W ramach realizacji projektu edukacyjnego Rok Kultury Niezależnej Instytut Pamięci Narodowej stara się przypomnieć wkład i zasługi Kościoła katolickiego dla ruchu kultury niezależnej lat 80. i odzyskania wolności. W latach 80. (szczególnie po wprowadzeniu stanu wojennego) Kościół katolicki otworzył obiekty sakralne oraz budynki kościelne przed artystami i ich niezależną sztuką.
Przestrzeń kościołów stała się "sceną", na której bez ingerencji cenzury twórcy mogli wykrzyczeć prawdę artystyczną i doświadczyć poczucia wolności. Kultura niezależna lat osiemdziesiątych realizowana pod auspicjami Kościoła wzmacniała ducha całego narodu i społeczności poszczególnych regionów Polski, w tym środowiska krakowskiego.
Podejmowane wówczas niezależne inicjatywy kulturalne (m.in. u Ojców Karmelitów na Piasku, w Krypcie Pijarów, w Mistrzejowicach, w Kamieniołomie Jana Pawła II na Podgórzy, u Ojców Dominikanów, w Galerii KIK, w pomieszczeniach Papieskiej Akademii Teologicznej przy ul. Augustiańskiej) tworzyły przestrzeń wolności i niezależności, uczyły krytycznego myślenia i budowały solidarność społeczną. Niestety, wiele z podejmowanych wówczas na terenie Krakowa działań kulturalnych nie zostało udokumentowanych i dziś żyją jedynie we wspomnieniach organizatorów, animatorów, twórców, uczestników i odbiorców.
Organizowana pod patronatem Przewodniczącego Rady Miasta Krakowa Józefa Pilcha, 11 lutego w Sali Obrad Rady Miasta Krakowa konferencja panelowa "Symbioza Kościoła krakowskiego z kulturą niezależną w latach 80." oraz wystawa w Galerii "Krypta Pijarów", na temat ówczesnych inicjatyw kulturalnych obecnych w kościołach na terenie całego kraju, ma na celu przypomnienie i utrwalenie w świadomości społecznej tych przedsięwzięć oraz wkładu ich twórców w odzyskanie wolności.
Konferencja została podzielona na dwie części. W pierwszej głos zabiorą organizatorzy i animatorzy (kapłani i osoby świeckie) inicjatyw kulturalnych w krakowskich kościołach, a w drugiej części artyści i twórcy kultury niezależnej, którzy w tych kościołach występowali (m.in. reprezentanci środowiska: plastyków, fotografików, aktorów, muzyków, dziennikarzy).
Organizatorem przedsięwzięcia jest Oddziałowe Biuro Edukacji Publicznej IPN w Krakowie i Oddziałowe Biuro Edukacji Publicznej IPN w Katowicach oraz Katolickie Centrum Kultury w Krakowie.
Miejsce: 11 lutego 2010 r., godz. 11.00, Sala Obrad Rady Miasta Krakowa, pl. Wszystkich Świętych 3/4
Program:
10.00 Otwarcie wystawy (Galeria "Krypta Pijarów")
11.00-11.30 - Rozpoczęcie konferencji panelowej Prezentacja multimedialna na temat kultury niezależnej w Krakowie (wprowadzenie do dyskusji)
11.30-13.00 - Panel dyskusyjny z udziałem organizatorów i animatorów kultury: (moderator panelu: Łucja Marek - IPN Katowice)
Jacek Berwald
Marek Cholewka
Jan L. Franczyk
Ks. Stanisław Kania
O. Jan A. Kłoczowski
Sławomir Kuza
Ks. Stefan Misiniec
O. Andrzej Zonko
Jerzy Woziwodzki
13.00-13.30 Przerwa kawowa
część II:
13.30-14.00 Projekcja filmu/zapisu z Mistrzejowic zrealizowanego przez NTV Mistrzejowice (wprowadzenie do drugiego panelu)
14.00-15.30 Panel dyskusyjny z udziałem twórców kultury niezależnej: (moderator panelu: Marek Lasota - IPN Kraków)
Piotr Augustynek
Tadeusz Boruta
Zbigniew Galicki
Bogusław Grzybek
Stanisław Markowski
Danuta Michałowska
Anna Polony
Stanisław Rodziński
Leszek Wójtowicz
15.30-16.00 Podsumowanie i zakończenie