Fundusz Kompensacyjny Szczepień Ochronnych. Znamy pierwsze szczegóły
Od 3 do 100 tys. złotych - tyle pieniędzy może dostać osoba zaszczepiona, u której wystąpiły kłopoty zdrowotne po przyjęciu szczepionki. Pieniądze będą pochodzić z utworzonego na ten cel Funduszu Kompensacyjnego Szczepień Ochronnych. Projekt nowelizacji ustawy został skierowany do konsultacji publicznych.
Ministerstwo Zdrowia przedstawiło projekt nowelizacji ustawy o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi, który zakłada utworzenie Funduszu Kompensacyjnego Szczepień Ochronnych. Osoby, u których wystąpiły niepożądane działania po przyjęciu szczepionki na COVID-19, będą mogły uzyskać świadczenie pieniężne z funduszu bez konieczności udawania się do sądu. Żeby tak się stało, spełnionych musi zostać kilka warunków.
Kryterium 14 dni w szpitalu
Świadczenie kompensacyjne będzie przysługiwać, jeżeli u osoby zaszczepionej wystąpią niepożądane odczyny poszczepienne (NOP) wymienione w Charakterystyce Produktu Leczniczego podanej szczepionki, czyli w tzw. "ulotce".
Osoby zaszczepione, u których wystąpiły działania niepożądane, mogą dostać pieniądze w określonych sytuacjach. Po pierwsze w przypadku, gdy działanie niepożądane szczepionki spowodowało konieczność hospitalizacji przez okres nie krótszy niż 14 dni. Po drugie, gdy NOP polegał na wystąpieniu u osoby zaszczepionej wstrząsu anafilaktycznego, którego konsekwencją była konieczność obserwacji na szpitalnym oddziale ratunkowym albo izbie przyjęć lub hospitalizacji przez okres do 14 dni.
Świadczenie kompensacyjne będzie przysługiwało zarówno wtedy, gdy działanie niepożądane szczepionki było bezpośrednią przyczyną hospitalizacji, jak i wtedy, gdy następstwem działania niepożądanego było pogorszenie stanu zdrowia wymagające hospitalizacji przez okres nie krótszy niż 14 dni.
Skąd ustawowe kryterium dwóch tygodni hospitalizacji? Jak czytamy w uzasadnieniu projektu: "dodatkowe kryterium 14-dniowego okresu hospitalizacji, związanego z utrzymywaniem się objawów chorobowych oraz koniecznością ich leczenia, stanowi rozwiązanie analogiczne do tego, które obowiązuje w Finlandii i pozwala wyeliminować te przypadki, w których hospitalizacja służyła jedynie obserwacji i ocenie stanu zdrowia pacjenta, a objawy chorobowe miały przemijający i krótkotrwały charakter". Przesłanka 14 dni hospitalizacji nie będzie obowiązywać jedynie w przypadku wystąpienia wstrząsu anafilaktycznego, który "choć jest stanem szybko pod wpływem leczenia ustępującym, stanowi poważne działanie niepożądane".
Świadczenie kompensacyjne po wystąpieniu NOP będzie przysługiwało nie tylko w przypadku szczepień przeciwko COVID-19, ale również w przypadku szczepień wykonanych rutynowo w ramach obowiązkowych szczepień ochronnych przede wszystkim dzieci i młodzieży do 19. roku życia przeprowadzonych od 1 stycznia 2022 roku.
Jaka kwota świadczenia?
W przypadku obserwacji na szpitalnym oddziale ratunkowym lub izbie przyjęć w związku ze wstrząsem anafilaktycznym świadczenie kompensacyjne będzie wynosiło 3 tys. zł. Pobyt w szpitalu krótszy niż 14 dni w związku ze wstrząsem anafilaktycznym to 10 tys. zł.
Kolejne widełki świadczenia ustalono w zależności od długości hospitalizacji. Pobyt w szpitalu od 14 do 30 dni to możliwość uzyskania świadczenia w wysokości od 10 do 20 tys. zł. Hospitalizacja trwająca powyżej 120 dni to z kolei 100 tys. zł. To najwyższa kwota jaką można dostać z Funduszu Kompensacyjnego Szczepień Ochronnych.
Przyznanie świadczenia będzie zależało od wystąpieniu wymienionych w Charakterystyce Produktu Leczniczego działań niepożądanych szczepionki, które zostały potwierdzone w dokumentacji lekarskiej. Nie będzie zaś opierało się na zgłoszeniu przez lekarza niepożądanego odczynu poszczepiennego.
Aby otrzymać pieniądze, osoba, która doświadczyła niepożądanych działań po szczepieniu, musi złożyć wniosek do Rzecznika Praw Pacjenta (RPP). Wzór wniosku zostanie udostępniony na stronie internetowej RPP. Samo złożenie wniosku ma podlegać opłacie w wysokości 200 zł, która będzie zwrócona w przypadku przyznania świadczenia. Rzecznik Praw Pacjenta będzie miał 60 dni na wydanie decyzji w sprawie kompensacji. Niezadowolonym wnioskodawcom ma przysługiwać skarga do sądu administracyjnego.
Skąd pieniądze na świadczenia?
Świadczenia kompensacyjne będą wypłacane z Funduszu Kompensacyjnego Szczepień Ochronnych. Sam Fundusz zasilą środki pochodzące głównie od firm farmaceutycznych. Chodzi o podmioty, które zawarły ze Skarbem Państwa umowę na dostawę szczepionek do przeprowadzenia obowiązkowych szczepień ochronnych. Po zawarciu takiej umowy firma będzie musiała wnieść do Funduszu opłatę w wysokości 1,5 proc. wartości umowy brutto.
Opłatami nie zostaną obciążone firmy, które dostarczają szczepionki zakupione na podstawie porozumienia dotyczącego wczesnego zakupu szczepionek przeciw COVID-19, zawartego między Komisją Europejską i państwami członkowskimi Unii Europejskiej. W tym przypadku źródłem świadczeń kompensacyjnych będą środki z budżetu państwa.
Projekt nowelizacji ustawy został skierowany do konsultacji publicznych.
Dominika Pietrzyk
