Ustawa o ochronie zdrowia w epidemii. Senacka komisja zdrowia przyjęła poprawki

Komisja zdrowia przegłosowała zestaw poprawek, które zostały zgłoszone podczas posiedzenia plenarnego. Przegłosowano wszystkie zgłoszone poprawki, również te, nad którymi komisja głosowała w poniedziałek. Wówczas senatorowie KO głosowali przeciw własnej poprawce, a przewodnicząca komisji Beata Małecka-Libera przyznała, że podczas głosowania popełniono błąd.

Zastrzeżenia konstytucyjne

Małecka-Libera (KO) zgłosiła pakiet poprawek, które przewidywały skreślenie z ustawy tych przepisów, w stosunku do których biuro legislacyjne Senatu miało zastrzeżenia konstytucyjne (zdaniem biura poprawki zgłoszone podczas drugiego czytania w Sejmie wykraczały poza materię projektu ustawy). Chodziło m.in. o przepisy zmieniające funkcjonowanie Narodowego Funduszu Zdrowia i dotyczące rekompensat za organizację wyborów korespondencyjnych.

Za skreśleniem art. 22 ustawy głosowało we wtorek dziewięciu senatorów, nikt nie był przeciw, nikt nie wstrzymał się od głosu.

Poparcie komisji uzyskały też poprawki zgłoszone przez Małecką-Liberę dotyczące systemu informacji w ochronie zdrowia oraz poprawka senator Bogusławy Orzechowskiej (PiS) dotycząca państwowego egzaminu specjalizacyjnego dla lekarzy.

Komisja przyjęła też poprawki redakcyjne zaproponowane przez biuro legislacyjne.

Małecka-Libera powiedziała, że była to "ustawa długo wyczekiwana przez środowisko medyczne". Dodała, że jej zdaniem jednak ustawa "nie powoduje uporządkowania systemu", powinna bowiem skupiać się na zapewnieniu funkcjonowania ochrony zdrowia w związku z epidemią COVID-19 oraz po jej ustaniu, a tak nie jest. Powiedziała, że "chaos, który towarzyszył początkowi epidemii nie ustępuje".

Na posiedzeniu był wiceminister zdrowia

Obecny na posiedzeniu wiceminister zdrowia Janusz Cieszyński powiedział, że "nie jest ścisłym stwierdzenie, że ustawa nie zawiera rozwiązań, które są związane z funkcjonowaniem systemu zdrowia na jesieni". Wskazał, które rozwiązania w tej ustawie taką funkcję pełnią. "Jeden z punktów dotyczy tego, aby polecenia wydane przez ministra zdrowia, prezesa Rady Ministrów i wojewodów dotyczące fundamentalnej kwestii, jaką jest funkcjonowanie szpitali jednoimiennych zostały utrzymane w życiu" i "że odpowiedni przepis został zawarty w tej ustawie".

Szczegóły ustawy

Ustawa o ochronie zdrowia w epidemii i po jej ustaniu zakładała m.in. przyznanie jednorazowej rekompensaty dla podmiotów, które w związku z przeciwdziałaniem COVID-19 zrealizowały polecenie premiera związane bezpośrednio z przeprowadzaniem wyborów prezydenckich w trybie korespondencyjnym. Posłowie opozycji twierdzili, że w ten sposób rządzący chcą pokryć z pieniędzy podatników wydatki (ok. 70 mln zł), jakie m.in. Poczta Polska poniosła w związku z wyborami 10 maja, które nie doszły do skutku.

Ponadto ustawa o zmianie niektórych ustaw w celu zapewnienia funkcjonowania ochrony zdrowia w związku z epidemią COVID-19 oraz po jej ustaniu zmienia wybrane przepisy zawarte w 16 regulacjach zdrowotnych m.in. o zawodach lekarza i lekarza dentysty, pielęgniarki i położnej, fizjoterapeuty, diagnostyce laboratoryjnej, przeciwdziałaniu narkomanii, systemie informacji w ochronie zdrowia, świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych oraz o szczególnych instrumentach wsparcia w związku z rozprzestrzenianiem się wirusa SARS-CoV-2. Zaproponowane przepisy - zdaniem wnioskodawcy - mają zapewnić sprawne funkcjonowanie ochrony zdrowia w epidemii, ale również po jej wygaśnięciu.

W ustawie znalazły się również przepisy wprowadzające zmiany w organizacji i zarządzaniu Narodowym Funduszem Zdrowia, zwanych pionizacją Funduszu. Zakłada ona m.in., że funkcję pracodawcy wobec osób zatrudnionych w oddziale wojewódzkim NFZ, w rozumieniu przepisów Kodeksu pracy, będzie wykonywał prezes NFZ. Pozwala ona także ministrowi zdrowia na wydawanie poleceń Funduszowi oraz podejmowanie działań związanych z zapewnieniem dostępu do świadczeń opieki zdrowotnej.

Jednocześnie ustawa pozwala na to, by na czas pandemii zrezygnować z obowiązku posiadania skierowań do psychologów dla dorosłych. Przesunięto także termin wejścia w życie ustawy o tzw. opłacie cukrowej z 1 lipca 2020 pierwotnie zapisanego w projekcie na 1 stycznia 2021 r.

Ponadto w świetle zapisów regulacji położne w czasie epidemii będą mogły - jeśli wyrazi na to zgodę kierownik placówki - udzielać świadczeń zdrowotnych wszystkim pacjentom (niezależnie od wieku i płci). Wraz z pielęgniarkami otrzymają także możliwość zdalnego kształcenia podyplomowego i doskonalenia zawodowego oraz będą mogły indywidualnie odbywać szkolenia praktyczne.

Wydłużono też termin, w którym osoby po odbyciu szkolenia na specjalistę psychoterapii uzależnień i instruktora terapii uzależnień mogą przystąpić do egzaminu certyfikującego.

W świetle zapisów fizjoterapeuci będą mogli składać elektronicznie wnioski o rozpoczęcie szkolenia specjalizacyjnego, co umożliwi wszczęcie procedury postępowania kwalifikacyjnego, a przewidziane na II połowę 2020 r. wybory organów Krajowej Izby Fizjoterapeutów będą mogły odbyć się zdalnie.

Ponadto dokonano zmiany elektronizacji obsługi zapotrzebowań składanych w tzw. trybie importu docelowego, który polega na sprowadzaniu z zagranicy produktów leczniczych oraz środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego nieposiadających pozwolenia na dopuszczenie do obrotu w Polsce, a niezbędnych dla ratowania życia lub zdrowia pacjenta.

Umożliwiono też stworzenie Systemu Obsługi Importu Docelowego, zwanego SOID, który ma zapewnić elektroniczny obieg zapotrzebowania między lekarzem wystawiającym takie zapotrzebowanie, konsultantem potwierdzającym jego zasadność oraz ministrem zdrowia.

Z regulacji wynika, że pacjent będzie mógł otrzymywać informację o e-recepcie nie tylko droga elektroniczną i SMS-em, ale także w aplikacji mobilnej. Ustawa daje również możliwość bardziej elastycznego kształtowania długości okresów rozliczeniowych obowiązujących przy rozliczaniu świadczeń opieki zdrowotnej w formie ryczałtu.