Reklama

Iran

Poniedziałek, 9 października 2023 (16:03)AktualizacjaŚroda, 11 października 2023 (13:58)

Iran graniczy z Azerbejdżanem, Armenią, Turcją, Irakiem, Pakistanem, Afganistanem oraz Turkmenistanem. Dominującą religią w Iranie jest islam. W kraju żyją również mniejszości religijne. Głównie są to wyznawcy chrześcijaństwa, judaizmu oraz sunnici. Oficjalną walutą jest rial (IRR), który dzieli się na 100 dinarów. Owocem narodowym jest granat, a drzewem - cedr. Porządku w kraju strzegą sady religijne i policja religijna. Odejście od islamu karane jest śmiercią. Ten sam los czeka osoby, które dopuściły się cudzołóstwa lub odczuwają pociąg do tej samej płci. Irańskie kobiety od dziewiątego roku życia muszą nosić hidżab lub chustę na głowie.

Duchowy przywódca Iranu, ajatollah Ali Chamenei
Duchowy przywódca Iranu, ajatollah Ali Chamenei/IMAGO/Iranian Presidency Office/apaimages/Imago Stock and Peop/East News

Iran

  • Stolica:Teheran
  • Powierzchnia:1 648 195 km²
  • Ludność:81,6 mln

Iran - położenie i klimat

Kraj znajduje się pod wpływem klimatu kontynentalnego, który kształtują pasma gór. Iran można podzielić na dwie strefy klimatyczne: podzwrotnikową i zwrotnikową. Największa wilgotność powietrza odnotowywana jest w okresie zimowym. Deszcze najczęściej zdarzają się na obszarach górskich.

W Iranie występuje ponadto pora deszczowa i sucha. Ta druga trwa od 6 do 8 miesięcy i rozpoczyna się w maju.

Najgorętszym regionem jest Nizina Mezopotamska, gdzie temperatury dochodzą nawet do 50 st. C. Sam środek kraju jest praktycznie niezamieszkały. Znajduje się tam Wielka Pustynia Słona.

Iran - historia kraju

Iran dawniej był znany w Europie jako Persja. Nazwa Iran pochodzi od ludu Ariów, który w III i II tysiącleciu p.n.e. przybywał na tereny Iranu z Azji Środkowej. Wówczas powstało państwo Achemenidów, które upadło po najazdach Aleksandra Wielkiego. Władzę nad Persją przejęła wówczas grecka dynastia Seleucydów, których następnie wyparli Partowie.

Prowadzili oni wojny z Rzymem. Po przejęciu władzy przez Ardaszira I władzę w Persji objęła dynastia Sasanidów rządząca następnie do 651 roku.

Na początku XVI wieku królem królów został Isma’il. W XIX wieku Persja zmierzyła się z Rosją i Wielką Brytanią.

W czasie drugiej wojny światowej pod namową aliantów Iran wypowiedział wojnę III Rzeszy, a w 1943 roku w Teheranie odbyła się konferencja przywódców ZSRR, USA i Wielkiej Brytanii. 

W 1978 roku w kraju wybuchła rewolucja Islamska, a władzę objął Ruhollah Chomeini. Tym samym Iran z monarchii liberalnej stał się republiką teokratyczną.

Iran - ustrój polityczny

W wyniku rewolucji islamskiej 1 kwietnia 1979 roku powstała Islamska Republika Iranu. Przyjęto wówczas ustrój polityczny republiki islamskiej, który do dzisiaj łączy elementy demokracji z religijną dyktaturą.

Najwyższym przywódcą Iranu jest obecnie ajatollach Ali Chamenei.

W Iranie funkcjonuje parlament - Islamskie Zgromadzenie Konsultatywne  - który jest organem ustawodawczym, kraj ma prezydenta, a na urzędy te obowiązują wybory powszechne. VII prezydentem Iranu był Hasan Rouhani (2013-2021). Znana jest także instytucja referendum.

Mimo, że władza opiera się na zasadzie trójpodziału, cały nadzór nad państwem sprawują organy związane z religią, przestrzegane są także surowe prawa oparte na szariacie. Najwyższym organem władzy jest ajatollah, z kolei funkcję trybunału konstytucyjnego, której zadaniem jest badanie zgodności stanowionego prawa z zasadami islamu pełni Rada Strażników.

Iran - gospodarka krajowa

Największym bogactwem kraju, na którym opiera się gospodarka Iranu, są złoża gazu i ropy. Innymi bogactwami naturalnymi są: rudy żelaza, cynku, ołowiu, miedzi, siarki oraz węgiel kamienny. Główne gałęzie przemysłu to produkcja ropy naftowej i gazu ziemnego. 

Dochodowe są również: przemysł górniczy, samochodowy czy rolnictwo. 

W Iranie rozwija się także sektor usług oraz eksport. Irańczycy są znani z tego, że wyrabiają dywany perskie eksportowane na cały świat. Inne luksusowe towary eksportowe to szafran i kawior. Gospodarka irańska rozwija się najszybciej na całym Bliskim Wschodzie.

Temat Iran znajdziesz również w serwisie: geekweek, Sport, Biznes

Iran - Wiadomości

Piątek, 19 kwietnia 2024 (06:24)
Irańska brona powietrzna ostrzelała "podejrzany obiekt" - poinformował wyższy rangą dowódca irański Sjawosz Mihandust. Lokalne media publikowały wcześniej wiadomości o głośnych wybuchach....
Wtorek, 16 kwietnia 2024 (15:43)
Patrząc na rakietowy atak Iranu na Izrael, pobieramy starą lekcję, że i my w Europie Środkowo-Wschodniej wciąż jesteśmy zdani na łaskę i niełaskę wielkich mocarstw. I że sojusznikom trzeba patrzeć...

Iran - Wideo