Reklama

Wiktor Janukowycz

Wtorek, 12 września 2023 (11:10)AktualizacjaŚroda, 13 września 2023 (12:36)

Wiktor Janukowycz to ukraiński polityk i inżynier. Były premier, a także były prezydent Ukrainy. Skazany zaocznie na 13 lat więzienia za zdradę stanu.

Były prezydent Ukrainy Wiktor Janukowycz
Były prezydent Ukrainy Wiktor Janukowycz/AFP

Wiktor Janukowycz

  • Data urodzenia:09.07.1950
  • Miejsce urodzenia:Jenakijewe
  • Kraj urodzenia:Ukraina

Wiktor Janukowycz - wykształcenie

Wiktor Janukowycz w 1973 roku w rodzinnej miejscowości Jenakijewe ukończył technikum górnicze. W 1980 obronił tytuł inżyniera mechanika na Politechnice Donieckiej. 

Z resztą jego osiągnięć naukowych związane są liczne kontrowersje - najprawdopodobniej dyplomy, które uzyskał pochodziły z fabryki dyplomów, czyli po prostu zostały sfałszowane. Wątpliwości dotyczą magisterium z prawa międzynarodowego na Ukraińskiej Akademii Handlu Zagranicznego oraz doktoratu w Instytucie Badań Ekonomiczno-Prawnych na Narodowej Akademii Nauk Ukrainy.

Kolejną wątpliwą kwestią były jego tytuły naukowe. Był przedstawiany jako profesor, członek prezydium Narodowej Akademii Nauk Ukrainy czy Akademii Nauk Ekonomicznych Ukrainy. Otrzymywał wysokie honoraria za publikacje naukowe, których samo istnienie było niejasne.

Wiktor Janukowycz - kariera zawodowa i polityczna

Pracę zawodową rozpoczął już jako 19-latek w zakładzie metalurgicznym, następnie pracował jako kierownik zajezdni samochodowych w Jenakijewem, a później w Doniecku. W kolejnych latach zatrudniony był w administracji regionalnej. Od 1989 do 1996 roku pracował też jako kierownik w przedsiębiorstwach transportowych oraz przemyśle węglowym.

W 1980 rozpoczął działalność polityczną, wstępując do Komunistycznej Partii Związku Radzieckiego. Już po dwóch latach został deputowanym jednego z sielsowietów (jednostki administracyjno-terytorialnej). W 1996 został mianowany na wiceprzewodniczącego oraz zastępcę przewodniczącego Donieckiej Obwodowej Administracji Państwowej, a już w kolejnym roku działał jako jej przewodniczący aż do 2002 roku. W latach 1999-2001 pracował jako kierownik rady obwodu donieckiego. W 2002 roku został premierem Ukrainy z ramienia Partii Regionów, na czele której stanął zaledwie rok później. W latach 2002-2005 przewodniczył Narodowemu Komitetowi Olimpijskiemu Ukrainy.

Za czasów rządów Wiktora Janukowycza, na Ukrainie produkt krajowy brutto wzrósł o kilkanaście procent. Przeprowadzono także reformy systemu podatkowego i emerytalnego, a proces prywatyzacji został przyspieszony. Wtedy też dziennikarze, którzy krytykowali władzę, najprawdopodobniej byli przez nią szykanowani.

W 2004 roku Janukowycz został prezydentem Ukrainy. Opozycja uznała jednak, że jego wygrana z Wiktorem Juszczenką to efekt fałszerstwa. Do podobnych wniosków doszła OBWE.

W wyniku podejrzenia władzy o oszustwa wyborcze, na Ukrainie doszło do serii protestów nazwanych "pomarańczową rewolucją", która trwała od 22 listopada 2004 roku do 23 stycznia 2005 roku. Dzięki masowym protestom doszło do odwołania panującego rządu i powtórki drugiej tury wyborów, w której tym razem zwyciężył Wiktor Juszczenko. Wiktor Janukowycz wrócił co prawda na urząd premiera 28 grudnia, jednak z końcem roku złożył rezygnację.

W 2006 roku Wiktor Juszczenko znowu powrócił na fotel premiera po tym jak Partia Regionów wygrała wybory parlamentarne. W kolejnym roku ustąpił z powodu kryzysu politycznego wywołanego działaniami samego Wiktora Janukowycza, który chciał rozwiązać utworzoną wcześniej koalicję Partii Regionów z Komunistyczną Partią Ukrainy i Socjalistyczną Partią Ukrainy (która z kolei w 2004 roku wspierała pomarańczową rewolucję). W wyniku kryzysu w 2007 roku doszło do ponownych wyborów parlamentarnych, ale tym razem mimo wygranej Partii Regionów, to nowo powstała koalicja opozycji zdobyła większość w Radzie Najwyższej Ukrainy.

W 2010 r. Wiktor Juszczenko został wybrany na prezydenta Ukrainy, udało mu się także uzyskać większość parlamentarną po przegłosowaniu wotum nieufności wobec Julii Tymoszenko. W czasie jego prezydentury odebrano tytuły Bohaterów Ukrainy Stepanowi Banderze i Romanowi Szuchewyczowi, podniesiono status języka rosyjskiego oraz wszczęto postępowania karne wobec niektórych liderów opozycji - m.in. skazano Julię Tymoszenko oraz byłego ministra Jurija Łucenkę za rzekome nadużycia władzy.

Kolejnym przełomowym czasem dla Ukrainy był rok 2013, w którym Wiktor Janukowycz odłożył podpisanie umowy stowarzyszeniowej z Unią Europejską. Doprowadziło to do protestów zwolenników integracji z Unią. Demonstracje w całym kraju, czynnie wspierane przez opozycję, zostały nazwane przez media Euromajdanem. W wyniku protestów doszło do licznych starć obywateli z milicją, co doprowadziło do śmierci prawie 100 osób.

21 lutego prezydent Wiktor Janukowycz podpisał z opozycją porozumienie, w którym zadeklarował powrót do konstytucji z 2004 roku i przeprowadzenie przedterminowych wyborów prezydenckich. Zaraz po tym wyjechał do Charkowa. Dzień później na antenie telewizji 112 Ukraina odwołał zawarte porozumienie. Rada Najwyższa Ukrainy przegłosowała w parlamencie jego odwołanie i wyznaczyła termin nowych wyborów prezydenckich. W tym czasie Janukowycz uciekł do Rosji, ale wciąż uważał się za prezydenta Ukrainy, a odsunięcie od władzy uznał za nielegalne.

1 marca 2014 roku zaapelował do Władimira Putina o reakcję zbrojną wobec Ukrainy, przez co wyrzucono go z Partii Regionów, a władze Ukrainy oskarżyły go o zdradę stanu. W 2019 roku został zaocznie skazany na karę 13 lat pozbawienia wolności. Poza tym wystawiono za nim list gończy w związku ze śledztwem dotyczącym masowych zabójstw cywilów. Przez pewien czas znajdował się także na liście osób poszukiwanych przez Interpol.

Wiktor Janukowycz - życie prywatne

Wiktor Janukowycz wychował się w domu rosyjskojęzycznym, w późniejszych latach opanował język ukraiński.

Pochodzi z rodziny robotniczej. Jego ojciec pracował jako metalurg, a matka jako pielęgniarka. Jego przodkowie ze strony ojca byli Polakami - babka pochodziła z Warszawy, a dziadek z terenów dzisiejszej Białorusi - z miejscowości Januki, która znajdowała się w granicach II RP. Matka Wiktora Janukowycza była Rosjanką. Po śmierci matki, w wieku dwóch lat, trafił pod opiekę babki.

W młodości dwukrotnie przebywał w więzieniu - za rozbój oraz za spowodowanie średnich obrażeń ciała. W 1978 wyroki zostały uchylone, najprawdopodobniej przez wstawiennictwo Gieorgija Bieriegowoja, radzieckiego kosmonauty. Po latach wyszło jednak na jaw, że dokumentacja mogła zostać sfałszowana.

Z żoną Ludmyłą doczekał się dwóch synów. Starszy syn Ołeksandr pracuje jako lekarz-stomatolog, natomiast młodszy, który podobnie jak ojciec zajmował się polityką, zginął tragicznie w jeziorze Bajkał. Pod kierowanym przez niego samochodem załamały się tafle lodu.
Temat Wiktor Janukowycz znajdziesz również w serwisie: Sport, Biznes

Wiktor Janukowycz - Wiadomości

Poniedziałek, 19 lutego 2024 (20:36)
- To ukraińscy funkcjonariusze organów bezpieczeństwa zabijali i popełniali brutalne przestępstwa - mówił o działaniach na Euromajdanie Ołeksij Donski z ukraińskiej Prokuratury Generalnej....
Czwartek, 19 października 2017 (11:48)
Trybunał Sprawiedliwości UE potwierdził w czwartek, że zamrożenie przez Unię Europejską środków finansowych byłego prezydenta Ukrainy Wiktora Janukowycza oraz jego syna Ołeksandra było zgodne z...