Monument przedstawia literata siedzącego pod wysoką, klasyczną kolumną rzymską, w narzuconym na ramię płaszczu, z symbolizującym Nagrodę Nobla arkuszem papieru na kolanach. Postać została wykonana z brązu, natomiast kolumna, cokół i płyta, na której stanęły oba te elementy - z marmuru świętokrzyskiego. Z przodu cokołu pomnika wykuto napis "Quo vadis", natomiast z tyłu umieszczono słowa z powieści "Ogniem i mieczem" - "Wszyscyśmy bracia". Prezydent Kielc Wojciech Lubawski powiedział do kilkuset uczestników uroczystości: "Jesteśmy dumni z tego pomnika". Wyraził jednocześnie przekonanie, że kielczanie z dnia na dzień będą się przyzwyczajać do nowego monumentu, a ten będzie "pobudzał ich wyobraźnię" i skłaniał do refleksji, ilekroć wyjdą na reprezentacyjną ulicę miasta, której autor "Trylogii" patronuje. Prof. Gustaw Zemła oznajmił, że współtwórcą pomnika jest jego przyjaciel - artysta rzeźbiarz Piotr Pietrusiński, który wykonał m.in. koryncką kolumnę, a także autor projektu otoczenia monumentu - architekt Artur Hajdorowicz. - Przestrzeń, rzeźba, plac, architektura stały się harmonijną jednością; to jest to, czego rzeźbiarz i architekt mogą sobie życzyć - ocenił końcowy efekt wspólnej pracy. Juliusz Sienkiewicz - wnuk Henryka - wyraził opinię, że ręka Gustawa Zemły została "stworzona" do rzeźbienia pomników jego dziada. Przypomniał, że jeden sienkiewiczowski pomnik autorstwa profesora stoi w warszawskich Łazienkach, a drugi w Szwajcarii. Kieleckie władze poprosiły prof. Gustawa Zemłę o przygotowanie modelu pomnika Henryka Sienkiewicza po fiasku konkursu architektoniczno-rzeźbiarskiego na opracowanie koncepcji monumentu pisarza. W opinii sądu konkursowego, żadna z 14 zgłoszonych prac nie spełniała kryteriów oceny i oczekiwań zamawiającego. Kazimierz Gustaw Zemła studiował w Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie. Od ponad 50 lat uczy rzeźby na tej uczelni. Jest autorem kilkunastu pomników - m.in. Powstańców Śląskich w Katowicach, Władysława Broniewskiego w Płocku, Poległych i Niepokonanych w Warszawie, Jana Pawła II w Mistrzejowicach, Mojżesza w Łodzi oraz Ernesta Malinowskiego w Peru. Henryk Sienkiewicz otrzymał w 1900 roku w podkieleckim Oblęgorku dworek wraz z majątkiem. Przekazano go pisarzowi, jako "dar od narodu" z okazji jubileuszu 25-lecia pracy literackiej. Od 52 lat mieści się tam muzeum pisarza.