Artykuł 5. NATO

Fundamentem Sojuszu Północnoatlantyckiego jest wspólna obrona jego członków. Za skuteczne wykonanie tej funkcji odpowiada artykuł 5. Traktatu Północnoatlantyckiego.

"Strony zgadzają się, że zbrojna napaść na jedną lub więcej z nich w Europie lub Ameryce Północnej będzie uznana za napaść przeciwko nim wszystkim i dlatego zgadzają się, że jeżeli taka zbrojna napaść nastąpi, to każda z nich, w ramach wykonywania prawa do indywidualnej lub zbiorowej samoobrony, uznanego na mocy artykułu 51 Karty Narodów Zjednoczonych, udzieli pomocy Stronie lub Stronom napadniętym, podejmując niezwłocznie, samodzielnie jak i w porozumieniu z innymi Stronami, działania, jakie uzna za konieczne, łącznie z użyciem siły zbrojnej, w celu przywrócenia i utrzymania bezpieczeństwa obszaru północnoatlantyckiego. O każdej takiej zbrojnej napaści i o wszystkich podjętych w jej wyniku środkach zostanie bezzwłocznie powiadomiona Rada Bezpieczeństwa. Środki takie zostaną zaniechane, gdy tylko Rada Bezpieczeństwa podejmie działania konieczne do przywrócenia i utrzymania międzynarodowego pokoju i bezpieczeństwa."

Artykuł 5. Traktatu Północnoatlantyckiego jest fundamentem istnienia NATO. Zgodnie z jego brzmieniem, wszystkie państwa członkowskie deklarują pomoc w obronie kraju, który został zaatakowany zbrojnie. Wykonanie tego przepisu jest gwarancją bezpieczeństwa dla wszystkich krajów członkowskich, a także ma na celu skutecznie odstraszać potencjalnych wrogów przed ewentualną napaścią zbrojną.

Każdy atak na państwo członkowskie Paktu Północnoatlantyckiego musi być niezwłocznie zgłoszony Radzie Bezpieczeństwa. Następnie państwa członkowskie, samodzielnie lub wspólnie, z użyciem siły zbrojnej będą dążyły do przywrócenia, a następnie utrzymania bezpieczeństwa w strefie północnoatlantyckiej, ze szczególnym naciskiem na polityczną niezależność oraz pokój i bezpieczeństwo państw członkowskich.

W historii Sojuszu Północnoatlantyckiego tylko raz doszło do uruchomienia artykułu 5. Miało to miejsce 12 września 2001 roku, gdy amerykański prezydent George W. Bush skorzystał z tego przepisu dzień po atakach terrorystycznych przeprowadzonych przez Al-Ka’idę na World Trade Center i Pentagon, w których zginęło prawie 3 000 osób.