Rabin Skórka: Franciszek jest otwarty na dialog z każdym człowiekiem

Czy wybór kardynała Bergoglio na nowego papieża zaskoczył Pana?

Abraham Skórka: - Nie byłem bardzo zaskoczony, bo wiedziałem, że cieszy się on wielkim szacunkiem wśród innych kardynałów. Znałem go przecież jako człowieka o subtelnej duchowości, w dodatku na poprzednim konklawe mówiło się o kandydaturze kardynała Bergoglio na biskupa Rzymu, jako o czymś prawdopodobnym, miał poparcie innych kardynałów.

Czy to prawda, że po elekcji nowy papież sam obdzwonił znajomych w Buenos Aires włączając kioskarza, aby przekazać nowinę?

- To prawda. Zatelefonował do wielu osób, żeby je pozdrowić. Kioskarz niestety usłyszał, że właśnie stracił stałego klienta.

Jak to się stało, że żydowski rabin i katolicki kardynał zostali przyjaciółmi? Jaki jest stosunek nowego papieża do przedstawicieli innych religii, także do ateistów i agnostyków? Czy nowy papież uważa, że to katolicy mają monopol na prawdę? Czy będzie popierał katolicki ruch misjonarski?

- Obaj naprawdę wierzymy w konieczność dialogu między religiami. Nie ma znaczenia, czy rozmówca jest człowiekiem wierzącym, czy ateistą. Każdy człowiek szukający prawdy, postępujący sprawiedliwie, uczciwie i z miłością jest dla nas partnerem do dialogu - to nas chyba zbliżyło. Obaj wierzymy, że nasze religie głoszą prawdę, ale nie oznacza to, że inne religie kłamią. Prawda jest w rękach Boga.  Myślę, że papież Franciszek najbardziej będzie popierał ewangelizację wewnątrz własnego kościoła, aby pogłębić katolicką duchowość i zbliżyć kościół do Boga.

Co sądzi nowy papież o największych wyzwaniach, przed którymi stanął obecnie Kościół katolicki? Jakie jest jego stanowisko wobec rozwodów, par żyjących bez ślubu? Homoseksualistów i związków partnerskich? Celibatu księży?

- O tym właśnie są rozmowy zawarte w naszej książce. Papież Franciszek umie spojrzeć na ludzkie problemy z dystansu, w szerszej skali. Jest bardzo zasadniczy - będzie analizował każdą sytuację i szukał dróg zmian, jakie wiedza, kościelne normy i własna świadomość mu podpowiedzą.

Co nowy papież myśli o globalizacji?

- Globalizacja, jak wiele innych aspektów życia, ma strony pozytywne i negatywne. Dzięki niej wszyscy na świecie jesteśmy jakby bliżej siebie niż dawniej. Przepływ informacji pomiędzy krajami, a także pomiędzy obywatelami tego samego kraju może zainicjować zmiany, rewolucję nawet, jak to się stało podczas Islamskiej Wiosny. Ale media mogą być też używane do rozpowszechniania przemocy i nienawiści. Wiele aspektów globalizacji to niebezpieczna zabawka w rękach szatana. To wielkie wyzwanie - wziąć z globalizacji to, co dobre, odrzucić, co złe.

Franciszek uważany jest za konserwatystę. Czy sądzi Pan, że jako papież będzie wykazywał taką otwartość wobec przedstawicieli innych religii, jaką widać w rozmowach, które razem przeprowadziliście?

- Można być konserwatystą i mieć otwarty umysł, wierzyć we własną religię i rozmawiać z tymi, którzy wyznają inną wiarę. Jedna rzecz to być osobą wierzącą, a inna - fanatykiem. Trzeba znaleźć to, co łączy, zobaczyć w drugim człowieku brata ponad różnicami. Franciszek to potrafi.

Co Pana zdaniem będzie największym wyzwaniem nowego pontyfikatu?

- Wypracowanie duchowego przesłania, które byłoby zdolne jednoczyć ludzi, także ponad religiami. To wielkie wyzwanie, ale początki tego procesu już są widoczne, dzieją się na naszych oczach.

Jakich zmian w Kościele oczekuje Pan w trakcie nowego pontyfikatu?

- Myślę, że dokonają się pewne zmiany, które pogłębią wrażliwość Kościoła na problemy biednych ludzi, biednych materialnie i duchowo.

W trakcie lektury rozmów zdziwiło mnie, że w tak wielu sprawach się zgadzacie, tak często potwierdzacie wzajemnie swoje spostrzeżenia, jakby katolicka i judaistyczna wizja świata były sobie bardzo bliskie, czy to mylne wrażenie?

- Katolicyzm i judaizm teologicznie bardzo się różnią. Mamy inne poglądy na boskość Jezusa, Trójcę Świętą etc. Ale łączą nas wartości jakie niesie Biblia. Papież Franciszek wiele razy wyrażał odrazę wobec antysemityzmu. "Antysemityzm jest antychrześcijaństwem a antychrześcijaństwo jest antysemityzmem" - tak dokładnie powiedział.

Czy Pana nazwisko zdradza polskie korzenie?

- Mój ojciec pochodzi z Końskich, matka - z Łodzi. Wyemigrowali z Polski w połowie lat 20., w poszukiwaniu lepszych warunków życia.

Rozmawiała Agata Szwedowicz (PAP)