Spór dotyczy czterech wysp - Kunashir, Iturup, Habomai i Shitokan. Moskwa nazywa je Kurylami Południowymi, a Japonia - Terytoriami Północnymi. Na wyspie Iturup rosyjski wicepremier przeprowadził naradę poświęconą planom rozwoju społeczno-gospodarczego tego regionu na okres do 2015 roku. Wcześniej zapoznał się z postępem prac przy budowie portu i lotniska na tej wyspie. Iwanowowi towarzyszyli ministrowie: transportu - Igor Lewitin, rozwoju gospodarczego - Elwira Nabiullina, zasobów naturalnych - Jurij Trutniew i rozwoju regionalnego - Wiktor Basargin. Media w Rosji prognozują, że podróż wicepremiera Iwanowa na Kuryle Południowe spowoduje ponowne zaostrzenie sporu o te cztery wyspy położone między rosyjskim Półwyspem Kamczackim a japońską wyspą Hokkaido. 1 listopada 2010 roku prezydent Rosji Dmitrij Miedwiediew odwiedził wyspę Kunashir, co wywołało ostrą krytykę ze strony Japonii. Miedwiediew jest pierwszym w historii szefem państwa rosyjskiego (licząc również okres carski i radziecki), który złożył wizytę na Kurylach. Po tej podróży zwolennicy twardej linii w rządzie Japonii zażądali zastosowania wobec Rosji sankcji gospodarczych. Premier Naoto Kan poprzestał jednak na wezwaniu na konsultacje do Tokio ambasadora Japonii w Moskwie. Napięcie w relacjach japońsko-rosyjskich spadło pod tragicznym trzęsieniu ziemi w Japonii w marcu tego roku, kiedy to Rosja jako jedna z pierwszych pospieszyła z pomocą swojemu wschodniemu sąsiadowi. Wyspy Kurylskie zostały odkryte w 1697 roku przez rosyjskiego podróżnika Władimira Atłasowa. Rosyjsko-japoński układ z 1855 roku przyznawał je Rosji. W 1875 roku kontrolę nad nimi przejęła Japonia, która w 1905 roku zajęła też połowę wyspy Sachalin. We wrześniu 1945 roku wyspy zostały zajęte przez wojska ZSRR. Na konferencji w San Francisco w 1951 roku Japonia zawarła układ pokojowy z 48 krajami koalicji antyfaszystowskiej, na mocy którego zrzekła się praw do Wysp Kurylskich. Delegacja ZSRR nie podpisała tego dokumentu, uznając go za separatystyczną umowę między rządami USA i Japonii. W okresie zimnej wojny Tokio uznało, iż traktat z San Francisco nie obejmuje czterech wysp, stanowiących "Północne Terytoria Japonii". Od zwrotu wysp Tokio uzależniło także podpisanie traktatu pokojowego z ZSRR, kończącego II wojnę światową w stosunkach między dwoma krajami. W 1956 roku ZSRR zaproponował oddanie Japonii dwóch z czterech wysp - Habomai i Shitokan. Tokio odrzuciło tę ofertę. W 2004 roku Moskwa ponowiła propozycję zwrotu tych dwóch wysp. Również tym razem Japonia nie przyjęła oferty, podkreślając, że nie może się zadowolić zwrotem połowy wysp, do których rości sobie prawa. W ocenie dziennika "Kommiersant", niedzielna podróż Iwanowa oznacza, że "Moskwa nie zamierza wnosić zmian do swojego twardego stanowiska w kwestii Południowych Kurylów i będzie chciała stanowczo oddzielać ten problem od kursu na poprawę relacji z Japonią w innych sferach, w tym energetyce". "Kommiersant" przypomina też, że w minioną środę szef Sztabu Generalnego Sił Zbrojnych Federacji Rosyjskiej, generał Nikołaj Makarow poinformował, że wkrótce przedstawi prezydentowi Miedwiediewowi plan rozmieszczenia na Południowych Kurylach nowych systemów broni.