<div><ul><li>Strefa Gazy to <b>wąski pas ziemi o długości ok. 41 km i szerokości 6–12 km, położony nad Morzem Śródziemnym</b>, graniczący z Izraelem na wschodzie i północy oraz z Egiptem na południu. Jest jednym z najgęściej zaludnionych obszarów na świecie. </li><li><b>Po 1948 r.</b> (wojna o niepodległość Izraela) obszar znalazł się pod kontrolą Egiptu, a od 1967 r. po wojnie sześciodniowej - pod okupacją izraelską. W 2005 r. Izrael wycofał wojsko i osadników, lecz zachował kontrolę nad granicami, przestrzenią powietrzną i wodami przybrzeżnymi. </li><li>Od 2007 r. <b>faktyczną władzę w Strefie Gazy sprawuje Hamas</b>, co doprowadziło do izolacji i blokady ze strony Izraela i częściowo Egiptu. Sytuacja polityczna jest źródłem licznych konfliktów zbrojnych i napięć międzynarodowych.</li></ul></div><div><h2>Strefa Gazy - skąd nazwa</h2></div><div><div>Nazwa <b>"Gaza" </b>wywodzi się z czasów starożytnych i pojawia się już w egipskich kronikach z XV wieku p.n.e. W języku arabskim miasto to nazywa się <b>Ḡazza</b>. </div><div><br /></div><div>Nazwa prawdopodobnie ma korzenie semickie i pierwotnie oznaczała <b>"silne miejsce"</b> lub <b>"twierdzę"</b>. W tradycji muzułmańskiej funkcjonowała także jako <b>Ḡazzat Hāŝim</b> - miejsce pochówku <b>Haszima</b>, <b>pradziada proroka Mahometa</b>.</div></div><div><div><h2>Strefa Gazy - historia </h2></div></div><div><div><b>Historia Gazy sięga tysięcy lat wstecz</b>. W czasach nowożytnych była częścią <b>Imperium Osmańskiego</b> (od 1516 r.), a w latach 1917-1948 znajdowała się pod kontrolę brytyjską w ramach mandatu <b>Ligi Narodów</b>.</div></div><div><br /></div><div><div><b>W 1947 roku <a href="https://wydarzenia.interia.pl/tematy-onz,gsbi,1157">ONZ</a> zaproponowała utworzenie dwóch państw</b>: żydowskiego i arabskiego. Żydzi przyjęli ten plan, Arabowie go odrzucili.</div></div><div><br /></div><div><div>Po ogłoszeniu niepodległości <b><a href="https://wydarzenia.interia.pl/tematy-izrael,gsbi,2648">Izraela</a> w 1948 roku wybuchła wojna z udziałem państw arabskich</b>. Wtedy <a href="https://wydarzenia.interia.pl/tematy-egipt,gsbi,4368"><b>Egipt</b></a> przejął kontrolę nad Gazą. W 1949 roku ustalono granice tzw. Strefy Gazy.</div></div><div><br /></div><div><div>W 1967 roku, po <b>wojnie sześciodniowej</b>, Izrael zajął ten obszar, co uznano za okupację. Po latach konfliktów, w wyniku porozumień pokojowych z lat 90., <b>Izrael stopniowo przekazywał część władzy Palestyńczykom</b>. </div><div><br /></div><div>W maju 1994 roku Izrael i Organizacja Wyzwolenia Palestyny podpisały porozumienie Gaza-Jerycho o utworzeniu <b>Autonomii Palestyńskiej w Strefie Gazy</b>.</div></div><div><br /></div><div><div>W 2005 roku <b>Izrael wycofał się z Gazy całkowicie</b>. Później kontrolę nad tym obszarem przejął <b><a href="https://wydarzenia.interia.pl/tematy-hamas,gsbi,2659">Hamas</a></b>, co zapoczątkowało nowy etap napięć. Strefa Gazy jest dziś częścią <b>terytorium palestyńskiego</b>, oddzieloną od Zachodniego Brzegu i pogrążoną w trwającym konflikcie.</div></div><div><h2>Strefa Gazy - położenie</h2></div><div><div><b>Strefa Gazy leży na wschodnim wybrzeżu Morza Śródziemnego</b>, granicząc z Izraelem od północy i wschodu oraz z Egiptem od południowego zachodu.</div><div><br /></div><div>Strefa Gazy ma powierzchnię <b>ok. 365 km²</b> i długość <b>41 km</b>. Teren jest przeważnie płaski, z pasmami wydm i dolin.</div></div><div><br /></div><div><div>Główne miasta to: <b>Gaza</b>, <b>Rafah</b>, <b>Chan Junus</b>, <b>Deir al-Balah</b> i <b>Beit Hanun</b>. Największą rzeką jest <b>Wadi Gaza</b>.</div></div><div><div><h2>Strefa Gazy - liczba ludności</h2></div></div><div><div>Na koniec 2024 roku populację Strefy Gazy szacowano na <b>ok. 2,1 mln mieszkańców</b>, z czego większość to potomkowie uchodźców palestyńskich z 1948 r. </div><div><br /></div><div>Terytorium to cechuje się bardzo dużą gęstością zaludnienia i wysokim udziałem młodych osób - <b>ponad 50 proc. ludności to osoby poniżej 18. roku życia</b>.</div></div><div><div><h2>Strefa Gazy - konflikt Izrael-Hamas</h2></div></div><div><div><b>Od dziesięcioleci Strefa Gazy znajduje się w centrum izraelsko-palestyńskiego konfliktu</b>. Po przejęciu władzy przez Hamas w 2007 r. Izrael i Egipt nałożyły na Gazę blokadę, ograniczając przepływ ludzi i towarów.</div></div><div><br /></div><div><div>W wyniku licznych eskalacji doszło do <b>wielu zbrojnych starć</b>, m.in. w latach 2008-2009, 2014, 2021.</div></div><div><br /></div><div><div>W październiku 2023 r., w odpowiedzi na <b>atak Hamasu</b>, <b>Izrael przeprowadził operację wojskową</b>, której skutkiem były masowe zniszczenia, kryzys humanitarny i śmierć wielu tysięcy osób. Następnie przez dwa lata trwały intensywne działania wymierzone głównie w Hamas, ale także polegające na niszczeniu infrastruktury publicznej i mieszkaniowej na terenie Strefy Gazy.</div></div><div><br /></div><div>W piątek 10 października 2025 r. Izraelska armia poinformowała, że tego dnia od południa weszło w życie <b>zawieszenie broni w Strefie Gazy</b>, a żołnierze izraelscy <b>wycofali się na ustaloną linię wewnątrz</b> Strefy Gazy. Zgodnie z założeniami porozumienia Hamas został zobowiązany do <b>zwolnienia w ciągu 72 godzin wszystkich izraelskich zakładników</b>.</div><div>13 października 2025 roku Hamas <b>przekazał pierwszych siedmiu izraelskich zakładników</b> Czerwonemu Krzyżowi.</div><div>Była to realizacja pierwszej fazy <b>planu pokojowego prezydenta USA <a href="https://wydarzenia.interia.pl/tematy-donald-trump,gsbi,16">Donalda Trumpa</a></b>, która została zatwierdzona w czwartek przez <b><a href="https://wydarzenia.interia.pl/tematy-hamas,gsbi,2659">Hamas</a></b> i <b><a href="https://wydarzenia.interia.pl/tematy-izrael,gsbi,2648">Izrael</a></b>. <br /></div>