<h2>Krzyżacy - historia powstania zakonu </h2><div><div>Zakon krzyżacki powstał podczas <b>oblężenia Akki</b> w trakcie <b>III wyprawy krzyżowej</b>. 19 listopada 1190 r. mieszczanie z Bremy i Lubeki otworzyli tam <b>polowy szpital</b> dla rannych rodaków i utworzyli <b>bractwo pod patronatem Matki Bożej</b>. </div><div><br /></div><div>W 1191 r. <b>papież Klemens III</b> zatwierdził je jako <b>zakon szpitalny</b>, a w 1198 r. jego następca <b>Celestyn III</b> na prośbę <b>cesarza Henryka VI</b> nadał mu <b>status zakonu rycerskiego</b>. </div><div><br /></div><div>19 lutego 1199 r. nastąpiło ostateczne potwierdzenie <b>reguły militarnej</b>, a bullę protekcyjną wystawił <b>papież Innocenty III</b>. </div></div><div><div><h2>Krzyżacy - działalność w Polsce i Bitwa pod Grunwaldem </h2></div></div><div><div>Krzyżacy w Polsce pojawili się w 1226 r., gdy książę <b>Konrad Mazowiecki</b> zaprosił zakon, aby <b>bronił pogranicza przed pogańskimi Prusami</b>. Rycerze zaczęli tworzyć własne państwo na ziemi chełmińskiej. </div><div><br /></div><div>Punktem zwrotnym była <b>rzeź <a href="https://wydarzenia.interia.pl/tematy-gdansk,gsbi,3528">Gdańska</a></b> w 1308 r., gdy Krzyżacy odbili miasto od Brandenburczyków, ale zatrzymali je dla siebie i <b>przejęli całe Pomorze Gdańskie</b>. </div><div><br /></div><div>Ich ekspansję powstrzymało <b>zwycięstwo króla Władysława Jagiełły i księcia Witolda w Bitwie pod Grunwaldem 15 lipca 1410 r.</b>, w której zginął wielki mistrz Krzyżaków <b>Ulrich von Jungingen</b>. </div><div><br /></div><div>19 października 1466 r. podpisano <b>drugi pokój toruński</b> i pozbawiono Krzyżaków części ich ziem. </div><div><br /></div><div>Podczas <b>hołdu pruskiego</b> wielki mistrz <b>Albrecht Hohenzollern </b>przekształcił państwo zakonu w świeckie <b>Księstwo Pruskie</b> i uznał zwierzchność <b>króla Zygmunta Starego</b>. Pamiątki po Zakonie Krzyżaków znajdują się w Polsce na <b>Szlaku Zamków Krzyżackich</b>. </div></div><div><div><h2>Krzyżacy - działalność Zakonu</h2></div></div><div><div>Zakon prowadził działalność militarną i był formacją rycerską. Rycerze <b>prowadzili krucjaty</b> i <b>budowali sieć zamków-twierdz</b>, które zabezpieczały nowo podbite tereny i szlaki handlowe. </div><div><br /></div><div>Krzyżacy zarządzali swoimi okręgami (<b>komturiami</b>) jak dużymi gospodarstwami. <b>Pomnażali zyski poprzez handel</b>, a dochody z rolnictwa, rzemiosła i opłat morskich przeznaczali na <b>rozwój portów</b>, takich jak <b><a href="https://wydarzenia.interia.pl/tematy-elblag,gsbi,6499">Elbląg</a> </b>i Gdańsk. </div><div><br /></div><div>Jednocześnie <b>Zakon utrzymywał szpitale w zamkach i miastach</b>, przez co podtrzymywał swoją pierwotną misję niesienia pomocy chorym i potrzebującym. </div></div><div><div><h2>Krzyżacy - znaczenie nazwy</h2></div></div><div><div>Nazwa "Krzyżacy" wzięła się z charakterystycznego stroju. Rycerze Zakonu nosili <b>biały płaszcz z dużym, czarnym krzyżem na piersi</b>. Ten znak został im przyznany na początku XIII w., gdy papież Innocenty III potwierdził <b>wojskowy charakter zgromadzenia</b>. </div><div><br /></div><div>Czarny krzyż na białym stroju sprawił, że kronikarze i sąsiedzi mówili o nich po prostu "ci od krzyża". Z czasem skrócono to do jednej, nazwy: <b>Krzyżacy</b>.</div></div><div><div><h2>Krzyżacy - odniesienia w kulturze</h2></div></div><div><div>W 1878 r. <b>Jan Matejko</b> stworzył monumentalny obraz <b>"Bitwa pod Grunwaldem"</b>. </div><div><br /></div><div>Historia zakonu zainspirowała też <b>Henryka Sienkiewicza </b>do napisania powieści <b>"Krzyżacy"</b>, która szybko stała się <b>lekturą szkolną</b>. </div><div><br /></div><div>Na podstawie powieści Henryka Sienkiewicza <b>Aleksander Ford </b>nakręcił w 1960 r. film o tym samym tytule. </div></div>