Jedno z najstarszych miast dawnego Księstwa Sandomierskiego (późniejszego województwa), które - w opinii historyków - podegrało ważną rolę w dziejach I Rzeczpospolitej, otrzymało prawa lokacyjne od księcia Leszka Czarnego w 1282 roku. Jak poinformował wiceburmistrz Opatowa Krzysztof Wróblewski, inaugurację Roku Jubileuszowego zaplanowano podczas weekendu 12 i 13 maja. W sobotę odbędzie się uroczysta sesja Rady Miejskiej oraz wiosenna sesja konferencji naukowej "Opatów - miasto z historią". Historycy przedstawią wyniki najnowszych badań archeologicznych prowadzonych w najstarszej części Opatowa - nazywanej Żmigrodem - a także referaty dotyczące m. in.: ludności żydowskiej miasta, lokalnej administracji w XVIII wieku i dziejów Opatowa w okresie powstania listopadowego. Jak podkreślał Wróblewski, naukowcy zajmą się tematami z dziedzin, które nie były do tej pory analizowane przez historiografów miasta. Referaty zostaną wydane w publikacji posesyjnej. Koordynatorem konferencji jest dr Radosław Kubicki z Uniwersytetu Jana Kochanowskiego w Kielcach. Historyk jest też autorem zarysu monograficznego Opatowa - książka zostanie wydana na inaugurację jubileuszu. W niedzielę mieszkańcy i turyści będą mogli obejrzeć widowisko historyczne - inscenizację wjazdu księcia Leszka Czarnego do Opatowa. Stuosobowy barwny korowód, z rekonstruktorami ubranymi w średniowieczne stroje przejdzie ulicami starówki - od Bramy Warszawskiej - jedynej zachowanej w XVI-wiecznych fragmentach murów miejskich - do Rynku. Inscenizację oraz pokazy rycerskie zaprezentują grupy rekonstrukcji historycznych: Chorągwie Rycerstwa Ziemi Sandomierskiej i Staszowskiej oraz bractwa rycerskie z Opatowa i Szydłowa. Na scenie będą prezentowali się także lokalni artyści, a w XII-wiecznej kolegiacie pw. św. Marcina będzie można posłuchać koncertu muzyki kameralnej. Wieczorem zaplanowano pokaz multimedialny, podczas którego - dla uczczenia rocznicy nadania praw miejskich - młodzi opatowianie wypuszczą w niebo 730 lampionów. "Opatów. Kanclerskie miasto" to hasło zaplanowanej na 3 czerwca, nawiązującej do kupieckich tradycji miejscowości dorocznej imprezy "Jarmarki Opatowskie". Podczas kiermaszu będzie można kupić regionalne wyroby rzemieślnicze, rękodzielnicze i produkty tradycyjne. W dzieje miasta wpisały się też tragiczne doświadczenia z czasów II wojny światowej - wyniszczenie przez hitlerowców żydowskiej ludności Opatowa. Dlatego też 20 października zaplanowano uroczyste obchody 70.rocznicy deportacji Żydów z Opatowa do obozu w Treblince. Obchody jubileuszu lokacji miasta zakończą 11 listopada uroczystości Narodowego Święta Niepodległości. Wówczas odbędzie się także jesienna sesja konferencji naukowej. W kalendarzu jubileuszowych wydarzeń znalazły się również: Wojewódzkie Święto Straży Pożarnej, Ogólnopolski Przegląd Strażackich Orkiestr Dętych i Ogólnopolski Przegląd Kronik Ochotniczych Straży Pożarnych. Powrócono także do tradycji odbywającego się w latach 90. w mieście rockowego festiwalu dla młodych zespołów "Pożegnanie Wakacji" - koncertów będzie można posłuchać 25 i 26 sierpnia. W średniowieczu odległy o 30 kilometrów od Sandomierza Opatów, był jednym z najważniejszych centrów osadniczych Sandomierszczyzny. Najstarsza osada istniała wokół dzisiejszego zespołu klasztornego ojców bernardynów - terenu nazywanego Żmigrodem. Rozwojowi Opatowa sprzyjało położenie na skrzyżowaniu ważnych szlaków handlowych, prowadzących z Rusi do Wielkopolski i na Pomorze oraz z Mazowsza na Węgry. Kilka razy w roku odbywały się tu jarmarki, podczas których towary wystawiali kupcy rożnych narodowości, m. in.: Ormianie, Grecy, Turcy, Persowie. Miasto odgrywało także ważną rolę polityczną - od XVI do XVIII wieku w kolegiacie odbywały się sejmiki szlachty województwa sandomierskiego. Romańska świątynia jest zaliczana do najcenniejszych zabytków tej architektury w Polsce. Znajduje się w niej m.in. arcydzieło sztuki odlewniczej "Lament opatowski". Płaskorzeźbiona i grawerowana płyta z brązu, przedstawiają 41 postaci w scenach żalu po śmierci kanclerza Krzysztofa Szydłowieckiego - jednego z właścicieli dóbr opatowskich. Warto obejrzeć także Podziemną Trasę Turystyczną. Tworzy ją zespół dawnych piwnic kupieckich - wyrobisk połączonych na różnych poziomach korytarzami i schodami - o długości ok. 400 metrów. Komory służyły do przechowywania towarów, a w razie niebezpieczeństw chroniła się w ich ludność Opatowa.