Składka zdrowotna - kto musi ją płacić?
Składkę zdrowotną opłacają wszystkie osoby objęte obowiązkowym lub dobrowolnym ubezpieczeniem zdrowotnym. Należą do nich przede wszystkim pracownicy zatrudnieni na umowę o pracę lub umowę zlecenie, przedsiębiorcy prowadzący działalność gospodarczą, rolnicy, a także emeryci i renciści.
Obowiązek ten dotyczy również osób, które korzystają z dobrowolnego ubezpieczenia zdrowotnego, np. studentów lub osób bez zatrudnienia, które zgłoszą się do ubezpieczenia indywidualnie.
W praktyce oznacza to, że niemal każdy, kto chce mieć dostęp do bezpłatnych świadczeń medycznych w ramach NFZ, musi regularnie opłacać składkę zdrowotną.
Składka zdrowotna - ile wynosi?
Dla pracowników na umowie o pracę składka zdrowotna wynosi 9 proc. wynagrodzenia brutto i jest potrącana z pensji. Przedsiębiorcy na skali podatkowej również płacą 9 proc. dochodu, a ci na podatku liniowym - 4,9 proc.
W obu przypadkach obowiązuje minimalna składka, która w 2025 r. wynosi 314,96 zł miesięcznie. Osoby na ryczałcie opłacają składkę według rocznych przychodów:
- 461,66 zł miesięcznie (do 60 tys. zł),
- 769,43 zł (do 300 tys. zł),
- 1 384,97 zł (powyżej 300 tys. zł).
Składka zdrowotna - czy można jej nie płacić?
W określonych przypadkach niektóre osoby mogą być zwolnione z obowiązku opłacania składki zdrowotnej. Dotyczy to m.in. uczniów i studentów do 26. roku życia, którzy pracują na umowę zlecenie, zarejestrowanych bezrobotnych oraz osób przebywających na urlopie wychowawczym - o ile nie prowadzą działalności gospodarczej.
Zwolnienie może również przysługiwać emerytom i rencistom prowadzącym działalność, jeśli ich świadczenie nie przekracza minimalnego wynagrodzenia i spełniają określone kryteria dochodowe.
Z ulgi mogą korzystać także osoby z orzeczonym stopniem niepełnosprawności oraz kobiety pobierające zasiłek macierzyński w wysokości nie wyższej niż świadczenie rodzicielskie.
Składka zdrowotna - zmiany od 2026 r.
4 kwietnia 2025 r. Sejm przyjął projekt ustawy, który zakłada zmianę zasad naliczania składki zdrowotnej. Zmiany te mają wejść w życie od początku 2026 r.
Nowy system składki zdrowotnej będzie składał się z dwóch części: ryczałtowej oraz zmiennej, uzależnionej od dochodu lub przychodu. Dla osób na skali podatkowej i podatku liniowym podstawowa składka wyniesie 9 proc. od 75 proc. minimalnego wynagrodzenia.
W przypadku przekroczenia 1,5-krotności przeciętnego wynagrodzenia, pojawi się dodatkowa składka w wysokości 4,9 proc. od nadwyżki.
Przedsiębiorcy rozliczający się ryczałtem zapłacą składkę 9 proc. od 75 proc. minimalnego wynagrodzenia, a przy przychodach przekraczających 3-krotność przeciętnego wynagrodzenia - dodatkowo 3,5 proc. od nadwyżki.
Nowe przepisy mają uprościć system i obniżyć składki dla większości przedsiębiorców, a koszt dla budżetu państwa oszacowano na około 4,6 miliarda złotych rocznie.