Dalajlama

Dalajlama XIV rozpoczął studia, gdy miał sześć lat, a zakończył je dziewiętnaście lat później. Kształcił się w tybetańskich uniwersytetach buddyjskich. 

W 1959 roku Dalajlama zdał egzamin z wyróżnieniem i otrzymał tytuł Geshe Lharampa, równoważny najwyższemu doktoratowi z filozofii buddyjskiej.  

Dalajlama XIV zasiadł na tronie Tybetu, gdy miał pięć lat. W 1954 roku pojechał do Pekinu, gdzie spotkał się z Mao Zedongiem oraz innymi chińskimi przywódcami, w tym Deng Xiaopingiem i Chou Enlaiem. W marcu 1959 r., po krwawym stłumieniu antychińskiego powstania Tybetańczyków i przejęciu kontroli nad Tybetem przez Chiny, Dalajlama XIV wraz z 80 tys. tybetańskich uchodźców wyemigrował do Indii. Od tego czasu mieszka w miejscowości Dharamśala. 

Dalajlama XIV kieruje emigracyjnym rządem Tybetu, który oficjalnie jest częścią Chińskiej Republiki Ludowej.   

W 2011 roku Dalajlama XIV zrezygnował z politycznej roli w tybetańskim rządzie na uchodźstwie.  

Dalajlama jest czczony nie tylko jako przywódca religijny buddyzmu tybetańskiego, ale także jako symbol zjednoczonego państwa Tybetu.  

W 2019 roku podczas wywiadu dla BBC stwierdził, że gdyby miała go w przyszłości zastąpić kobieta, "powinna ona być bardziej atrakcyjna". Rok wcześniej, wspominając o rosnącej liczbie afrykańskich uchodźców zasugerował, że "Europę lepiej zachować dla Europejczyków". 

W 2023 r. podczas wydarzenia w mieście Dharamśala (północne Indie) Dalajlama pocałował w usta małego chłopca i kazał mu "possać jego język". Nagranie obiegło media społecznościowe i wywołało skandal. Laureat Pokojowej Nagrody Nobla opublikował w tej sprawie przeprosiny. 

Dalajlama XIV był wielokrotnie wyróżniany za działalność na rzecz Tybetu i jako przywódca religijny buddyzmu tybetańskiego. W 1989 r. Dalajlama XIV został laureatem pokojowej Nagrody Nobla. W 2008 r. magazyn "Time" uznał go za najbardziej wpływowego lidera politycznego świata. W 2012 r. Dalajlama XIV otrzymał nagrodę Templetona wartą 1,7 mln dol., przyznawaną za ukazywanie więzi między nauką a religią. Dalajlama XIV jest honorowym obywatelem m.in. Warszawy, Wrocławia, Paryża, Rzymu, Wenecji i Kanady.  

Dalajlama XIV jest autorem i współautorem licznych książek o buddyzmie. Wśród nich są m.in.: "Droga do wolności", "Droga do oświecenia", "Sztuka szczęścia. Poradnik życia", "Moc współczucia", ”Przebudzenie umysłu, rozświetlanie serca”, "Wolność na wygnaniu" czy "Medytacje na każdy dzień. Ścieżka do spokoju", a także "Świat buddyzmu tybetańskiego".  

Dalajlama XIV kilkakrotnie spotykał się z papieżem Janem Pawłem II. Przywódca Tybetu odwiedził Polskę siedem razy. Według niektórych danych, Dalajlama XIV zgromadził majątek w wysokości 150 milionów dolarów. Dalajlama XIV medytuje i modli się kilka razy dziennie. Wystąpił w kilku filmach non-fiction. Zawsze ubiera się w te same szaty - bez względu na pogodę. Nie bacząc na temperaturę, ma odsłonięte prawe ramię, ponieważ, jak twierdzi - symbolizuje ono siłę ducha. Dalajlama XIV uważa się za zwykłego buddyjskiego mnicha. 

Dalajlama XIV urodził się w 1935 r. jako Lhamo Dhondup w chłopskiej rodzinie w chińskiej prowincji Qinghai. Był dziewiątym dzieckiem swoich rodziców.

Gdy miał dwa lata rozpoznano w nim "tulku" - reinkarnację poprzedniego, XIII Dalajlamy, Thubtena Gyatso. 22 lutego 1940 roku chłopiec został intronizowany jako Dalajlama XIV.