Uroczystość ta zbiegła się z jubileuszem 15-lecia fundacji "Energetyka na Rzecz Polski Południowej", która znacząco wsparła wydanie tego ilustrowanego albumu, ponadto przypadła w przeddzień wielkiego narodowego Święta 11 Listopada, w 90. rocznicę odzyskania niepodległości Polski. W odświętny charakter czwartkowej uroczystości wprowadziła nas przed budynkiem Sokoła dęta orkiestra garnizonowa wojsk rakietowych z Bytomia, repertuarem znanych marszów wojskowych, wojennych i legionowych. Spotkanie poprowadzili Magdalena Tosza i Łukasz Grygiel z CTv Jaworzno. Serdecznie powitali oni zaproszonych gości: autora książki prof. Józefa Szaniawskiego, pomysłodawcę i założyciela fundacji "Energetyka na Rzecz Polski Południowej" prezesa Południowego Koncernu Energetycznego SA Jana Kurpa, szefa Wojewódzkiego Sztabu Wojskowego w Katowicach płk. Zbigniewa Piątka, dyrektora Oddziału IPN w Katowicach dr. Andrzeja Dragonia, prezydenta m. Jaworzna Pawła Silberta, przedstawicieli jednej z największych firm w Polsce Turon Polska Energia, przedstawicieli koncernów i zakładów grupy Turon, członków rodzin legionistów i rodzin żołnierskich, organizacji kombatanckich, przedstawicieli organizacji, stowarzyszeń oraz instytucji naszego miasta i spoza miasta, dyrektorów jaworznickich szkół, przybyłą z nimi młodzież oraz przedstawicieli mediów. Tematy z albumu prof. Szaniawskiego oraz wielka osobowość Józefa Piłsudskiego wypełniły treści tego okolicznościowego spotkania. Piłsudski był jedną z najwybitniejszych postaci ostatniego stulecia, stał się symbolem wolnej, niepodległej Ojczyzny. Jak powiedział sam autor, wyjątkowość tej pozycji książkowej polega na tym, że nie pokazuje szerokiej biografii Piłsudskiego, lecz jego działalność, która zaważyła na losach Polski i Europy. Przywrócił niepodległe państwo na mapę Europy 11 listopada 1918 roku. Jako Naczelny Wódz Wojska Polskiego rozbił 15 sierpnia 1920 roku w bitwie nad Wisłą Armię Czerwoną, obronił przed komunizmem nie tylko Polskę, ale być może całą Europę, a zapewne jej większą część. Z książki dowiemy się, że Piłsudski podejmował rozmowy z zachodnimi politykami na temat wojny prewencyjnej przeciwko Niemcom, po dojściu Hitlera do władzy. Miał on głęboką świadomość historycznego znaczenia rozgrywających się wydarzeń. 6 października 1933 roku odbyła się w Krakowie na Błoniach największa w historii Polski defilada kawalerii, którą zarządził i odbierał Marszałek z okazji 250. rocznicy zwycięstwa bitwy pod Wiedniem, która była "próbą generalną" przed rozpoczęciem ewentualnej wojny prewencyjnej z Niemcami. Był to jeden z przełomowych momentów, kiedy mogły być zmienione losy Europy i świata. Jednym z pierwszych punktów czwartkowej uroczystości była prezentacja sondy ulicznej przeprowadzonej przez CTv Jaworzno. Na pytanie reporterów, kim był Józef Piłsudski, zdecydowana większość mieszkańców wypowiadała się z dobrą znajomością historii Polski, niewielu było niezorientowanych, natomiast wielu wypowiedziało, że w historii powojennej ważne fakty historyczne były pomijane w podręcznikach szkolnych, a o Piłsudskim mówiło się niewiele i raczej źle. Potwierdzeniem tego były słowa prof. Szaniawskiego, że nie można było pominąć osoby Piłsudskiego, więc przedstawiany był jako "czarny charakter" polskiej historii. W imieniu fundacji Energetyka na Rzecz Polski Południowej wystąpił prezes Kazimierz Walasik, który przytoczył kilka faktów związanych z Józefem Piłsudskim, który gościł w naszym mieście w roku 1907 jako działacz FB PPS w Galicji. Pobyt Piłsudskiego w Jaworznie zaowocował w latach późniejszych dalszymi kontaktami, kiedy syn p. Kolków (gospodarzy, u których gościł Marszałek) Stanisław, legionista 2 p.p. założyciel i prezes Związku Legionistów w Jaworznie, bywał wraz z delegacją jaworznickich związkowców, górników, robotników z wizytą u Marszałka w Sulejówku czy w Belwederze, Marszałek wspominał wtenczas: "Pamiętam, jak próbowałem wina u Twojego ojca". Przy tej okazji prezes Walasik przywitał obecnych na spotkaniu członków rodzin legionistów, a w imieniu fundacji wręczył symbolicznie książką prof. Szaniawskiego uczniowi Zespołu Szkół Ponadgimnazjalnych nr 3 Piotrowi Chodurkowi, bo nie sposób było w tym momencie obdarować wszystkich jaworznickich szkół, co fundacja ma w najbliższych planach. W programie artystycznym wykorzystane zostały mało znane utwory poetyckie zawarte w albumie prof. Szaniawskiego, wg scenariusza i w reżyserii Ewy Sałużanki. Przedstawiony spektakl stworzył wzniosły nastrój skupienia i spotkał się z wielkim uznaniem widowni. Rozmowę z prof. Szaniawskim poprowadziła Grażyna Haska, dziennikarka z gazety "Co tydzień". Profesor poruszył wiele ciekawych, a dotąd nieznanych faktów z życia Marszałka, scharakteryzował Jego cechy osobowościowe, przytoczył kilka Jego złotych myśli, sentencji: "W życiu są rzeczy ważniejsze niż samo życie" lub "Polska leży między młotem a kowadłem, i raz Rosja jest młotem a Niemcy kowadłem, innym razem może być odwrotnie". Czy też tę najważniejszą, nie tylko dla Piłsudskiego, lecz dla każdego z nas, dla każdego człowieka - jak mówił na spotkaniu prof. Szaniawski, która brzmi: Być zwyciężonym i nie ulec - to zwycięstwo. Zwyciężyć i spocząć na laurach - to klęska. Zaprezentował także niepublikowane dotąd zdjęcia, jak np. fotografię Jana Pawła II w krypcie na Wawelu, modlącego się przy grobie Marszałka. Obecnie młodzież uczy się historii odkłamanej. Uczniowie z LO II dali się poznać z dobrej strony w tym zakresie, zadając ciekawe pytania autorowi książki, dotyczące m.in. stosunków Polski i Litwy, negocjacji Polski z Moskwą oraz przyczyn Bitwy Warszawskiej. O kultywowaniu tradycji żołnierskiej i legionowej w Jaworznie wśród obecnych na spotkaniu członków rodzin legionistów wspomniała Zofia Żak, prowadząca na łamach gazety "Co tydzień" rubrykę historyczną ostatniego stulecia, w której nie raz prezentowała sylwetki jaworznickich legionistów, jak i postać samego Marszałka Piłsudskiego. Na zakończenie spotkania autor wpisywał posiadaczom przedmiotowej publikacji osobiste dedykacje. Przy tej okazji jaworznicka rzeźbiarka-amatorka Józefina Szkółka ofiarowała prof. Szaniawskiemu własnoręcznie wyrzeźbioną z drewna głowę Józefa Piłsudskiego, czym bardzo go ucieszyła. Na pierwszym piętrze w budynku Sokoła zorganizowana została również wystawa pamiątek po jaworznickich żołnierzach-legionistach, którą zwiedzali wszyscy uczestnicy czwartkowego spotkania. Były to fotografie, dokumenty, albumy historyczne z okresu I wojny światowej i wojny polsko-bolszewickiej 1919-1921 przygotowane przez Grażynę Kieszek, która jest wnuczką legionisty. ZOFIA ŻAK