Tegoroczną Nagrodę Nobla z medycyny i fizjologii otrzymali Thomas C. Suedhof, James E. Rothman oraz Randy W. Schekman; nagrodę przyznano za badania nad organizacją głównego systemu transportu w komórkach, który wykorzystuje pęcherzyki otoczone błoną lipidową. - Istotą odkrycia jest to, w jaki sposób w komórce zorganizowany jest cały transport - wyjaśniła prof. Elżbieta Wyroba z Instytutu Biologii Doświadczalnej im. M. Nenckiego PAN w Warszawie. - Komórka jest bowiem wielką, skomplikowaną fabryką, która produkuje miliardy rozmaitych cząsteczek. One są z rozmaitych części komórki rozsyłane w różne strony lub "eksportowane" na zewnątrz. Np. część tych cząsteczek jest nam niezbędna jako neurotransmitery przesyłane z jednej komórki nerwowej do drugiej. Wszystkie te substancje są wysyłane w obrębie komórki w maleńkich pęcherzykach o różnej wielkości. Budowa tych pęcherzyków była na początku wielką tajemnicą - nie wiadomo było, jak odbywa się taki transport". Jak wyjaśniła badaczka, badania Randy'ego W. Schekmana dotyczyły szukania genów, które regulują transport w komórkach. James E. Rothman badał maszynerię białkową oraz mechanizmy, które pozwalają dotrzeć pęcherzykom w odpowiednie miejsce komórki i połączyć się z odpowiednią jej częścią. Thomas C. Suedhof za to interesował się tym, jak transport wygląda w komórkach nerwowych. - Dla niego najważniejsze były neurotransmitery. Wykazał przełomową rzecz: by nastąpiła fuzja pęcherzyków synaptycznych, poziom jonów wapnia musi być ściśle kontrolowany przez odpowiednie białka - dodała prof. Wyroba. Jak tłumaczyła, mechanizm regulacji tzw. transportu pęcherzykowego jest bardzo precyzyjny i często porównywany jest do zasady działania zamka błyskawicznego - wszystko musi być idealnie dopasowane. Prof. Wyroba wyjaśniła, że jakiekolwiek zaburzenia w tej maszynerii mogą powodować bardzo poważne zaburzenia i być przyczyną chorób. - Na przykład pojedyncza mutacja tzw. białka Rab7 może przyczynić się do choroby (neuropatii) Charcot-Marie-Tooth 2B, która powoduje tak poważne owrzodzenia kończyn u nastolatków, że w dawnych czasach było to nawet przyczyną amputacji - powiedziała prof. Wyroba i dodała, że dzięki badaniom noblistów wykrywa się coraz więcej mutacji w systemach tego transportu. - Te badania były przełomowe do tego stopnia, że od dawna sądzono, że ta Nagroda Nobla będzie przyznana. Spotkałam się z opiniami, że naukowcy powinni ją dostać co najmniej 10 lat temu - podsumowała badaczka.