- Struktura rybosomu jest niezwykle skomplikowana i jeszcze kilkanaście lat temu uważano, że w ogóle nie uda się jej rozwiązać. W tej chwili już wiadomo, że sobie z tym poradziliśmy, a rybosom to taka mała struktura komórkowa, która jest odpowiedzialna za syntezę białek. W tej chwili znamy strukturę na poziomie atomowym, czyli jesteśmy w stanie powiedzieć, w którym dokładnie miejscu poszczególne atomy się znajdują i wiemy dokładnie jak one działają - powiedział prof. Piotr Mucha z Zakładu Chemii Związków Biologicznie Czynnych Uniwersytetu Gdańskiego. Dodał, że otwiera to niesamowite możliwości np. projektowania związków, które sterowałyby syntezą białek czy blokowały ich syntezę w przypadku bakterii. - Tam te rybosomy są zupełnie inne niż u człowieka i można stosować selektywne antybiotyki, które zablokują takie rybosomy, a na eukariotyczne czy ludzkie w ogóle nie działają - tłumaczył. Zwrócił uwagę, że jeżeli znana jest budowa rybosomu, to można zaprojektować cząsteczkę, metodami chemicznymi ją zsyntetyzować i będzie selektywnie przyłączała się np. tylko do rybosomów bakteryjnych, a nie będzie oddziaływała z innymi, np. ludzkimi. - Obecnie już się to robi. Powstały antybiotyki, które są w stanie blokować tylko rybosomy bakteryjne. To jest wstęp do projektowania i chemicznej syntezy leków, które selektywnie mogą kontrolować funkcjonowanie rybosomów - mówił. Prof. Mucha podkreślił, że nagrodzeni naukowcy w swojej pracy wykorzystali technikę zwaną rentgenografią strukturalną. Polega ona na tym, że trzeba otrzymać kryształ rybosomów. Naświetla się go promieniowaniem rentgenowskim. - Właściwie jest to taki sam proces jak przy zdjęciu rentgenowskim - otrzymujemy rysunek, który wygląda jak mnóstwo czarnych kropeczek i te kropeczki przekłada się na strukturę rybosomu. Nagrodzeni naukowcy właśnie to zrobili, czyli ustalili jak struktura takiego rybosomu wygląda - powiedział prof. Mucha. Tegoroczną Nagrodę Nobla w dziedzinie chemii otrzymali: Venkatraman Ramakrishnan - Amerykanin pracujący w Wielkiej Brytanii, Thomas A. Steitz z USA oraz Ada E. Yonath z Izraela "za prace nad strukturą i funkcją rybosomu".