Na spotkaniu ambasadorów krajów członkowskich przy UE w Brukseli przedstawiciel Polski podtrzymał sprzeciw, powołując się na instrukcje z Warszawy. Polscy dyplomaci zapewniają, że takie stanowisko nie jest wyrazem poparcia dla kary śmierci. Polska uważa natomiast, że nie ma potrzeby ustanawiania Europejskiego Dnia w proponowanej formie, skoro we wszystkich krajach UE (a także Rady Europy) kara śmierci została zniesiona. Polska jest jedynym krajem Unii Europejskiej, który opowiada się przeciwko wprowadzeniu Europejskiego Dnia w proponowanej formie. Nie zdecydowała się jednak - wbrew wcześniejszym doniesieniom - na postulat ustanowienia Dnia Ochrony Życia, który uwzględniałby zarówno sprzeciw wobec kary śmierci, jak i eutanazji oraz aborcji. Portugalskie przewodnictwo w UE zapowiada dalsze rozmowy "ze wszystkimi partnerami" w sprawie ustanowienia Europejskiego Dnia przeciwko Karze Śmierci. - Bardzo żałujemy, że nie doszło jeszcze w tej sprawie do porozumienia i będziemy pracować dalej - powiedział rzecznik Manuel Carvalho. Odmawiając skomentowania polskiego stanowiska, podkreślił przywiązanie Portugalii do walki z karą śmierci. W kraju tym karę główną zniesiono już w 1867 roku. Komisja Europejska zapowiada, że sprawę tę poruszy komisarz ds. wolności i sprawiedliwości Franco Frattini podczas najbliższego spotkania unijnych ministrów spraw wewnętrznych i sprawiedliwości 17-18 września w Brukseli. KE przypomina, że planowana wspólna deklaracja KE, krajów członkowskich UE i Parlamentu Europejskiego przeciw karze śmierci i ustanawiająca Europejski Dzień "nie jest żadną nową polityką" i w pełni odzwierciedla potwierdzany wielokrotnie sprzeciw UE wobec kary śmierci, europejskie wartości i zobowiązania traktatowe. Europejski Dzień miałby być obchodzony 10 października, podobnie jak Międzynarodowy Dzień przeciwko Karze Śmierci. KE wraz z Portugalią planowała, że deklaracja zostanie uroczyście podpisana 9 października w Lizbonie, w przeddzień odbywającego się od 2003 roku Międzynarodowego Dnia. Deklaracja miała być przyjęta jako wspólny dokument Unii Europejskiej i Rady Europy. Zniesienie kary śmierci jest warunkiem sine qua non przystąpienia do tych organizacji. Wszystkie kraje UE podpisały i ratyfikowały 6. protokół dodatkowy do Europejskiej Konwencji Praw Człowieka bezwarunkowo znoszący karę śmierci w czasie pokoju. 22 kraje podpisały i ratyfikowały protokół 13., który znosi tę karę także w czasie wojny. Polska jest w grupie pięciu krajów (wraz z Francją, Włochami, Łotwą i Hiszpanią), które protokół 13. podpisały, ale go nie ratyfikowały. Kary śmierci zabrania także Karta Praw Podstawowych UE.