Jak zauważył Komitet Noblowski, złożone układy charakteryzują się przypadkowością i brakiem ładu i są trudne do zrozumienia. A tegoroczni nobliści zastosowali nowe metody do opisania ich i przewidywania ich długofalowych zachowań, podkreślili członkowie Komitetu. Japończyk Manabe i Niemiec Hasselmann - obaj już 90-letni - podzielą się po równo połową nagrody za "fizyczne modelowanie klimatu Ziemi, co pozwoliło ilościowo określić jego zmienność i wiarygodnie przewidywać globalne ocieplenie". Manabe wykazał, w jaki sposób podwyższony poziom dwutlenku węgla w atmosferze przyczynia się do wzrostu temperatur na powierzchni Ziemi. W latach 60. XX wieku opracowywał fizyczne modele klimatu. Opracowane przez niego metody pozwoliły udowodnić, że podwyższona temperatura w atmosferze jest spowodowana emisją dwutlenku węgla przez człowieka. Około dekadę później Hasselmann opracował model, w którym powiązał pogodę i klimat, co pozwoliło zrozumieć, dlaczego modele klimatu mogą być wiarygodne, mimo że pogoda jest zmienna i chaotyczna. Opracował również metody identyfikacji atmosferycznych "odcisków palców" pokazujących, w jaki sposób działalność człowieka odciska się na klimacie. To, w oparciu o opracowane przez niego metody zademonstrowano, że rosnąca globalna temperatura jest spowodowana emisją dwutlenku węgla przez człowieka. Z kolei Włoch Giorgio Parisi (ur. w 1948 r.) otrzyma drugą połowę nagrody za "odkrycie wzajemnego oddziaływania zakłóceń i fluktuacji w układach fizycznych - od atomów po układy planetarne". Jego badania pomogły zrozumieć i opisać wiele różnych oraz całkiem przypadkowych materiałów i zjawisk, nie tylko w fizyce, ale też w wielu bardzo różnych dziedzinach, jak matematyka, biologia, neuronauka i uczenie się maszyn Poprzedni laureaci Przed rokiem w dziedzinie fizyki wyróżniono trzech naukowców. Nagrodę odebrali Roger Penrose ("za odkrycie, że tworzenie się czarnych dziur jest z pewnością przewidywane przez teorię względności") oraz Andrea Ghez i Reinhard Genzel ("za odkrycie supermasywnego obiektu kompaktowego w centrum naszej galaktyki"). W 1903 Nagrodę Nobla w tej dziedzinie odebrała Maria Skłodowska-Curie oraz jej mąż Pierre Curie. Małżeństwo wyróżniono za badania nad zjawiskiem promieniotwórczości. Wspólna nagroda za osiągnięcia w medycynie W poniedziałek Nagroda Nobla w dziedzinie fizjologii lub medycyny za rok 2021 r. została przyznana wspólnie Davidowi Juliusowi i Ardemowi Patapoutianowi "za odkrycie receptorów temperatury i dotyku". Dzięki pracom tegorocznych noblistów wiemy, w jaki sposób ciepło, zimno i dotyk mogą inicjować sygnały w naszym układzie nerwowym. Zidentyfikowane kanały jonowe są ważne dla wielu procesów fizjologicznych i stanów chorobowych. Oparte na odkryciach tegorocznych laureatów badania skupiają się na wyjaśnieniu funkcji receptorów w różnych procesach fizjologicznych, co może doprowadzić do opracowywania metod leczenia szeregu stanów chorobowych, w tym przewlekłego bólu. Więcej na temat Nagrody Nobla z fizyki w Zielonej Interii