Zmiany na północy przyspieszyły. 17 razy szybciej niż zwykle

Fala upałów, która w maju przetoczyła się przez Grenlandię, sprawiła że tamtejsze lodowce topniały 17 razy szybciej niż zwykle - alarmują badający klimat naukowcy w serwisie World Weather Attribution (WWA).

15 maja na lotnisku Egilsstadir zanotowano 26,6 st. C, co było majowym rekordem na Grenladnii. W niektórych częściach wyspy w tym miesiącu było ponad 10 stopni więcej niż zazwyczaj. 19 maja na stacji pomiarowej Ittoqqortoormiit na wschodnim wybrzeżu było 14,3 st. C, czyli o 13 stopni więcej od średniej dla maja, która wynosi 0,8 st. C.

Tak wysokie temperatury to efekt powolnego napływu ciepłego powietrza z południa, który utrzymywał się przez około siedem dni. Chociaż do podobnych zdarzeń dochodziło już w przeszłości, ta fala gorąca była wyjątkowa, ponieważ przyszła bardzo wcześnie w roku i utrzymywała się wyjątkowo długo - czytamy w publikacji.

Naukowcy zwracają uwagę, że w trakcie fali gorąca, która przeszła przez wyspę, w dniach od 15 do 21 maja "według wstępnych analiz tempo topnienia pokrywy lodowej na Grenlandii wzrosło 17-krotnie [w tym okresie - red.]" - powiedziała cytowana przez agencję AFP jedna z autorek pracy, dr Friederike Otto z Imperial College w Londynie.

Według ekspertki "wkład" topniejącego lodu w rosnący poziom oceanów był przez to większy, niż gdyby do tej fali gorąca nie doszło. Dodała, że za te zmiany odpowiadają postępujące zmiany klimatyczne.

W badaniach ostatniej gorącej fali brali udział specjaliści z Holandii, Szwecji, Danii, Stanów Zjednoczonych oraz Wielkiej Brytanii. W swojej pracy skupili się na siedmiu najcieplejszych majowych dniach. Według ekspertów tak wysokie temperatury zdarzają się w tym rejonie raz na 100 lat.

Globalne ocieplenie jest szczególnie mocno odczuwalne w rejonie Arktyki. Ma wpływ nie tylko na przyrodę, lecz również na mieszkających tam ludzi. Tamtejsza infrastruktura dostosowana jest do ekstremalnie wysokich temperatur i zmiana warunków może mieć poważne konsekwencje.

Autorzy publikacji podkreślają, że te ekosystemy, przystosowane do bardzo zimnej aury, są "wrażliwe na zmiany temperatury i zaburzenie ich delikatnej równowagi może mieć konsekwencje nie tylko dla nich, lecz również dla społeczności, od których zależą" - czytamy.

Jako przykład wskazano wydarzenie z 2022 roku, kiedy to wysokie temperatury, w połączeniu z intensywnymi opadami deszczu na Grenlandii doprowadziły do roztopienia się wiecznej zmarzliny. Uwolnione z niej metale dostały się do jezior, powodując obawy o czystość wody.

Innym problemem jest system sanitarny. O ile większe osady na Grenlandii dysponują jeszcze siecią wodociągową, to w około 90 proc. domów na odludnych terenach w toaletach wykorzystuje się torby na nieczystości, które potem są wyrzucane dalej od zabudowań. To może tworzyć zagrożenie dla zdrowia: kiedy robi się coraz cieplej, bakterie z nieczystości rozwijają się szybciej, co może być potencjalnie groźne dla mieszkańców.

Źródło: AFP, Worldweatherattribution.org

-----