Sztaby zaskoczone. "W końcu emocje" w kampanii, padają rekordy

Za nami trzy telewizyjne debaty kandydatów na prezydenta. Każda z nich cieszyła się rekordowym zainteresowaniem, zarówno widzów przed telewizorami, jak i internautów, którzy na bieżąco je komentowali.

Jak wynika z danych Nielsena piątkową debatę w Końskich, organizowaną przez sztab Rafała Trzaskowskiego i transmitowaną na antenach telewizji TVP, TVN i Polsatu oraz w kanałach innych nadawców (debata była transmitowana m.in. w Kanale Zero) obejrzało w sumie 6,22 mln widzów (dane za serwisem WirtualneMedia). Wcześniejsze starcie kandydatów na Rynku w Końskich zorganizowane przez Telewizję Republika, wPolsce24 i TV Trwam śledziło w sumie 1,89 mln odbiorców.

Równie dużym zainteresowaniem cieszyła się poniedziałkowa debata w studiu Republiki. Stacja informuje, że debatę momentami śledziło nawet do 2,5 mln widzów.

Skąd tak duże zainteresowanie kampanią wyborczą i samymi debatami?

- Do tej pory kampania była nudna, bo trwa już długo, wolno się rozkręcała i w końcu pojawiło się jakieś zamieszanie, jakieś emocje, co spowodowało jej uatrakcyjnienie w oczach wyborców - uważa prof. Bartłomiej Biskup, politolog z Uniwersytetu Warszawskiego. Dodaje jednak, że najmocniej na to zainteresowanie debatami wpłynęła debata o debacie, którą obserwowaliśmy przez cały ubiegły tydzień.

Przypomnijmy, temat debaty wziął się z tego, że najpierw Karol Nawrocki wezwał Rafała Trzaskowskiego do debaty w Końskich, a dwa tygodnie później to kandydat KO wezwał kandydata PiS do debaty, wyznaczając konkretny czas i miejsce.

Szybko okazało się, że sztaby nie są w stanie się dogadać, jeśli chodzi o warunki debaty. Sztab Nawrockiego upierał się, by obok Polsatu, TVP i TVN debatę mogły współorganizować i transmitować także prawicowe telewizje: Republika i wpolsce24. Na to nie było zgody.

Po drodze na pomysł debaty wyłącznie dwóch kandydatów, kiedy w pierwszej turze jest ich kilkunastu, oburzyli się pozostali kandydaci, z Szymonem Hołownią na czele.

W efekcie Republika postanowiła zorganizować własną debatę na Rynku w Końskich, na którą zaprosiła wszystkich kandydatów. Sztab Trzaskowskiego także musiał zmienić formułę z debaty jeden na jeden na debatę wszystkich kandydatów.

Na debacie Republiki w Końskich nie stawili się Rafał Trzaskowski i Magdalena Biejat. Na debatę Trzaskowskiego nie dojechali z kolei m.in. Sławomir Mentzen, Grzegorz Braun i Adrian Zandberg. Nieoczekiwanie stawił się za to Karol Nawrocki.

W poniedziałkowej debacie Republiki także nie było Rafała Trzaskowskiego. Na wszystkich debatach był obecny za to marszałek Sejmu i kandydat Trzeciej DrogiSzymon Hołownia, który wedle sondaży zyskał na tym.

- Te przepychanki z organizacją debaty tylko wzmogły zainteresowanie. Ludzie chcą emocji. Lubimy igrzyska, lubimy, jak się coś dzieje - tłumaczy prof. Biskup.

Co ciekawe, z rozmów ze sztabowcami różnych kandydatów wynika, że oni sami nie spodziewali się aż takich rekordów oglądalności i takiego zainteresowania. Wszyscy obstawiali, że ludzie zaczną się interesować wyborami najwcześniej po Wielkanocy.

Tymczasem debaty wywołały także ogromne zainteresowanie w sieci. Jak czytamy w cytowanej przez Wirtualne Media analizie agencji Res Futura, w ciągu 12 godzin od rozpoczęcia debaty w Końskich, temat ten wygenerował w mediach społecznościowych ponad 1 miliard zasięgu. O wydarzeniu wzmiankowano w sieci średnio co trzy sekundy.

Podczas gdy sztabowcy PiS przekonują, że sprawa debat w Końskich może być punktem zwrotnym kampanii, o tyle sztabowcy KO stoją na stanowisku, że dla Trzaskowskiego, który jest liderem w wyścigu prezydenckim, debaty nie mają dużego znaczenia.

Najwięcej do ugrania mają na nich mniejsi gracze. Pisaliśmy w Interii, że toczy się tu gra o trzecie miejsce między Szymonem Hołownią a Sławomirem Mentzenem. Hołownia zyskuje na debatach, w których z racji telewizyjnego doświadczenia wypada dobrze.

Jednak medioznawca prof. Jacek Dąbała uważa, że silne emocje, które wpływają na ogromne zainteresowanie debatami, mają związek przede wszystkim z polaryzacją i dwoma dużymi obozami, które od wielu lat ogniskują wokół siebie przeżycia społeczne.

- Sympatycy dwóch największych obozów politycznych cały czas czują się w obowiązku pilnowania, by ich poglądy były widziane i słyszane. To oni namiętnie obserwują politykę, żyją nią, interesują się, oglądają, komentują - podkreśla w rozmowie z Interią. - To ci ludzie na tym etapie kampanii nakręcają zainteresowanie nią. Po prostu chcą, aby to ich kandydat, ich partia miała rację i wygrywała, czy to w debacie wyborczej, czy później w samym głosowaniu - dodaje.

Sondaż United Surveys dla Wirtualnej Polski, wykonany po dwóch debatach w Końskich pokazał jednak wyraźnie wpływ debat na poparcie dla kandydatów. Rafał Trzaskowski stracił 4,8 pkt proc. Podobnie jak nieobecny w Końskich Mentzen (spadek o 5,4 pkt proc. względem sondażu sprzed tygodnia). Zyskał Hołownia (wzrost o 2 pkt proc.) oraz Nawrocki (wzrost o 5,4 pkt proc.)

Zarówno prof. Biskup, jak i prof. Dąbała są jednak zgodni, że w dłuższej perspektywie zainteresowanie debatami nie przełoży się ani na wzrost frekwencji wyborczej, ani na wyniki wyborcze poszczególnych kandydatów. - Może docelowo wpłynie to na jakiś niewielki procent niezdecydowanych, ale debaty raczej utwardzają tych, którzy już i tak mieli określone poglądy. To oni są głównymi odbiorcami debat i kibicami - mówi prof. Dąbała.

- Frekwencje w wyborach prezydenckich zawsze jest wysoka i nie ma to związku z debatami. Debaty zwykle mają małe przełożenie na wyniki wyborów, zwłaszcza że w tych wyborach jest i jeszcze będzie ich wiele - dodaje prof. Biskup. - Co nie znaczy, że nie należy się w nich pokazywać i walczyć, bo z punktu widzenia głównych kandydatów każdy sposób pozyskiwania wyborców może okazać się istotny - dodaje z kolei prof. Bartłomiej Biskup.

Na 12 maja została zaplanowana debata wszystkich kandydatów, biorących udział w pierwszej turze wyborów. Własną, kolejną debatę w nowej formule, jeszcze przed pierwszą turą zapowiedziała także Telewizja Republika. Po pierwszej turze czeka nas zapewne debata jeden na jeden, organizowana przez główne telewizje. Organizację własnej debaty przed drugą turą także zapowiedziała już Republika.

Kamila Baranowska