Wesołych Świąt!
Z okazji Świąt Bożego Narodzenia 2003 przyjmijcie życzenia: zdrowia, sukcesów zawodowych, naukowych i osobistych. A na Nowy Rok: abyśmy zawsze podawali tylko dobre wiadomości.
Dziś Wigilia. Przypadająca dzień przed świętem Bożego Narodzenia, obchodzona jest w Polsce od XVIII wieku. Tego dnia ubieramy choinkę, dzielimy się opłatkiem, spożywamy uroczystą wieczerzę w gronie rodzinnym. Według tradycji postną, co obecnie - zgodnie z nową formułą przykazań kościelnych - nie jest obowiązkowe.
Słowo "Wigilia" pochodzi od łacińskiego "vigilia", czyli czuwanie. Wigilia przypomina dawne agapy (uczty), na których chrześcijanie gromadzili się wieczorem przed dniem świątecznym, by przez czuwanie, modlitwy i śpiewy przygotować się na obchody święta.
Początkowo wigilię praktykowano przed wszystkimi uroczystościami roku liturgicznego. W czasach nowożytnych upowszechniła się wigilia w przeddzień Bożego Narodzenia i była wyłącznie określeniem wieczerzy postnej przed uroczystością pamiątki Narodzenia Chrystusa.
Od tego roku - zgodnie z nową formułą przykazań kościelnych, zatwierdzonych przez Watykańską Kongregację Nauki i Wiary - formalnie nie obowiązuje już post w Wigilię Bożego Narodzenia. Biskupi polscy zachęcają jednak ludzi wierzących do dochowania wierności wieloletniej tradycji - wigilijnego postu. Prymas Polski kard. Józef Glemp tradycyjnie zachowa post w czasie wieczerzy wigilijnej, choć nie wymagają tego przepisy kościelne.
W Polsce Wigilia zyskała popularność w XVIII wieku, a od XX wieku stała się powszechną tradycją.
Na wsi i w dworach umieszczało się w czterech rogach głównej sali (izby) cztery snopy zbóż: pszenicy, żyta, jęczmienia i owsa, aby Boże Dziecię nie skąpiło w Nowym Roku niezbędnego pokarmu dla zwierząt i ludzi. Stół pokrywano sianem i białym obrusem, co miało przypominać ołtarz i pieluszki Dzieciątka. Ustawiano osobne zestawy dla członka rodziny zmarłego w bieżącym roku, a także dla przypadkowo zjawiającego się gościa.
Ojciec rodziny lub najstarszy wiekiem rozpoczynał wieczerzę modlitwą i odczytaniem opisu narodzenia Pańskiego z Ewangelii św. Łukasza. Następnie dzielono się opłatkiem i składano sobie życzenia. Do tego doszedł później zwyczaj ubierania choinki i obdarowywania się prezentami.
Z dniem wigilijnym związanych jest wiele przysłów ludowych, m.in. "Jak na Wigilię gwiazdy świecą, kury dobrze jajka niosą"; "Wigilia jasna, święty Jan ciemny obiecują rok przyjemny"; "Jakiś we Wigilię, takiś cały rok".
WIGILIJNE TRADYCJE:
INTERIA.PL/PAP
