Jimmy Carter

Jimmy Carter Ukończył Akademię Marynarki Wojennej w Annapolis. Następnie służył na amerykańskim pancerniku, okrętach podwodnych oraz nadzorował budowę i odbiory okrętów wojennych.

Po śmierci ojca zdecydował się przejąć rodzinną plantację orzeszków ziemnych.

Jimmy Carter zasiadał w Senacie Stanu Georgia. W 1970 r. został gubernatorem Georgii i rozpoczął zwalczanie przejawów rasizmu w sposób demokratyczny.

W 1976 r. zwyciężył w wyborach prezydenckich i objął urząd 39. prezydenta USA. Drugiego dnia urzędowania ułaskawił wszystkich uchylających się przed poborem wojskowym w związku wojną w Wietnamie. W trakcie jego kadencji utworzono Departament Energii i Departament Edukacji.

Jimmy Carter zrealizował Porozumienie z Camp David pomiędzy USA, Izraelem i Egiptem, podpisał traktaty dotyczące działania Kanału Panamskiego, prowadził drugą rundę rozmów z ZSRR na temat strategicznego ograniczenia broni oraz doprowadził do powrotu Strefy Kanału Panamskiego do Panamy. Jednocześnie na froncie gospodarczym Carter musiał zmierzyć się z uporczywą stagflacją, która łączyła wysoką inflację, wysokie bezrobocie i wolny wzrost gospodarczy.

Koniec jego kadencji był naznaczony przez kilka kluczowych wydarzeń, takich jak sprawa przetrzymywania amerykańskich zakładników w Iranie w latach 1979-1981, kryzys energetyczny, katastrofa nuklearna na Three Mile Island oraz inwazja ZSRR na Afganistan. 

W odpowiedzi na agresję sowiecką Jimmy Carter eskalował zimną wojnę, nałożył embargo na ZSRR i ogłosił Doktrynę Cartera. W proteście poprowadził też bojkot Letnich Igrzysk Olimpijskich w Moskwie w 1980 roku.

Po opuszczeniu Białego Domu Jimmy Carter pisał pamiętniki, publikował książki oraz wykładał na uniwersytecie. Wraz z żoną prowadził Centrum Cartera, ośrodek zajmujący się obroną praw człowieka. 

Zaangażował się również w działalność charytatywną poprzez udział w organizacji Habitat for Humanity. Uczestniczył w mediacjach i misjach pokojowych na Bliskim Wschodzie, Afryce i Panamie. W 1991 roku odwiedził Chiny, a trzy lata później Koreę Północną, gdzie spotkał się z Kim Ir Senem. W 1994 roku udał się z misją pokojową na Haiti, a zimą - na Bałkany.

W 2002 r. Carter został uhonorowany Pokojową Nagrodą Nobla za wkład w rozwiązywanie konfliktów międzynarodowych oraz propagowanie demokracji i praw człowieka.

3 sierpnia 2015 roku Jimmy Carter przeszedł planowaną operację usunięcia niewielkiego guza wątroby, a początkowe prognozy zakładały jego pełne wyzdrowienie. Jednak już 12 sierpnia 2015 r. ogłosił, że zdiagnozowano u niego przerzuty nowotworowe. Nie wskazano ich lokalizacji. Kilka dni później, 20 sierpnia 2015 r., ujawniono, że czerniak został wykryty zarówno w jego mózgu, jak i wątrobie. W tym czasie Jimmy Carter był leczony pod opieką Emory Healthcare w Atlancie.

W lutym 2023 roku Fundacja Carter Center poinformowała, że były prezydent pozostanie pod domową opieką hospicyjną w rodzinnym Plains. Tam zmarł 29 grudnia 2024 roku, będąc najdłużej żyjącym prezydentem USA i pierwszym w historii, który dożył stu lat.