Otwarty dostęp (Open Access) polega głównie na bezpłatnym udostępnianiu w sieci treści publikacji naukowych. - W ramach otwartego dostępu jest teraz dostępnych online ponad 40 proc. artykułów naukowych, których wyniki zweryfikowano i które zostały opublikowane na świecie w latach 2004-2011 - poinformowano w przesłanym PAP w środę komunikacie przedstawicielstwa Komisji Europejskiej w Polsce. Wśród publikacji, które ukazały się w samym roku 2011 odsetek ten jest wyższy - wynosi ok. 50 proc. "To niemal dwa razy więcej niż zakładano w poprzednich analizach" - komentują autorzy komunikatu i zaznaczają, że ten gwałtowny wzrost tłumaczy się dopracowaniem metodologii i poszerzeniem definicji otwartego dostępu.- Analiza ta potwierdza, że otwarty dostęp na dobre zakorzenił się w dzisiejszym świecie. Ogólnodostępne wyniki badań przyczyniają się do podwyższenia poziomu nauki i wzmocnienia gospodarki opartej na wiedzy - skomentowała unijna komisarz ds. badań, innowacji i nauki Maire Geoghegan-Quinn. W analizie przyjrzano się dostępności publikacji naukowych w 22 dziedzinach nauki. Dokument obejmuje 28 państw członkowskich UE oraz Szwajcarię, Liechtenstein, Islandię, Norwegię, Turcję, Macedonię, Izrael, Brazylię, Kanadę, Japonię i Stany Zjednoczone. W wielu krajach i dziedzinach obecnie dostępnych jest bezpłatnie ponad 50 proc. publikacji. Bezpłatnie dostępna jest większość artykułów w dziedzinach nauk i technologii ogólnych, badań biomedycznych, biologii oraz matematyki i statystyki. Otwarty dostęp jest natomiast najbardziej ograniczony w dziedzinach nauk społecznych i humanistycznych, nauk stosowanych, inżynierii i technologii. KE chce, by otwarty dostęp do publikacji naukowych był jedną z głównych zasad programu "Horyzont 2020". Począwszy od 2014 r. wszystkie artykuły naukowe opracowywane przy wykorzystaniu środków z programu "Horyzont 2020" będą musiały być udostępniane albo niezwłocznie online przez wydawcę ("złoty" i "hybrydowy" otwarty dostęp), albo przez naukowców w otwartym archiwum - nie później niż sześć miesięcy (12 miesięcy w przypadku artykułów z dziedziny nauk społecznych i humanistycznych) od publikacji ("zielony" otwarty dostęp). - Europejski podatnik nie powinien płacić dwa razy za badania opłacone ze środków publicznych. Dlatego uznaliśmy za oczywisty wymóg otwartego dostępu do publikacji, które powstały przy wykorzystaniu środków z programu Horyzont 2020 - kolejnego programu unijnego wspierającego badania i innowacje - mówiła Maire Geoghegan-Quinn. W ramach programu "Horyzont 2020" KE chce nie tylko zapewnić szerszy dostęp do publikacji naukowych, ale i do danych zebranych podczas badań finansowanych ze środków publicznych.