Teleskop Hubble'a. Kosmos widziany "z bliska"
Hubble ma zwierciadło o średnicy 2,4 m, a jego pięć głównych instrumentów obserwuje w ultrafioletowych, widzialnych i bliskiej podczerwieni obszarach widma elektromagnetycznego. Orbita Hubble'a poza zniekształceniem ziemskiej atmosfery pozwala mu na robienie zdjęć o bardzo wysokiej rozdzielczości przy znacznie niższym oświetleniu tła niż teleskopy naziemne. Zarejestrował jedne z najbardziej szczegółowych obrazów światła widzialnego, umożliwiając głęboki widok w przestrzeń kosmiczną. Wiele obserwacji Hubble'a doprowadziło do przełomów w astrofizyce, takich jak określenie tempa ekspansji Wszechświata.
Teleskopy kosmiczne zostały zaproponowane już w 1923 roku, a
teleskop Hubble'a został sfinansowany i zbudowany w 1970 roku przez amerykańską agencję kosmiczną
NASA z udziałem Europejskiej Agencji Kosmicznej. Jego planowany start miał miejsce w 1983 roku, ale projekt był nękany opóźnieniami technicznymi, problemami budżetowymi i katastrofą Challengera w 1986 roku.
Hubble został ostatecznie wystrzelony w 1990 roku, ale jego główne zwierciadło zostało nieprawidłowo uziemione, co spowodowało aberrację sferyczną, która zagroziła możliwościom teleskopu. Optyka została skorygowana do zamierzonej jakości przez misję serwisową w 1993 roku.
Hubble jest jedynym teleskopem zaprojektowanym do utrzymywania w kosmosie przez astronautów. Pięć misji promów kosmicznych naprawiło, zmodernizowało i wymieniło systemy teleskopu, w tym wszystkie pięć głównych instrumentów. Piąta misja została początkowo odwołana ze względów bezpieczeństwa po katastrofie w Kolumbii (2003), ale po zatwierdzeniu jej przez administratora
NASA Michaela D. Griffina została ukończona w 2009 roku.
Teleskop zakończył 30 lat pracy w kwietniu 2020 roku i przewiduje się, że jego pobyt na orbicie potrwa do 2030–2040 roku. Wielkie Obserwatoria NASA
Hubble tworzy komponent światła widzialnego programu Wielkich Obserwatoriów NASA, wraz z
Teleskopem kosmicznym Compton, Teleskopem kosmicznym
Chandra i Teleskopem kosmicznym
Spitzera (który obejmuje pasma podczerwieni). Następcą teleskopu Hubble'a w paśmie podczerwieni jest
Kosmiczny Teleskop Jamesa Webba (JWST), który został wystrzelony na orbitę 25 grudnia 2021 roku, natomiast 100% następcą HST będzie teleskop ATLAST.