Zgodnie z art. 167 ustawy z dnia 9 czerwca 2011 r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej (Dz. U. z 2013 r. poz. 135, z późn. zm.), dziecko może być zakwalifikowane do przysposobienia związanego ze zmianą dotychczasowego miejsca zamieszkania dziecka na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej na miejsce zamieszkania w innym państwie po wyczerpaniu wszystkich możliwości znalezienia kandydata do przysposobienia tego dziecka na terenie kraju, chyba że między przysposabiającym a przysposabianym dzieckiem istnieje stosunek pokrewieństwa lub powinowactwa albo gdy przysposabiający już przysposobił siostrę lub brata przysposabianego dziecka. Zatem w praktyce do przysposobienia zagranicznego kwalifikowane są dzieci, dla których nie udało się uprzednio znaleźć odpowiedniej rodziny w kraju. Najczęściej są to dzieci starsze (powyżej 6-7 roku życia), liczne rodzeństwa, dzieci chore lub dzieci, których poziom rozwoju psychoruchowego i/lub poznawczego mieści się poniżej przeciętnej. Przysposobienie dokonuje się na mocy orzeczenia sądu opiekuńczego - wydziału rodzinnego i nieletnich sądu rejonowego - na wniosek osoby lub osób (małżonków) przysposabiających (art. 117 kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, art. 585 § 1 kodeksu postępowania cywilnego). Wniosek ten powinien być złożony w sądzie opiekuńczym właściwym dla miejsca zamieszkania wnioskodawców lub dziecka (art. 585 § 2 kodeksu postępowania cywilnego). Postanowienie orzekające przysposobienie staje się skuteczne po uprawomocnieniu się. W przypadku adopcji międzynarodowych, dokonywanych w trybie Konwencji o ochronie dzieci i współpracy w dziedzinie przysposobienia międzynarodowego sporządzonej w Hadze dnia 29 maja 1993 r. (dalej Konwencja haska), sąd wydaje także potwierdzenie dokonania przysposobienia zgodnie z tą Konwencją. Zgodnie z art. 14 Konwencji haskiej, osoby mające zwykły pobyt w Umawiającym się Państwie, które zamierzają przysposobić dziecko na stałe zamieszkałe w innym Umawiającym się Państwie, powinny zwrócić się do organu centralnego państwa ich zwykłego pobytu lub innej upoważnionej przez ten organ organizacji, w celu sporządzenie sprawozdania, o którym mowa w art. 15 Konwencji. W przypadku przysposobienia dziecka mieszkającego w Polsce przez kandydatów mających miejsce zwykłego pobytu w innym państwie, dossier potencjalnych rodziców adopcyjnych jest przesyłane przez organ centralny państwa przyjmującego (czyli organ centralny państwa, na terenie którego wnioskodawcy mają miejsce zwykłego pobytu) albo inną upoważnioną przez ten organ organizację do polskiego organu centralnego. Jeśli w procedurze adopcji międzynarodowej pośredniczy właściwie upoważniona zagraniczna agencja adopcyjna, wówczas dossier wysyłane jest przez tę agencję do jednego z trzech polskich ośrodków adopcyjnych upoważnionych do współpracy z organami centralnymi innych państw lub z licencjonowanymi przez rządy innych państw organizacjami lub ośrodkami adopcyjnymi. Zadania polskiego organu centralnego wyznaczonego zgodnie z art. 6 Konwencji haskiej wykonuje Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej. Zgodnie z obwieszczeniem Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 11 października 2013 r. ośrodkami adopcyjnymi upoważnionymi do współpracy z organami centralnymi innych państw lub z licencjonowanymi przez rządy innych państw organizacjami lub ośrodkami adopcyjnymi, są: Mazowieckie Centrum Polityki Społecznej Wojewódzki Ośrodek Adopcyjny, 00 - 301 Warszawa, ul. Nowy Zjazd 1; Krajowy Ośrodek Adopcyjny TPD, 00 - 325 Warszawa, ul. Krakowskie Przedmieście 6; Katolicki Ośrodek Adopcyjny, 04 - 357 Warszawa, ul. Grochowska 194/196. W każdym z wymienionych ośrodków istnieje Komisja do spraw adopcji, która dobiera do potrzeb dziecka zakwalifikowanego wcześniej do adopcji międzynarodowej odpowiednią rodzinę adopcyjną. Następnie całość dokumentacji kandydatów oraz dziecka jest przesyłana do Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej, w celu wydania zgody, o której mowa w art. 17 c Konwencji. Po wydaniu zgody dokumentacja zwracana jest ośrodkowi adopcyjnemu, a następnie możliwe jest zaaranżowanie pierwszego spotkania kandydatów z dzieckiem. Do celów adopcji wymagane są następujące dokumenty dotyczące kandydatów, przetłumaczone na język polski przez tłumacza przysięgłego oraz odpowiednio poświadczone (opatrzone pieczęcią Apostille albo zalegalizowane): Wniosek o adopcję dziecka/dzieci; Odpisy aktów urodzenia przyszłych rodziców; Odpis aktu małżeństwa; Zaświadczenie o niekaralności; Zaświadczenie o zatrudnieniu i/lub dochodach; Poświadczenie obywatelstwa (np. poświadczone kopie paszportów); Dokumentacja medyczna - poświadczenie braku przeciwwskazań medycznych; Wywiad adopcyjny, tzw. "home study", przeprowadzony przez uprawnioną instytucję; Zgoda organu centralnego kraju wnioskodawcy/wnioskodawców na adopcję zagraniczną, wystawiona imiennie na wnioskodawcę/wnioskodawców oraz zgoda na wjazd i stały pobyt dziecka w kraju przyjmującym. Ponadto należy zaznaczyć, iż zgodnie z art. 120 1 kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, jeżeli przez przysposobienie przysposabiany ma zmienić dotychczasowe miejsce zamieszkania w Rzeczypospolitej Polskiej na miejsce zamieszkania w innym państwie, przysposobienie może być orzeczone po upływie określonego przez sąd opiekuńczy okresu osobistej styczności przysposabiającego z przysposabianym w dotychczasowym miejscu zamieszkania przysposabianego lub w innej miejscowości w Rzeczypospolitej Polskiej. Przy wykonywaniu nadzoru nad przebiegiem styczności przysposabiającego z przysposabianym sąd opiekuńczy korzysta z pomocy ośrodka adopcyjnego oraz, w razie potrzeby, organu pomocniczego w sprawach opiekuńczych. Polskie akty prawne regulujące sprawy przysposobienia: Ustawa z dnia 25 lutego 1964 r. - Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz. U. z 2012 r., poz.788, z późn. zm.), Ustawa z dnia 17 listopada 1964 r. - Kodeks postępowania cywilnego (Dz. U. z 1964 r., Nr 43, poz. 296, z późn. zm.), Ustawa z dnia 9 czerwca 2011 roku o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej (Dz. U. z 2013 r., poz. 135, z późn. zm.), Ustawa z dnia 25 lipca 2014 r. o zmianie ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2014 r. poz. 1188) Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy (Dz. U. z 1998 r., Nr 21, poz. 94, z późn. zm.), Ustawa z dnia 29 września 1986 r. prawo o aktach stanu cywilnego ( Dz. U. z 2011 r., Nr 212, poz. 1264, z późn. zm.) Ustawa z dnia 4 lutego 2011 r. - Prawo prywatne międzynarodowe (Dz. U. Nr 80, poz. 432), Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 9 grudnia 2011 r. w sprawie szkolenia dla kandydatów do przysposobienia dziecka (Dz. U. Nr 272, poz. 1610) Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 22 grudnia 2011 r. w sprawie wzoru kwestionariusza wywiadu adopcyjnego oraz wzoru karty dziecka (Dz. U. Nr 292, poz. 1721). Wybrane umowy międzynarodowe regulujące sprawy przysposobienia: Konwencja o Prawach Dziecka ONZ z dnia 20 listopada 1989 r. (Dz. U. 1991, Nr 120, poz. 526). Konwencja z dnia 29 maja 1993 r. o ochronie dzieci i współpracy w dziedzinie przysposobienia międzynarodowego, tzw. Konwencja haska (Dz. U. 2000, Nr 39, poz. 448). Europejska Konwencja o Przysposobieniu Dzieci z dnia 24 kwietnia 1967 r., tzw. konwencja strasburska (Dz. U. 1999, Nr 99, poz. 1157). Załącznik: szczegółowa informacja o procedurze w języku polskim i angielskim (źródło: mpips.gov.pl)