Wyniki badań, przeprowadzonych przez ISKK jesienią ub. roku we wszystkich 10 tys. parafiach na terenie całej Polski, przedstawiono we wtorek na konferencji prasowej w Warszawie. W jednym dniu (wybrana niedziela października lub listopada) we wszystkich parafiach w Polsce liczeni są wierni uczestniczący w mszy św., którym księża wręczają specjalnie przygotowane ankiety. Potem ankiety te są wysyłane do ISKK. W ubiegłym roku najwięcej osób uczestniczyło w niedzielnej mszy świętej w diecezji tarnowskiej (70,5 proc.), to jest spadek o 0,4 proc. w stosunku do 2009 r. Najmniej w diecezji szczecińsko-kamieńskiej (25,4 proc.), jest to spadek o 2,1 proc. w porównaniu z 2009 r. Według badań ISKK, w 2010 r. do komunii św. (communicantes) przystąpiło 16,4 proc. wiernych. To o 0,3 proc. mniej niż rok wcześniej. Najwięcej przystępujących do komunii św. odnotowano w roku 2000 - 19,4 proc.; najmniej - w roku 1993 - 13 proc. Najwięcej przyjmujących komunię św. było w 2010 roku w diecezji tarnowskiej (23,1 proc.). Najniższy wskaźnik przystępujących do komunii św. odnotowano w diecezji szczecińsko-kamieńskiej (10,6 proc.). Ks. prof. Zdaniewicz powiedział, że obserwując wyniki badań na temat uczestnictwa katolików w niedzielnej mszy św. W ciągu 30 lat można umownie ukazać trzy okresy. Pierwszy to lata 1980-1990, gdy średni procent uczestnictwa w niedzielnej mszy św. (dominicantes) oscylował blisko 50 proc. W 1987 r. wynosił 55,3 proc, ale ostatni raz wartości powyżej 50 proc. odnotowano w roku 1990 - 50,3 proc. Drugi okres to lata 1991-2007, w którym średni procent dominicantes dla Polski zamyka się w przedziale 43-46 proc. Trzeci zaczął się w roku 2008, kiedy to procent dominicantes spadł do 40,4 proc. Wprawdzie w roku 2009 jest nieco wyższy (41,5 proc.), ale - jak podkreślają autorzy - nie świadczy to o odwróceniu tendencji. Natomiast - jak pokazują badania ISKK - przez całe 30 lat wzrasta wskaźnik wiernych przystępujących do Komunii św. Przedstawia się on następująco: w latach 1980-1990 (7.8 proc. do 10,7 proc.); w latach 1981-2007 (10,8 proc. do 17,6 proc.) i w latach 2008-2010 (15,3 proc. do 16.4 proc.). Ks. Wojciech Sadłoń z ISKK, komentując wyniki badań podkreślił, że na przestrzeni 30 lat obserwujemy stopniowe zmniejszanie się liczby osób uczestniczących w niedzielnej mszy św., i że jest to tendencja ogólnopolska. Dodał, że wiąże się to z pewnością ze zmianami społecznymi w Polsce, których skutki przejawiają się również w zmianach religijności. "Ma na to wpływ migracja ludności, wzrost dobrobytu społecznego, nietrwałość rodzin, to tylko niektóre społeczno-demograficzne przyczyny spadku uczestnictwa katolików w niedzielnej mszy św." - uważa ks. Sadłoń. Dodał, że do tego dochodzi wskazywana w badaniach świadomości Polaków "liberalizacja" wartości oraz postaw, osłabienie przywiązania do zasad oraz nakazów moralnych - w tym obowiązku uczestnictwa w niedzielnej mszy św. Zdaniem ks. Sadłonia, wzrost w okresie ostatnich kilkudziesięciu lat w przystępowaniu do Komunii św. można częściowo wytłumaczyć zwiększeniem świadomości katolików. Zauważył jednocześnie, że w diecezjach, gdzie uczestnictwo w niedzielnej mszy św. jest największe (np. tarnowska) względny odsetek przystępujących do Komunii św. jest jednym z najniższych w kraju. Silna religijność - ocenił ks. Sadłoń - wiąże się bowiem z dużą rezerwą do Komunii św. Instytut Statystyki Kościoła Katolickiego od roku 1972 prowadzi badania socjologiczno-statystyczne na temat religijności w Polsce. W 1979 roku rozpoczął badanie niedzielnych praktyk religijnych (dominicantes i communicantes. Wyniki tych badań są dokumentowane i służą jako dodatkowy materiał w badaniach nad polską religijnością.