Krztusiec - objawy
Początkowo objawy krztuśca przypominają zwykłe przeziębienie. W pierwszej fazie, która trwa około 1-2 tygodni, pojawia się suchy kaszel, katar, stany podgorączkowe oraz zapalenie gardła. Następnie choroba przechodzi w fazę kaszlu napadowego, który może utrzymywać się nawet kilka tygodni.
Charakterystyczne objawy krztuśca to:
- długotrwałe napady kaszlu,
- głośny, świszczący wdech (tzw. pianie),
- wymioty po atakach kaszlu,
- bezdechy, szczególnie u niemowląt.
Kaszel może utrzymywać się nawet przez kilka miesięcy, a w skrajnych przypadkach prowadzić do groźnych powikłań.
Krztusiec - kto jest najbardziej narażony?
Kto może zachorować na krztusiec? Na krztusiec (znany jako koklusz) mogą zachorować osoby w każdym wieku, jednak najbardziej narażone są:
- niemowlęta, szczególnie te, które nie zostały jeszcze zaszczepione,
- kobiety w ciąży (dodatkowo mogą przenieść chorobę na noworodka),
- osoby starsze oraz osoby z obniżoną odpornością.
Podstawą leczenia krztuśca jest antybiotykoterapia - najczęściej stosowane są antybiotyki makrolidowe, takie jak azytromycyna, klarytromycyna czy erytromycyna. Leczenie jest najskuteczniejsze, gdy zostanie wdrożone we wczesnej fazie choroby.
W cięższych przypadkach, szczególnie u niemowląt, konieczna może być hospitalizacja i leczenie wspomagające, obejmujące podawanie tlenu czy nawilżanie powietrza w pomieszczeniu. Ważne jest także izolowanie chorego, aby zapobiec dalszemu rozprzestrzenianiu się zakażenia.
Szczepienia przeciwko krztuścowi są najskuteczniejszą metodą zapobiegania zachorowaniu. W Polsce obowiązkowe szczepienia na krztusiec prowadzone są od 1960 roku, co pozwoliło na ponad 100-krotne zmniejszenie liczby zachorowań.
Szczepionkę DTP (przeciw błonicy, tężcowi i krztuścowi) podaje się w kilku dawkach w pierwszych latach życia dziecka, a następnie w ramach szczepień przypominających:
- w 2, 3-4, 5 i 16-18 miesiącu życia,
- w 6 i 14 roku życia.
Ponieważ odporność po szczepieniu zmniejsza się z czasem, zaleca się także szczepienia przypominające dla osób dorosłych co 10 lat oraz szczepienie na krztusiec dla kobiet w ciąży, aby ochronić noworodki przed zakażeniem.
Krztusiec - dlaczego jest groźny?
Krztusiec jest szczególnie niebezpieczny dla niemowląt i małych dzieci, u których może prowadzić do poważnych powikłań, takich jak:
- zapalenie płuc,
- uszkodzenia mózgu (encefalopatia krztuścowa),
- drgawki,
- niewydolność oddechowa, a nawet zgon.
U dorosłych i nastolatków choroba może powodować przewlekły kaszel, prowadzący do omdleń, nietrzymania moczu, zaburzeń snu oraz złamań żeber.