Do historycznej inscenizacji wkroczenia wojsk polskich do Katowic zaangażowani zostali m.in. aktorzy Teatru Śląskiego, piechurzy z 6. Batalionu Desantowo-Szturmowego z Gliwic, Orkiestra Garnizonowa Sił Powietrznych z Bytomia, a także dwudziestu jeźdźców ze Szwadronu Niepołomice w barwach 8 Pułku Ułanów Księcia Józefa Poniatowskiego. Jeden z jeźdźców Szwadronu wcieli się w rolę gen. Stanisława Szeptyckiego, który 20 czerwca 1922 r. dowodził obejmującymi Katowice oddziałami. Aktor grający powstańca-inwalidę Juliusza Chowańca rozbije wielkim młotem - tak jak 85 lat temu - łańcuch i wypowie historyczne słowa: "Pękajcie okowy niewoli, Górny Śląsk jest wolny, armio polska wkraczaj nań i połącz go z Polską". - Chcemy taką formą obchodów zachęcać do innego manifestowania patriotyzmu niż uczestnictwo w akademii ze sztywnymi przemówieniami - tłumaczył w środę na konferencji prasowej w Katowicach marszałek woj. śląskiego Janusz Moszyński. Samorząd województwa współorganizuje uroczystości razem z urzędem wojewódzkim i władzami miasta. - Zjednoczyliśmy siły, by zorganizować obchody na dużą skalę, zaproponować coś, co nie jest nudne, połączyć obchody tego jednego z najważniejszych dla Górnego Śląska świąt z przyjemnym i atrakcyjnym spędzeniem niedzielnego popołudnia - zaznaczył wojewoda śląski Tomasz Pietrzykowski. Obchody rocznicy rozpoczną się w niedzielę rano złożeniem kwiatów w miejscu dawnej granicy oraz na rynku w dzielnicy Katowic Szopienice, gdzie Ślązacy witali polskie wojska zanim dotarły do centrum miasta. Później w Archikatedrze Chrystusa Króla odbędzie się msza dziękczynna, po której uczestnicy przejdą na Rynek - miejsce głównych uroczystości. Po południu na Placu Sejmu Śląskiego rozpocznie się piknik rodzinny, podczas którego wystąpią m.in. Zespół Pieśni i Tańca "Śląsk", Kabaret "Długi" oraz aktorzy Teatru Rozrywki w Chorzowie w repertuarze piosenek z lat 20. ubiegłego wieku, a także Teatru im. A. Mickiewicza z Częstochowy ze spektaklem muzycznym "Kram z piosenkami" w reż. Laco Adamika. Podczas pikniku swoje nowoczesne wyposażenie będą prezentowali śląscy policjanci i funkcjonariusze straży granicznej. Dla zwiedzających zostanie też otwarty pobliski monumentalny gmach Śląskiego Urzędu Wojewódzkiego. Jego pracownicy będą oprowadzać m.in. po sali Sejmu Śląskiego i westybulu, innych reprezentacyjnych salach, historycznych gabinetach i podziemiach. W latach 1919-1921 ważyła się sprawa przynależności państwowej Górnego Śląska, należącego wcześniej do państwa niemieckiego. Odzysskanie przez Polskę niepodleglości w 1918 r. wzmogło działający tam polski ruch narodowy, zwalczany przez niemiecką administrację i wojsko. Walka o wpływy narodowe poskutkowała m.in. trzema powstaniami śląskimi w latach od 1919 do 1921 r. Zorganizowany w celu wyznaczenia nowych granic plebiscyt na Śląsku odbył się 20 marca 1921 roku. W głosowaniu dopuszczono udział osób, które wcześniej wyemigrowały ze Śląska. Wobec ściągnięcia z Niemiec blisko 200 tys. emigrantów, głosujący za przynależnością do Polski okazali się mniejszością - 40,3 proc. głosujących. Komisja Plebiscytowa zdecydowała o przyznaniu prawie całego obszaru Niemcom. Jednak po ostatnim powstaniu śląskim zdecydowano o korzystniejszym dla Polski podziale Górnego Śląska. Z obszaru plebiscytowego do Polski przyłączono 29 proc. obszaru i 46 proc. ludności. W Polsce znalazły się m.in. Katowice, Świętochłowice, Królewska Huta (obecny Chorzów), Rybnik, Lubliniec, Tarnowskie Góry i Pszczyna. Przejmowania kolejnych terenów przez strony konfliktu dokonywano w kilku etapach. W Katowicach 17 czerwca 1920 r. rozwiązano najpierw miejscową policję, jej miejsce zajęła przybyła z Polski policja piesza, a kilka dni później - konna. 19 czerwca na katowickim Rynku odbyła się parada wchodzących w skład wojsk alianckich oddziałów francuskich i ich wymarsz z Katowic. Na dzień przed wkroczeniem polskiego wojska podpisano akt polsko-francuskiego przejęcia powiatu katowickiego, wtedy też straż na posterunkach granicznych przejęli śląscy powstańcy. Uroczystość powitania Wojska Polskiego odbyła się 20 czerwca. Polskie oddziały powitano na moście w Szopienicach, skąd przeszły w kilkukilometrowej defiladzie do rynku w Katowicach. Po drodze ustawiono blisko 30 odświętnie udekorowanych bram powitalnych. Na katowickim rynku odprawiono uroczystą mszę. W uroczystościach uczestniczyli bojownicy o przyłączenie Górnego Śląska do Polski, m.in. Wojciech Korfanty, Józef Rymer, liczni powstańcy. W kolejnych dniach czerwca i lipca witano polskie oddziały we wszystkich przyznanych Polsce powiatach górnośląskiego obszaru plebiscytowego. Uroczystości w regionie zakończono podpisaniem aktu połączenia 16 lipca 1920 r. w Katowicach. Unikalny film rejestrujący fragment tej uroczystości będzie jednym z elementów wystawy "Do Ciebie, Polsko, wracamy", która zostanie otwarta w Muzeum Śląskim 20 czerwca.