- Ten wybór dowodzi wysokich aspiracji, jakie ta nagroda sobie stawia. Książki do niej nominowane nie są łatwe; to nie popularne czytadła, ale książki wymagające myślenia i zaangażowania. Są one wyrazem zaufania do autorów. Myślę, że Ryszard Kapuściński na to zaufanie szczególnie zasłużył - mówił Illg. - W tym dzisiejszym pełnym chaosu, nienawiści, komplikacji świecie, on był mistrzem, przewodnikiem. Można było przekonać się o tym podczas jego spotkań z czytelnikami -powiedział redaktor naczelny "Znaku", podkreślając, że w jego opinii Kapuściński zasłużył na Nagrodę Nobla. Śląski Wawrzyn Literacki przyznawany jest od ośmiu lat. Książki nominują wybitni humaniści - krytycy, badacze i znawcy współczesnej literatury, a zwycięzcę wybierają w głosowaniu czytelnicy biblioteki. Jak mówił jej dyrektor, pomysłodawca nagrody, prof. Jan Malicki, jej formuła nie zmieni się i nadal oparta będzie o zaufanie czytelników do znawców, którzy nominują najbardziej wartościowe - ich zdaniem - pozycje. Nagrodę miała odebrać wdowa po Ryszardzie Kapuścińskim, Alicja, która jednak nie mogła przyjechać do Katowic. W środę wróciła z Pińska na Białorusi, gdzie na domu, w którym urodził się wybitny reporter i pisarz, odsłonięto pamiątkową tablicę, a w niedzielę wyjeżdża do Berlina, gdzie wręczy nagrodę jego imienia. - Cieszę się ogromnie, że jego dzieło żyje i jego pamięć trwa - napisała do czytelników. Książkę Kapuścińskiego do nagrody rekomendował językoznawca i filozof prof. Tadeusz Sławek. W laudacji podkreślał m.in. znaczenie kierującej słynnym reporterem "ciekawości świata", której efektem było odkrywanie i prezentowanie czytelnikom jego bogactwa i różnorodności, mimo świadomości, że różnorodności tej nie odda wiernie żaden opis. "Ten Inny" to zbiór wykładów wygłoszonych przez Kapuścińskiego w Instytucie Nauk o Człowieku w Wiedniu, na Uniwersytecie Jagiellońskim z okazji przyznania doktoratu honoris causa, w Wyższej Szkole Europejskiej im. ks. Józefa Tischnera oraz podczas Międzynarodowego Sympozjum Pisarzy w Grazu. Autor zastanawiał się w nich m.in. kim był "Inny" w początkach kultury, a kim jest we współczesnym, wielokulturowym świecie. Pokazał ewolucję tego pojęcia w wyniku rozwoju i zderzeń różnych cywilizacji. Za 2006 rok do Śląskiego Wawrzynu Literackiego nominowano również: "Metafizyczny pejzaż. Świat według Tomasza z Akwinu" Tadeusza Bartosia, "Traktat o łuskaniu fasoli" Wiesława Myśliwskiego, "Utwory zebrane"Tadeusza Różewicza, "Baltazara" Sławomira Mrożka, "Wiersze ostatnie" Czesława Miłosza, "Fado" Andrzeja Stasiuka (trzecie miejsce w plebiscycie) i "Niesamowitą słowiańszczyznę" Marii Janion, która z książką Kapuścińskiego przegrała tylko jednym głosem. "Ten Inny" zebrał w plebiscycie 21 proc. głosów. Ryszard Kapuściński urodził się w 1932 r. w Pińsku na Polesiu (dziś Białoruś). Po raz pierwszy jako dziennikarz wyjechał w 1956 r. do Indii, odwiedził także Afganistan i Pakistan. W następnym roku pojechał do Japonii i Chin. Podróżował po krajach Afryki, Azji i Ameryki Południowej. Był m.in. stałym korespondentem PAP w Afryce. W swoich książkach opisywał odwiedzane kraje i pojedynczych ludzi, którzy wpływali na los całych narodów. Tak właśnie powstały dwie książki Kapuścińskiego, które zapoczątkowały jego popularność na Zachodzie: "Cesarz" (1978) o świetności i upadku Hajle Sellasje w Etiopii i "Szachinszach" (1982) o dworze szacha Rezy Pahlawi w Iranie. Trzecią najbardziej znaną jego książką na świecie stało się "Imperium", napisane na podstawie materiałów zebranych w czasie podróży po upadającym Związku Radzieckim w latach 1989- 1991. Jego książki zostały przetłumaczone na 28 języków. Zmarł 23 stycznia tego roku w Warszawie. Pierwszą nagrodę Śląski Wawrzyn Literacki 1999 otrzymał Tadeusz Różewicz za tom "Matka odchodzi", kolejną za 2000 rok, Czesław Miłosz za tom "To", w 2001 r. Ewa Lipska za tomik wierszy "Sklepy zoologiczne", w 2002 r. - Walery Pisarek za "Nową retorykę dziennikarską", w 2003 r. Maciej Maleńczuk za poemat "Chamstwo w Państwie". Statuetka za 2004 rok powędrowała do Janusza Głowackiego za książkę "Z głowy", rok później czytelnicy uhonorowali "Pamięć i tożsamość" Jana Pawła II. Atrakcją uroczystości wręczenia nagrody - statuetki z brązu - była prezentacja niepublikowanego dotąd filmu z jednego ze spotkań autorskich Kapuścińskiego oraz wystawa fotografii jego autorstwa w holu Biblioteki Śląskiej. Jest to największa i najstarsza książnica w regionie oraz jedna z największych w Polsce. Ma ok. 130 tys. czytelników, a jej zbiory liczą 2 mln woluminów.