To kluczowy okres dla każdego katolika. Rozpoczyna się 5 marca

Tradycje związane z Wielkim Postem są głęboko zakorzenione w kulturze chrześcijańskiej. Jest to czas związany z pokutą, modlitwą i wstrzymaniem się od hucznych zabaw. Jest on dla wiernych naśladowaniem działań Chrystusa, który tuż przed rozpoczęciem swojej jawnej działalności w Jerozolimie, pościł przez 40 dni na pustyni.

Wielki Post ma zatem być czasem duchowego przygotowania do tego, by dobrze przeżyć czas zbliżających się Świąt Wielkanocnych - dnia obchodzonego na pamiątkę zmartwychwstania Jezusa.

Środa Popielcowa to symboliczny dzień, który rozpoczyna Wielki Post. Wierni przybywają do kościołów, by uczestniczyć w obrzędzie posypania głów popiołem. Gest ten symbolizuje pokutę i przemijanie ludzkiego życia. Kapłan wypowiada przy tym słowa: "Prochem jesteś i w proch się obrócisz" lub "Nawracajcie się i wierzcie w Ewangelię".

Środa Popielcowa jest ważnym dniem w kalendarzu liturgicznym, ale nie jest świętem nakazanym. Oznacza to, że tego dnia wierni nie mają obowiązku uczestniczyć w mszy świętej, choć kościół zachęca, by mimo wszystko wziąć udział w Eucharystii i dobrze rozpocząć czas Wielkiego Postu.

W 2025 roku Środa Popielcowa wypada 5 marca. Oznacza to, że tego dnia rozpoczyna się również 40-dniowy okres Wielkiego Postu.

Podczas Wielkiego Postu szczególną rolę odgrywa modlitwa, która ma pomóc w duchowym przygotowaniu do Wielkanocy. Przybiera ona przeróżne formy - indywidualnej kontemplacji, udziału w mszy świętej czy dedykowanych temu czasowi nabożeństw tj. droga krzyżowa i gorzkie żale.

Drugim filarem Wielkiego Postu jest wstrzemięźliwość od wybranych pokarmów i form rozrywki czy przyjemności, które przyjmują różne formy. Tradycyjny post oznacza ograniczenie spożywania pokarmów mięsnych w piątki oraz powstrzymanie się od hucznych zabaw.

W Środę Popielcową i Wielki Piątek obowiązuje post ścisły polegający na spożywaniu jednego pełnego posiłku w ciągu dnia oraz dwóch mniejszych, również w formie bezmięsnej.

Post jednak może przybrać różne formy. Zdarza się np., że wierni decydują się na spożywanie chleba i wody w wybrane przez siebie dni. Wszystko po to, aby poprzez wyrzeczenia nauczyć się pokory, cierpliwości, wewnętrznej wrażliwości, a także skupić się na duchowych wartościach.

Trzecim filarem Wielkiego Postu jest jałmużna, która zachęca do pomocy potrzebującym, co jest wyrazem miłosierdzia i rezygnacji z dóbr materialnych na rzecz innych. Kościół naucza, że prawdziwa jałmużna to nie dawanie tego, co zbywa, ale dawanie, które wiąże się z wyrzeczeniem, odmówieniem sobie czegoś, by podzielić się dobrem z drugim człowiekiem.

Wielki Post to także czas szczególnych nabożeństw, takich jak droga krzyżowa czy gorzkie żale.

Pierwsza odprawiana jest we wszystkie piątki Wielkiego Postu i jest odtworzeniem drogi Jezusa na Golgotę. Odprawia się ją w czternastu stacjach, które krok po kroku przeprowadzają przez historię męki Chrystusa od sądu Piłata aż po złożenie ciała do grobu. Za udział w drodze krzyżowej wierni mogą uzyskać odpust zupełny pod zwykłymi warunkami - być w łasce uświęcającej, nie mieć przywiązania do żadnego grzechu, odmówienie modlitwy Ojcze Nasz i Zdrowaś Mario w intencji Ojca Świętego.

Drugim tradycyjnym nabożeństwem są gorzkie żale - pieśni i modlitwy pasyjne, które pomagają wiernym przeżywać mękę Chrystusa, odmawiane we wszystkie niedziele Wielkiego Postu. To muzyczna opowieść o tym, co Chrystus wycierpiał na poszczególnych etapach drogi na Kalwarię. Historia podzielona jest na trzy części, a każda niedziela to kolejna część.

Historia rozpoczyna się od Modlitwy w Ogrójcu, a kończy złożeniem Jezusa w grobie. Za udział w gorzkich żalach wierni również mogą uzyskać odpust zupełny pod zwykłymi warunkami.

Najważniejszym czasem Wielkiego Postu jest rozpoczynający się okres Wielkiego Tygodnia - czasu, który bezpośrednio nawiązuje do męki, śmierci i zmartwychwstania Chrystusa. Wielki Tydzień rozpoczyna się w Niedzielę Palmową, która upamiętnia triumfalny wjazd Jezusa do Jerozolimy. Tego dnia wierni przynoszą do kościoła palmy, które są symbolem życia i odrodzenia. Poświęcone palmy często przechowuje się w domach jako znak błogosławieństwa i ochrony.

Wielki Post kończy się w Wielki Czwartek, gdy rozpoczyna się Msza Wieczerzy Pańskiej, która zaliczana jest do tzw. Triduum Paschalnego - najważniejszego okresu liturgicznego dla katolików, który kończy się nieszporami w Niedzielę Wielkanocną. Jest on wspomnieniem zbawczych wydarzeń od Ostatniej Wieczerzy aż do Zmartwychwstania Chrystusa.

W tym czasie do odśpiewania Chwała na wysokości Bogu w Wigilię Paschalną w Wielką Sobotę milkną organy, a śpiewom towarzyszą wyłącznie dźwięki kołatek. Najważniejszym wydarzeniem Wielkiego Tygodnia jest wspomniana Wigilia Paschalna, podczas której wierni pierwszy raz usłyszą radosną nowinę o zmartwychwstaniu Chrystusa.

Dziś tradycje wielkopostne przeżywane są na różne sposoby. Niektórzy decydują się na rezygnację z używek, inni wybierają post duchowy - ograniczają korzystanie z telefonów, rezygnują z nadmiernych zakupów czy angażują się w działalność charytatywną. Ważne jest, aby ten czas służył refleksji nad własnym życiem i prowadził do duchowego odnowienia.

Wielki Post jest nie tylko okresem religijnym, ale także okazją do pracy nad sobą, do okazywania miłości bliźnim i do głębszego przeżywania wartości chrześcijańskich. To czas wyciszenia, pokory i przygotowania na najważniejsze święto w chrześcijańskim kalendarzu - Zmartwychwstanie Pańskie.

Najważniejsze zatem w dobrym przeżyciu Wielkiego Postu jest to, by swoja uwagę skoncentrować na tym, co ważne - modlitwie, poście i jałmużnie, które są trzema filarami tego wyjątkowego czasu.

-----

Bądź na bieżąco i zostań jednym z 200 tys. obserwujących nasz fanpage - polub Interia Wydarzenia na Facebooku i komentuj tam nasze artykuły!