Odra
Środa, 14 września 2022 (12:53)AktualizacjaŚroda, 22 stycznia 2025 (14:04)
Odra jest rzeką położoną w Europie Środkowej. To druga (po Wiśle) najdłuższa rzeka przepływająca przez Polskę. Odra ma swoje źródła w Czechach, w Górach Odrzańskich - na wysokości około 634 m n.p.m. Rzeka przepływa przez Polskę, tworząc częściowo granicę z Niemcami, uchodzi do Zalewu Szczecińskiego, a następnie do Morza Bałtyckiego.
/
Odra - najważniejsze informacje
Długość: 854,3 km
Długość w granicach Polski: 742 km
Lokalizacja: Czechy, Polska, Niemcy
Źródło: Góry Odrzańskie (Oderské vrchy), południowo-wschodnie zbocze wzgórza Fidlův kopec, niedaleko gminy Kozlov w Czechach
Ujście: Roztoka Odrzańska, zatoka Zalewu Szczecińskiego
Największe miasta nad Odrą: Szczecin, Opole, Wrocław, Zielona Góra, Ostrawa
Odra - podstawowe dane ogólne
Odra jest rzeką położoną w Europie Środkowej. To druga (po Wiśle) najdłuższa rzeka Polski, jeśli weźmiemy pod uwagę całą jej długość i trzecia, jeśli skupimy się tylko na części znajdującej się w naszych granicach. Dawniej rzeka Odra miała przeszło 1000 km długości, jednak w wyniku poczynionych regulacji została skrócona do 854,3 km. Powierzchnia jej dorzecza wynosi łącznie 118 861 km², z czego 106 056 km² znajduje się w Polsce.
Odra na krótkim odcinku stanowi granicę między Polską i Czechami, a przez 161,7 km jest rzeką graniczną między Polską i Niemcami. Jeśli chodzi o bieg rzeki, odcinek górny rozpoczyna się u źródła i biegnie aż do profilu wodowskazowego Koźle. Bieg środkowy to odcinek od Kędzierzyna-Koźla po ujście do Odry rzeki Warty. W tym miejscu rozpoczyna się bieg dolny, który kończy się przy ujściu do Zalewu Szczecińskiego.
Odra ma liczne dopływy, z których najważniejsze to: Warta, Nysa Łużycka i Bóbr.
Odra - znaczenie gospodarcze
Odra od wieków była jednym z najważniejszych szlaków handlowych Europy Środkowej. Odra to najdłuższa śródlądowa droga wodna w Polsce. Współcześnie rzeka stanowi część międzynarodowego szlaku transportowego E30, łączącego Bałtyk z Dunajem. Dzięki budowie portów, śluz i kanałów na Odrze możliwy jest transport towarów, takich jak węgiel, drewno czy zboże.
Zespół portów Szczecin i Świnoujście, które położone są w pobliżu ujścia rzeki, odgrywa znaczną rolę w handlu i transporcie międzynarodowym.
W dorzeczu Odry ulokowano siedem elektrowni wodnych, które dostarczają energię elektryczną, a także liczne ujęcia wody pitnej.
Odra - przyroda i ekosystem
Odra i jej dolina są obszarem o dużej różnorodności biologicznej. Liczne starorzecza, rozlewiska i łąki nadodrzańskie stanowią siedliska dla wielu gatunków ptaków, takich jak żurawie czy bociany. W wodach Odry żyją ryby słodkowodne, w tym szczupaki, sumy i węgorze.
W kilku obszarach Odra objęta jest ochroną - to między innymi Obszar Chroniony Krajobrazu Poodří, Obszar Natura 2000: Grądy Odrzańskie, Krzesiński Park Krajobrazowy i Międzynarodowy Park Dolina Dolnej Odry, złożony z polskiego Parku Krajobrazowego Dolina Dolnej Odry i niemieckiego Nationalpark Unteres Odertal.
Odra i powódź tysiąclecia
W lipcu 1997 roku obfite opady spowodowały powódź, nazywaną z uwagi na swoje rozmiary powodzią tysiąclecia. W dorzeczu dolnej Odry fala przekroczyła o 2-3 metry najwyższe odnotowane dotychczas w historii poziomy wód. Maksymalne dotąd poziomy zostały przekroczone także na górnej Odrze - i to na odcinku przeszło 500 km.Powódź w mniejszej skali powtórzyła się w 2024 r.