Episkopat

Słowo "episkopat" pochodzi z języka greckiego - "episkopos" oznacza biskupa. 

Episkopat to instytucja koordynująca działania Kościoła w całym kraju. Biskupi, którzy tworzą episkopat, spotykają się regularnie, by wspólnie podejmować decyzje dotyczące nauczania wiary, sakramentów, pracy duszpasterskiej i relacji z państwem.

Oprócz tego episkopat zabiera głos w sprawach społecznych i odnosi się do takich kwestii jak: edukacja, rodzina, bioetyka, a nawet polityka. Jego opinie często wywołują duże zainteresowanie opinii publicznej i mediów.

W skład Episkopatu Polski wchodzą wszyscy urzędujący polscy biskupi - zarówno diecezjalni, którzy kierują konkretnymi diecezjami, jak i biskupi pomocniczy oraz ci pełniący funkcje specjalne, na przykład biskup polowy Wojska Polskiego.

Częścią Episkopatu mogą być także biskupi emerytowani, którzy nadal mają głos doradczy. W 2024 r. było 94 czynnych członków spośród ogólnej liczby 145 biskupów w Polsce, wliczając emerytów.

Najważniejszą grupą kierującą pracami Konferencji Episkopatu Polski (KEP) jest jego Prezydium. W jego skład wchodzi przewodniczący, jego zastępca oraz sekretarz generalny. Prezydium podejmuje decyzje i wypowiada się oficjalnie w imieniu całego episkopatu.

Na czele polskiego episkopatu, czyli Konferencji Episkopatu Polski, stoi przewodniczący wybierany spośród biskupów. 

Od 14 marca 2024 r. funkcję przewodniczącego KEP pełni arcybiskup Tadeusz Wojda, metropolita gdański, który został wybrany na pięcioletnią kadencję.

Przewodniczący KEP prowadzi obrady, pilnuje przebiegu spotkań i reprezentuje Episkopat na zewnątrz i nie ma zwierzchnictwa nad innymi biskupami.

Konferencja Episkopatu Polski to ogólnokrajowe zgromadzenie wszystkich biskupów katolickich w Polsce. Głównym zadaniem Konferencji jest wspólne planowanie i koordynowanie działań Kościoła w całym kraju m.in. katechezy, duszpasterstwa, liturgii czy zabieranie głosu w ważnych sprawach społecznych.

Konferencja nie rządzi jednak poszczególnymi diecezjami, a każdy biskup samodzielnie kieruje swoją diecezją, zgodnie z prawem Kościoła. KEP ma swoją siedzibę w Warszawie i działa w imieniu Kościoła w kontaktach z państwem i społeczeństwem.

W dniach 10-12 czerwca 2025 roku w Katowicach odbyło się 401. Zebranie Plenarne Konferencji Episkopatu Polski. Obrady miały miejsce w ramach obchodów 100-lecia archidiecezji katowickiej. Głównymi tematami obrad były: przyszłość lekcji religii w szkołach, katecheza parafialna oraz powołanie niezależnej komisji ekspertów do badania przypadków wykorzystywania w Kościele.