Te dane z lat 1901-2012, zaczerpnięte ze strony internetowej Fundacji Noblowskiej, przytacza w piątek agencja AFP. Laureaci tegorocznych nagród ogłoszeni zostaną do połowy października. Wręczenie nagród odbędzie się 10 grudnia w rocznicę śmierci Alfreda Nobla. W roku bieżącym zgłoszono rekordową liczbę kandydatów do Nobla - to aż 259 kandydatów do pokojowej nagrody. Wśród nich jest 50 organizacji. Z wyjątkiem laureatów ich nazwisk nie poznamy wcześniej niż za 50 lat. Przyjęcia Nobla odmówiło dwóch laureatów - francuski filozof Jean-Paul Sartre, nagrodzony w dziedzinie literatury w 1964 roku, oraz w 1973 roku premier Wietnamu Le Duc Tho. Polityk ten, wyróżniony za udział w negocjacjach amerykańsko-północnowietnamskich, otrzymał nagrodę wspólnie z ówczesnym sekretarzem stanu USA Henrym Kissingerem i właśnie z powodu współlaureata jej nie przyjął. Kilku noblistów zostało zmuszonych przez władze swego kraju do odrzucenia nagrody. Byli to niemieccy biochemicy uhonorowani w dziedzinie chemii w 1938 oraz 1939 roku: Richard Kuhn i Adolf Butenandt oraz niemiecki patolog Gerhard Domagk (medyczny Nobel w 1939 roku). Z powodu zakazu Adolfa Hitlera nie przyjęli oni nagród. Podobnie, pod naciskiem władz ZSRR nie przyjął literackiego Nobla pisarz Borys Pasternak. Troje laureatów w chwili przyznania im Pokojowej Nagrody Nobla znajdowało się w więzieniu. Byli to: niemiecki działacz pacyfistyczny Carl von Ossietzky (w 1935 roku), przywódczyni opozycji birmańskiej Aung San Suu Kyi (w 1991 roku) oraz pisarz i dysydent chiński Liu Xiaobo (w 2010 roku). Dopiero w 2012 roku Suu Kyi, która w areszcie domowym spędziła łącznie 15 lat, zdołała wygłosić w Oslo wykład noblowski. Najstarszym laureatem był amerykański ekonomista Leonid Hurwicz, nagrodzony w 2007 roku, w wieku 90 lat. W tym samym roku literackiego Nobla otrzymała 87-letnia wówczas brytyjska pisarka Doris Lessing. Najmłodszym noblistą w dziejach był Lawrence Bragg, który w 1915 roku jako 25-latek otrzymał nagrodę w dziedzinie fizyki wspólnie ze swym ojcem, Williamem. Nobel w rodzinie wiąże się też z Marią Skłodowską-Curie. W 1903 roku otrzymała ona nagrodę z mężem Pierre'em w dziedzinie fizyki; w 1911 sama otrzymała Nobla tym razem w dziedzinie chemii. W 1935 roku córka Pierre'a i Marii - Irene Joliot-Curie i jej mąż Frederic dostali chemicznego Nobla. Zaś mąż młodszej córki Eve Curie-Labouisse, amerykański dyplomata Henry Richardson Labouisse, dyrektor UNICEF, odebrał pokojowego Nobla dla tej organizacji w 1965 roku. Tak więc, na rodzinę Curie przypadło łącznie aż pięć Nobli. Podczas gdy Skłodowska-Curie była pierwszą noblistką i jedyną wśród kobiet podwójną laureatką, ogółem kobiety nagrodzono Noblem 44 razy. Dopiero w 2009 roku nagrodę w dziedzinie ekonomii, przyznawaną przez Komitet Noblowski z funduszy Szwedzkiego Banku Narodowego, otrzymała kobieta - amerykańska politolożka Elinar Ostrom. Tylko dwie kobiety otrzymały Nobla z fizyki, przy tym ostatnia - Maria Goeppert Mayer - w 1963 roku. Językiem pisarzy-noblistów jest przede wszystkim angielski. Tworzyło w nim 26 laureatów literackiego Nobla, na kolejnych miejscach jest francuski i niemiecki (po 13 laureatów) oraz hiszpański (jedenastu). Siedmiokrotnie Nobel przypadł piszącym po szwedzku, sześć razy - literatom włoskim. Rosjanie mają pięć literackich Nobli, Polacy - czterech; nobliści pisali też po chińsku, arabsku czy turecku, a także po bengalsku i w jidisz.