenia niezbędnych reform . W drugiej połowie lat osiemdziesiątych sytuacja międzynarodowa zmieniła się na korzyść Rzeczypospolitej. Wybuch wojny rosyjsko-tureckiej i włączenie się do niej Austrii sprawiły, że król Stanisław August Poniatowski postanowił wykorzystać tę sytuację do wzmocnienia swojej władzy i niezależności od Katarzyny II . W związku z trudną sytuacją polityczną caryca Rosji Katarzyna II wyraziła zgodę na zwołanie Sejmu . Zwołany w 1788 r. Sejm miał zatwierdzić sojusz polsko-rosyjski i włączenie się do wojny z Turcją. Jednak wśród zgromadzonej na Sejmie szlachty zapanowało pragnienie zerwania związków w Rosją . Konstytucja 3 Maja - obrady i podpisanie dokumentu Obrady Sejmu Czteroletniego , który przeszedł do historii jako Sejm Wielki , rozpoczęły się w październiku 1788 roku, jednak dopiero latem 1790 roku zajął się on projektem nowej konstytucji autorstwa Ignacego Potockiego , który nawiązywał do ideologii republikańskiej. Uprzednio Sejm wprowadził inne reformy, m.in. zlikwidował Radę Nieustającą i zwiększył liczebność armii z 20 tys. do 100 tys. żołnierzy. Prace nad projektem ustawy zasadniczej prowadzono na Zamku Królewskim w wąskim gronie, z udziałem m.in. Stanisława Augusta Poniatowskiego, Ignacego Potockiego, marszałka koronnego Stanisława Małachowskiego , Hugona Kołłątaja i Aleksandra Linowskiego . Prace polegały na tworzeniu kolejnych wersji projektu. Pierwotnie dokumenty były spisywane po francusku, ale ostateczna redakcja została przeprowadzona przez ks. Hugona Kołłątaja w języku polskim . 2 maja 1791 roku w Pałacu Radziwiłłowskim )obecnym prezydenckim) odczytano projekt konstytucji, który poparło ponad 100 posłów i senatorów . Podczas sesji 3 maja 1791 roku , mimo licznych sprzeciwów udało się przeforsować uchwalenie Ustawy Rządowej przez aklamację, a król uroczyście zaprzysiągł konstytucję . "Przysięgłem Bogu, żałować tego nie będę" - powiedział. Głosowanie przyspieszono na wieść o naradzie u ambasadora Rosji Jakowa Bułhakowa, która miała doprowadzić do zatrzymania reformy. Zamek Królewski był w tym czasie obstawiony przez dowodzone przez księcia Józefa Poniatowskiego oddziały garnizonu warszawskiego, tłum zgromadzony na placu wiwatował. Była to druga na świecie i pierwsza w Europie ustawa regulująca organizację władz państwowych, a także prawa i obowiązki obywateli. Obowiązywała jednak zaledwie kilkanaście miesięcy . Konstytucja 3 Maja - postanowienia Konstytucja została uchwalona w celu naprawy sytuacji wewnętrznej Rzeczypospolitej , która pogrążała się w kryzysie ustrojowym i gospodarczym. Jedenaście artykułów Konstytucji 3 Maja wprowadzało trójpodział władzy, monarchię dziedziczną, opiekę prawną nad chłopami i mieszczaństwem oraz znosiło liberum veto. Sejm miał być zwoływany co dwa lata, a po upływie ćwierć wieku - czyli w 1819 r. - Sejm nadzwyczajny miał zmienić Konstytucję. Główne postanowienia Konstytucji 3 Maja to: Ustanowienie dziedzicznej monarchii konstytucyjnej z monteskiuszowskim trójpodziałem władzy na ustawodawczą, wykonawczą i sądowniczą, Wprowadzenie zasady równości wobec prawa , Zniesienie liberum veto i wolnej elekcji , Utworzenie Straży Praw mającej stać na straży przestrzegania konstytucji, Zwiększenie uprawnień miast i mieszczaństwa. Konstytucja 3 Maja - skutki Konstytucja 3 Maja została entuzjastycznie przyjęta przez większość społeczeństwa , jednak spotkała się z negatywną reakcją części magnaterii i szlachty, obawiającej się utraty przywilejów . Uchwalenie Konstytucji 3 Maja doprowadziło do wybuchu wojny polsko-rosyjskiej w 1792 roku, w wyniku której Rosja, przy współudziale Prus, dokonała drugiego rozbioru Polski , znosząc postanowienia Konstytucji 3 Maja. Konstytucja 3 Maja - Świątynia Opatrzności Bożej Rok po uchwaleniu Konstytucji 3 Maja Sejm Wielki wciąż obradował, przyjmując kolejne ustawy budujące nowy ustrój . 3 maja 1792 r. król w sąsiedztwie Łazienek wmurował kamień węgielny pod budowę Świątyni Opatrzności Bożej, mającej być wotum za uchwalenie Konstytucji . W trakcie uroczystości rozszalała się wichura, co przyjęto za złą wróżbę . W tym samym czasie na kresach Rzeczypospolitej, w miasteczku Targowica zbierali się magnaci dążący wraz z carycą Katarzyną II do obalenia nowego ustroju . Kilka miesięcy później przejęli władzę, unieważniając większość ustaw Sejmu Wielkiego. Był to zarazem moment rozpoczynający ostateczny upadek Rzeczpospolitej. Polska została podbita i przeprowadzono II rozbiór, zaś Konstytucja realnie nie weszła w życie. Konstytucja 3 Maja stanowiła symbol dążenia do odrodzenia narodowego przez cały okres zaborów . Odniesienia do Konstytucji 3 Maja znajdowały się w Konstytucji Księstwa Warszawskiego. Nadając w 1815 r. Konstytucję Królestwu Polskiemu sam car Aleksander I sugerował, że odwołuje się do ustawy z 3 maja 1791 r.