Wirus Marburg

Wirus Marburg po raz pierwszy został odkryty w 1967 roku w laboratoriach w Marburgu i Frankfurcie w Niemczech oraz w Belgradzie (Serbia).

Pierwotne ognisko endemiczne wirusa Marburg znajdowało się w Ugandzie, skąd patogen został przeniesiony przez koczkodany sprowadzane do niemieckiego laboratorium.

Rezerwuarem wirusa Marburg mają być ssaki, a przede wszystkim: nietoperze, małpy, gryzonie i ludzie. Według Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) wirus Marburg należy do grupy najbardziej niebezpiecznych patogenów dla człowieka.

Do zakażenia wirusem Marburg dochodzi poprzez kontakt z chorym zwierzęciem lub człowiekiem. Patogen przenosi się przez kontakt z płynami ustrojowymi chorego.

Wirusem można zakazić się poprzez kontakt z krwią lub innymi płynami ustrojowymi osoby chorej, a także przez kontakt z powierzchniami i przedmiotami zanieczyszczonymi materiałem biologicznym, pochodzącym od osoby chorej (np. ubrania czy pościel). Osoby bezobjawowe nie są źródłem zakażenia.

Po zakażeniu dochodzi do rozwoju choroby, którą jest gorączka krwotoczna Marburg. Okres jej wylęgania wynosi od pięciu do dziesięciu dni od zakażenia.

Objawy zakażenia wirusem Marburg występują nagle, a wszystko rozpoczyna się od osłabienia, bólu głowy, bólu mięśni i wysokiej gorączki. Pięć dni po pojawieniu się pierwszych objawów na tułowiu rozwija się plamisto-grudkowa wysypka, nieżyt górnych dróg oddechowych, zawroty głowy, nudności, wymioty, wodniste biegunki i bóle brzucha.

Następnie dochodzi do szybkiego spadku masy ciała, skrajnego wyczerpania organizmu, uszkodzenia wątroby i trzustki. Mogą pojawić się również zaburzenia świadomości, delirium czy masywne krwotoki narządowe.

Śmiertelność w przypadku zakażenia wirusem Marburg wynosi około 50 proc., jednak w niektórych regionach osiąga poziom ok. 90 proc.

Czy istnieje szczepionka na wirusa Marburg? Wirus Marburg powoduje gorączkę krwotoczną, przeciwko której nie ma zatwierdzonej szczepionki ani leczenia. Ze względu na to, że szczepionka Marburg nie została dotąd opracowana, kluczowe jest szybkie wykrycie wirusa, odpowiednie nawodnienie organizmu i leczenie objawowe.

Jak uniknąć zakażenia wirusem Marburg? Najważniejsze w uniknięciu zakażenia wirusem Marburg jest unikanie kontaktu z nietoperzami owocożernymi oraz ograniczenie kontaktu z płynami ustrojowymi zakażonych osób. 

Ważne jest stosowanie odpowiednich środków ochrony osobistej oraz przestrzeganie procedur kontroli zakażeń.

Wirus Marburg doprowadził w 2023 r. do ogłoszenia stanu epidemii w Tanzanii. Pod koniec 2024 roku wirus pojawił się Rwandzie. Kilkanaście osób zmarło.  

W styczniu 2025 r. Tanzania potwierdziła pierwsze przypadki śmiertelne gorączki krwotocznej wywołanej wirusem Marburg. Zachorowania wystąpiły na terenie regionu Kagera, w dwóch dystryktach Biharamulo oraz Muleba (obszary graniczące z Rwandą, Ugandą, Burundi oraz Demokratyczną Republiką Konga).

W ocenie ECDC i WHO ryzyko przeniesienia wirusa Marburg do Europy jest niskie. Duże ryzyko zakażenia dotyczy Tanzanii oraz regionu Kagera.