Nie żyje pionier komputeryzacji Heinz Zemanek

Prace nad swym pierwszym w ogóle komputerem Zemanek rozpoczął w 1950 roku jako asystent na ówczesnej Technicznej Szkole Wyższej, dzisiejszym Uniwersytecie Technicznym w Wiedniu. Były to czasy przejścia od generujących znaczne ilości ciepła lamp próżniowych do tranzystorów.

W 1954 roku Zemanek przystąpił ze swymi studentami do prac nad pierwszym w pełni tranzystorowym komputerem. Nie mając oficjalnego zlecenia, musiał samodzielnie zabiegać o niezbędne środki. Tranzystory otrzymał od holenderskiego Philipsa. Choć formalnie był na uczelni tylko asystentem, de facto pełnił funkcję dyrektora instytutu - podkreśla agencja APA. "Po prostu pozwoliłem sobie na budowę komputera i nikt mnie nie powstrzymał" - opowiadał później.

Praca nad komputerem nie była łatwa. Składał się on z 3 tys. tranzystorów, 5 tys. diod, 15 tys. oporników, 5 tys. kondensatorów i 1 tys. płytek montażowych. Ważył ok. 500 kg, miał 4 metry szerokości, 2,5 metra wysokości i 50 cm głębokości.

Gotowy komputer w niczym nie przypominał tych, które są wszechobecne dzisiaj. Nie miał ekranu ani klawiatury. Dane i polecenia wprowadzało się do niego perforowaną taśmą i na takiej taśmie otrzymywało się wyniki. Nazwę "Mailuefterl" (majowy wietrzyk) wybrano z powodu powolnych tranzystorów, które były wtedy do dyspozycji - ujawnił kiedyś Zemanek w rozmowie z agencją APA. Amerykańskie komputery, budowane wtedy na szybszych tranzystorach, nosiły takie nazwy jak "trąba powietrzna" i "tajfun".

27 maja 1958 roku "Mailuefterl" w ciągu 66 minut określił liczbę pierwszą 5˙073˙548˙261. Kilka lat później kupiła go firma IBM, która dla Zemanka wybudowała w Wiedniu swe laboratorium. Dziś ten komputer można obejrzeć w wiedeńskim Muzeum Techniki.

O 1964 roku Zemanek był profesorem nadzwyczajnym, a od 1983 profesorem zwyczajnym Uniwersytetu Technicznego w Wiedniu.

Zemanek i jego ekipa zdobyli też światową sławę jako twórcy języków programowania Vienna Definition Language oraz Vienna Definition Method.