Dzięki opiece i staraniom pasjonatów historii, szansę na przetrwanie uzyskały w ostatnim czasie m.in. zabytkowe kirkuty w Zabrzu, Wielowsi i Żorach, a także położone na Szlaku Architektury Drewnianej XVI- i XVII-wieczne kościółki w pobliżu Gliwic: w Żernicy, Rachowicach i Sierakowicach. Przyznane przez ministra kultury Odznaki za Opiekę nad Zabytkami wręczył we wtorek społecznikom wojewoda śląski. Złotą odznakę otrzymał zabrzański historyk Dariusz Walerjański; srebrne - emerytowany nauczyciel z Zabrza Henryk Dziemba, nauczyciel historii z Wielowsi Grzegorz Kamiński oraz księża Paweł Ludwig i Jerzy Pudełko z diecezji gliwickiej. W związku ze swoją działalnością na rzecz żydowskich zabytków, Walerjański i Dziemba zostali umieszczeni na "liście wrogów rasy - na witrynie internetowej Redwatch neofaszystowskiej organizacji Blood&Honour. Wraz z nimi znaleźli się tam uczniowie zabrzańskiego technikum zaangażowani w porządkowanie tamtejszego kirkutu. Dariusz Walerjański jest inicjatorem i współautorem utworzenia dokumentacji kirkutów w Zabrzu, Żorach, Gliwicach, Tarnowskich Górach i Cieszowie. Popularyzuje w prasie i wśród młodzieży śląskie dziedzictwo judaistyczne i przemysłowe. Ostatnio stara się o powołanie w Zabrzu Międzynarodowego Centrum Dokumentacji Zabytków Poprzemysłowych. Henryk Dziemba jako emerytowany nauczyciel od kilkunastu lat porządkuje z zabrzańską młodzieżą tamtejszy cmentarz żydowski. Uczy młodzież szacunku dla świadectw kultury i dziedzictwa narodowego oraz wpaja jej postawy tolerancji. Grzegorz Kamiński doprowadził do odnowienia cmentarza żydowskiego w Wielowsi w pobliżu Gliwic, opiekuje się też kirkutami w Toszku i Pyskowicach. Wraz z Walerjańskim, którego uważa za swego mentora, został nagrodzony przez państwo Izrael honorowym dyplomem za działalność na rzecz ochrony kultury żydowskiej. Ks. Paweł Ludwig zorganizował kompleksowy remont i konserwację XVII-wiecznego drewnianego kościoła św. Michała Archanioła w Żernicy, co uchroniło ten zabytek przed całkowitym zniszczeniem. W trakcie prac odsłonięto m.in. barokową polichromię, której konserwacja już się rozpoczęła. Ks. Jerzy Pudełko doprowadził do rozpoczęcia remontów i konserwacji pochodzącego z przełomu XV i XVI wieku drewniano- murowanego kościoła Trójcy Świętej w podgliwickich Rachowicach oraz XVII-wiecznego drewnianego kościoła św. Katarzyny Aleksandryjskiej w pobliskich Sierakowicach, gdzie jest proboszczem.