Most Krymski - historia
W 1942 r.
Niemcy zbudowali pierwszy, tymczasowy
liniowy most przez Cieśninę Kerczeńską. Rok później rozpoczęto prace nad
trwałym mostem drogowo-kolejowym zaprojektowanym na polecenie Adolfa Hitlera, ale po szybkiej ofensywie Armii Czerwonej
projekt odrzucono.
W 1944 r. Związek Radziecki wykorzystał pozostawione przez Niemców materiały i dokończył budowę mostu kolejowego, ale już pierwsza zima doprowadziła do jego zniszczenia przez lód. W 1952 r. uruchomiono w tym rejonie przeprawę promową, którą zawieszono w latach 80. XX w.
Po upadku ZSRR temat budowy mostu powrócił, ale brak porozumienia między
Rosją a
Ukrainą zablokował inwestycję. W 2010 r. prezydent Ukrainy Wiktor Janukowycz i prezydent Rosji Dmitrij Miedwiediew
podpisali porozumienie dotyczące budowy mostu przez cieśninę.
Przełom nastąpił dopiero po
aneksji Krymu przez Rosję w 2014 r. Wówczas
Kreml rozpoczął budowę nowego mostu, który miał połączyć Półwysep Krymski z Rosją kontynentalną. W marcu 2014 r. rząd
zatwierdził powołanie spółki odpowiedzialnej za budowę mostu.
Prace budowlane rozpoczęły się w 2015 r. Oficjalne otwarcie Mostu Krymskiego odbyło się 15 maja 2018 r., tuż przed wyborami prezydenckimi w Rosji. Całkowity koszt inwestycji wyniósł około 3,6 miliarda dolarów.
Most Krymski zyskał strategiczne znaczenie po rozpoczęciu inwazji Rosji na Ukrainę w lutym 2022 r. W październiku 2022 r. doszło do potężnej eksplozji na moście. Ruch został czasowo wstrzymany, a uszkodzenia były poważniejsze niż początkowo informowano. Rosja wznowiła przejazdy po jednym pasie, a pełne naprawy trwały wiele miesięcy.
W lutym 2023 r. ogłoszono, że wszystkie pasy mostu są przejezdne. W tym czasie doszło jednak do kolejnego incydentu - tym razem na torach kolejowych. Podejrzewano sabotaż, który spowodował chwilowe zatrzymanie ruchu.
3 czerwca 2025 r. Służba Bezpieczeństwa Ukrainy (SBU) przeprowadziła trzeci atak na most Krymski. Eksplozja poważnie uszkodziła podwodne podpory mostu, który znalazł się w stanie awaryjnym. Operacja, nadzorowana przez szefa SBU, gen. Wasyla Maluka, była przygotowywana przez kilka miesięcy i miała na celu osłabienie rosyjskich linii logistycznych.
Most Krymski - znaczenie polityczne
Od początku budowa Mostu Krymskiego budziła
sprzeciw wielu krajów.
Ukraina,
Stany Zjednoczone i
Unia Europejska uznały ją za nielegalną, ponieważ most powstał na
terytorium uważanym za okupowane. Na firmy zaangażowane w projekt nałożono
sankcje gospodarcze.
Dla Rosji most Krymski to strategiczne połączenie umożliwiające łatwy transport towarów, ludzi i wojska na Krym. Jednocześnie ma też znaczenie symboliczne i potwierdza kontrolę nad spornym terytorium.
Most Krymski - najdłuższy most w Europie
Most Krymski jest
najdłuższym mostem w Europie. Ma ponad
18 km długości. Składa się z czteropasmowej drogi i linii kolejowej.
Łączy Rosję kontynentalną z anektowanym przez nią Krymem, biegnąc przez wyspę Tuzła oraz sztuczne nasypy.