Literacka Nagroda Nobla przyznana. Ogłoszono zwycięzcę
László Krasznahorkai to zwycięzca tegorocznej edycji Nagrody Nobla w dziedzinie literatura. Kapituła uznała "jego fascynującą i wizjonerską twórczość, która w obliczu apokaliptycznego terroru potwierdza siłę sztuki".
W skrócie
- László Krasznahorkai został laureatem literackiej Nagrody Nobla 2025 roku.
- Kapituła wyróżniła pisarza za wizjonerską twórczość odnoszącą się do apokaliptycznego terroru.
- Szwedzka Akademia podkreśliła wpływy absurdalności, groteski i inspiracje kulturą Wschodu, obecne w dziełach pisarza.
- Więcej ważnych informacji znajdziesz na stronie głównej Interii
Trwa tydzień noblowski. W czwartek Szwedzka Akademia ogłosiła laureata w kategorii literatura. Został nim Węgier László Krasznahorkai. "To wielki pisarz epicki, wpisujący się w środkowoeuropejską tradycję sięgającą od Kafki po Thomasa Bernharda. Cechą charakterystyczną tej twórczości jest absurdalność i groteskowa przesada" - podkreśliła Szwedzka Akademia.
"Laureat Nagrody Nobla w dziedzinie literatury z 2025 roku, László Krasznahorkai, również spogląda na Wschód, przyjmując bardziej kontemplacyjny, precyzyjnie wyważony ton. Rezultatem jest seria dzieł inspirowanych głębokimi wrażeniami z podróży do Chin i Japonii" - czytamy w uzasadnieniu.
László Krasznahorkai laureatem literackiej Nagrody Nobla 2025
"Jego powieść z 2003 roku ''Északról hegy, Délről tó, Nyugatról utak, Keletről folyó' ('Góra na północy, jezioro na południu, ścieżki na zachodzie, rzeka na wschodzie', 2022) opowiada o poszukiwaniu sekretnego ogrodu. To tajemnicza opowieść z mocnymi, lirycznymi fragmentami, której akcja rozgrywa się na południowy wschód od Kioto. Utwór ten stanowi preludium do bogatego zbioru 'Seiobo járt odalent' (2008; 'Seiobo There Below', 2013), zbioru siedemnastu opowiadań ułożonych w ciąg Fibonacciego, traktujących o roli piękna i twórczości artystycznej w świecie ślepoty i przemijania. Obok kwintetu eposów, stanowi on główne dzieło Krasznahorkaia. Książka stanowi mistrzowskie przedstawienie, w trakcie którego czytelnik zostaje poprowadzony przez szereg 'bocznych drzwi' do niewytłumaczalnego aktu stworzenia" - dodano w komunikacie.
Ubiegłoroczne wyróżnienie trafiło na ręce Han Kang (Korea Południowa) za "intensywną prozę poetycką, która konfrontuje historyczne traumy i ujawnia kruchość ludzkiego życia".
Nagroda jest przyznawana od 124 lat i na przestrzeni tego okresu przyznawano 117 razy 121 laureatom. Cztery razy wyróżniono nią dwie osoby jednocześnie, a siedem razy w ogóle nie wyłoniono laureata. Wśród 121 nagrodzonych pisarzy znalazło się 18 kobiet.
Literacki Nobel 2025. Pięcioro Polaków wyróżnianych w przeszłości
Na liście nagrodzonych Noblem z literatury znaleźli się w przeszłości Polacy:
- 1905 rok - Henryk Sienkiewicz - za całokształt twórczości;
- 1924 rok - Władysław Reymont - za epopeję narodową "Chłopi";
- 1980 rok - Czesław Miłosz - za całokształt twórczości literackiej, zarówno poezję, jak i prozę;
- 1996 rok - Wisława Szymborska - za "poetycką precyzję, która z historycznym i biologicznym kontekstem ukazuje fragmenty ludzkiej rzeczywistości;
- 2018 rok - Olga Tokarczuk - za "narracyjną wyobraźnię, która z encyklopedyczną pasją ukazuje przekraczanie granic".
Tegoroczne Nagrody Nobla nauki przyznano już w dziedzinie medycyny (Mary E. Brunkow, Fred Ramsdell i Shimon Sakaguchi za odkrycia dotyczące obwodowej tolerancji immunologicznej), fizyki (John Clarke, Michel H. Devoret i John M. Martinis za osiągnięcia w dziedzinie mechaniki), a także chemii (Susumu Kitagawa, Richard Robson i Omar M. b za przyczynienie się do "rozwoju struktur metalo-organicznych").
Z kolei w piątek poznamy zwycięzcę Pokojowej Nagrody Nobla. Szóstą dziedziną, w której przyznawana jest nagroda, są nauki ekonomiczne. Laureata w tej kategorii poznamy w poniedziałek, 13 października. Ekonomiczny Nobel nie został wymieniony w testamencie fundatora - przyznawane od 1969 r. wyróżnienie formalnie nosi nazwę Nagrody Banku Szwecji im. Alfreda Nobla i jako jedyne finansowane jest ze środków szwedzkiego banku centralnego.
