Obóz KL Auschwitz-Birkenau jest symbolem eksterminacji.
Obóz KL Auschwitz-Birkenau został utworzony przez Niemców w połowie 1940 roku na przedmieściach miasta Oświęcim, włączonego do Trzeciej Rzeszy. Jako jedyny niemiecki obóz koncentracyjny znajduje się na liście światowego dziedzictwa UNESCO.
Historia KL Auschwitz-Birkenau
Jako bezpośredni powód utworzenia obozu koncentracyjnego KL Auschwitz podaje się wzrost liczby aresztowanych masowo Polaków i przepełnienie więzień.
Pierwszy transport polskich więźniów przybył do KL Auschwitz w dniu 14 czerwca 1940 r. z więzienia w Tarnowie.
Obóz przez okres swej działalności pełnił rolę tradycyjnego obozu koncentracyjnego (te naziści tworzyli od lat trzydziestych), a od 1942 roku był również jednym z ośrodków "Endlösung der Judenfrage", które miały ostatecznie rozwiązać kwestię żydowską na okupowanych przez III Rzeszę terenach.
Podział obozu zagłady Auschwitz
Rok 1944 uznawany jest za szczytowy okres funkcjonowania obozu, który składał się wówczas z trzech głównych części:
- Auschwitz I - powstałego w 1940 roku na terenie przedwojennych polskich koszar,
- Auschwitz II-Birkenau - utworzony w 1941 roku największy obóz w całym kompleksie Auschwitz. Powstał na terenach odległej od Oświęcimia o 3 km wsi Brzezinka, skąd wysiedlono polskich obywateli i rozebrano ich domostwa.
- Auschwitz III - funkcjonował w latach 1942-1944, przy wielu niemieckich zakładach przemysłowych oraz gospodarstwach rolniczo-hodowlanych. Łącznie powstało ponad 40 podobozów, które wykorzystywały więźniów, traktując ich jak niewolników. Jednym z największych był powstały w 1942 roku Buna, który znajdował się około 6 km od obozu Auschwitz.
Obozy i podobozy zostały całkowicie odizolowane od świata zewnętrznego. Naziści otoczyli je ogrodzeniem z drutu kolczastego. Tereny były w pełni kontrolowane przez esesmanów i podoficerów, którzy zamieszkiwali pobliskie tereny wraz ze swoimi rodzinami.
Likwidacja KL Auschwitz
W związku z sytuacją strategiczną na froncie wschodnim od sierpnia 1944 roku naziści podejmowali działania mające na celu likwidację obozów koncentracyjnych.
Likwidowali członków sonderkommand do zadań specjalnych, sukcesywnie ewakuowali również więźniów w głąb terenów należących do Rzeszy.
Pod koniec roku zaprzestano rozbudowy Auschwitz i Birkenau, palono dokumenty, aby zatrzeć ślady zbrodni, zasypywano doły z ludzkimi prochami, rozbierano krematoria.
17 stycznia 1945 roku w KL Auschwitz odbył się ostatni apel generalny. Wzięło w nim udział 67 012 więźniarek i więźniów.