Fake newsy to wiadomości czy wpisy, w których przekazywane dane okazują się nieprawdziwe lub przeinaczone. Szczególnie w <a href="https://wydarzenia.interia.pl/raport-wybory-parlamentarne-2023" target="_blank" rel="noreferrer noopener">okresie przedwyborczym </a>musimy być szczególnie uważni na informacje do nas docierające. Jako jeden z wielu przykładów podać można grafikę z plakatem <a href="https://wydarzenia.interia.pl/raport-wybory-parlamentarne-2023/news-marsz-1-pazdziernika-w-warszawie-bedzie-milion-osob,nId,7055009" target="_blank" rel="noreferrer noopener">"Marszu miliona serc"</a>, która po platformie "X" (wcześniej Twitter - red.) "krążyła" niedawno z wielkim napisem "ODWOŁANE". Niektórzy z użytkowników pytali w komentarzach, czy zaplanowany na 1 października wiec faktycznie odwołano. <a href="https://wydarzenia.interia.pl/raport-wybory-parlamentarne-2023/news-wybory-2023-do-lokalu-bez-dokumentow-tylko-z-telefonem,nId,7048299">Wybory 2023. Do lokalu bez dokumentów, tylko z telefonem</a> Jak rozpoznać fake newsa? Według <a href="https://www.ipsos.com/cs-cz/more-quarter-central-european-and-baltic-population-strongly-affected-disinformation">badania</a> przeprowadzonego w listopadzie 2022 r., które Google zlecił pracowni IPSOS, co trzeci Polak (29 proc.) wskazuje, że jest bardzo narażony na <a href="https://wydarzenia.interia.pl/zagranica/news-rosjanie-przebrali-sie-za-polakow-nagranie-warte-oscara,nId,6973096" target="_blank" rel="noreferrer noopener">dezinformację </a>w mediach. Co zrobić, by nie dać się nabrać na fake newsy? Wraz z Danielem Rząsą kierującym Google News Lab w Europie-Środkowo-Wschodniej - przygotowaliśmy ABC tego, jak rozpoznać nieprawdziwe wiadomości publikowane w sieci. Bądź krytyczny w odbiorze artykułów, audycji lub postów w social mediach, szczególnie, gdy pochodzą z nieznanego ci źródła Nie wyłączaj tego krytycyzmu przy tekstach potwierdzających twoje poglądy - czasem podświadomie po prostu chcemy, by coś było prawdąZwróć uwagę, czy tekst wywołuje w tobie silne emocje, zwłaszcza złość - wściekły czytelnik gorzej odróżnia prawdę od kłamstwaPozyskuj wiedzę z mediów, którym ufasz (niezależni fact-checkerzy także mogą się tu sprawdzić, a światową bazę zweryfikowanych przez niezależnych ekspertów fake newsów znajdziesz w specjalnej wyszukiwarce <a href="https://toolbox.google.com/factcheck/explorer" target="_blank" rel="noreferrer noopener">Fact Check Explorer</a>)Weryfikuj informację w co najmniej dwóch niezależnych źródłachUważaj na sensacyjność - artykuł lub post zawierający sporo wykrzykników, dużych liter i z sensacyjnymi tytułami ma za zadanie głównie przykuć twoją uwagęPrzeanalizuj, czy strona, na której zobaczyłeś daną informację wygląda na wiarygodną, profesjonalnie przygotowaną, czy artykuły są podpisane i czy znasz piszących autorów, źródła finansowania itp.Warto również sprawdzić jej adres. Jeśli jest bardzo nietypowy, powinna nam zaświecić się "czerwona lampka"Oceń, czy tekst/wpis nie powiela stereotypów i nie zawiera uproszczeńWywnioskuj, czy w artykule oddzielono fakty od opiniiW przypadku fotografii, których pochodzenia nie jesteś pewien, wypróbuj opcję wyszukiwania zdjęciem dostępną m.in. w wyszukiwarce Google (<a href="https://newsinitiative.withgoogle.com/pl-pl/resources/trainings/verification/verification-google-image-search/" target="_blank" rel="noreferrer noopener">tu opis</a>, jak to zrobić)Nie wierz stuprocentowo odpowiedziom sztucznej inteligencji na zadane pytanie - może się mylić, tak jak człowiek. Komu więc ufać? Dezinformacja dzieli się na trzy kategorie: - Całkowita nieprawda - podawane informacje są sfabrykowane, sprzeczne, nieprawdziwe; - Prawda jest sporna - fakty przedstawione są selektywnie bądź w odpowiednim kontekście, skutkiem czego odbiorca jest wprowadzony w błąd; - Manipulacja cytatem - wypowiedź jest umieszczona w innym (niż zamierzony) kontekście, tudzież usunięte zostaną zdania lub ich fragmenty, co powoduje zmianę sensu wypowiedzi, a w konsekwencji wspiera określoną tezę. <a href="https://wydarzenia.interia.pl/raport-wybory-parlamentarne-2023/news-wybory-2023-jak-glosowac-poza-miejscem-zameldowania-masz-cza,nId,7010736" target="_blank" rel="noreferrer noopener">Jak głosować poza miejscem zameldowania? Masz czas do 12 października</a> Daniel Rząsa podkreśla, że większą wiarygodność - statystycznie - będą mieć redakcje, a nie media społecznościowe. - Z prostego powodu - struktury. Nad wypuszczeniem artykułu czuwa kilka osób - dziennikarz, redaktor, wydawca, czasem fact-checker. Nie przekreśla to jednak mediów społecznościowych. Tam również znajdziemy osoby podające sprawdzone informacje. Istotną sprawą jest uważność, gdyż nawet zweryfikowane konto (niebieski znak przy nazwie profilu - red.) nie oznacza, że ktoś przekazuje wyłącznie prawdę. Wiąże się to jednak z większą pewnością co do faktycznej tożsamości tego użytkownika social mediów - słyszymy. Według eksperta Google wciąż wielu korzystających z internetu nabiera się nie tyle co na deep fake'i, ale również na cheap fake'i (w luźnym tłumaczeniu: tanie chwyty). - Przykład? Zdjęcie zrobione dwa lata temu i wstawione dziś bez opisu uznane może zostać często za coś z teraźniejszości. Nadchodzi weryfikacja reklam politycznych z AI Według Daniela Rząsy w walce z dezinformacją może pomóc sztuczna inteligencja. W najbliższym czasie, bo na początku listopada, Google wprowadzi znaczące zmiany w zakresie AI. Reklamy polityczne, w których zostanie ona użyta, będą musiały być specjalnie oznaczone. Trwają również prace nad podobnymi oznaczeniami wszystkich grafik wygenerowanych przez sztuczną inteligencję. Na to będziemy musieli jeszcze jednak poczekać. <a href="https://wydarzenia.interia.pl/raport-wybory-parlamentarne-2023/news-wybory-parlamentarne-2023-kiedy-jak-glosowac-wszystkie-infor,nId,7006708" target="_blank" rel="noreferrer noopener">Wybory parlamentarne 2023. Kiedy? Najważniejsze informacje. Wszystko, co musisz wiedzieć</a> ----- TWÓJ GŁOS MA ZNACZENIE. Dołącz do naszego <a href="https://www.facebook.com/events/810046334177809/">wydarzenia</a> na Facebooku i śledź aktualne informacje w trakcie kampanii wyborczej!