Rzeczniczka gdyńskiego muzeum Joanna Dąbrowska poinformowała w poniedziałek, że opowieści tych, którzy opuszczali ojczyznę oraz ich krewnych, a także osób, które odpowiadały za organizację ich podróży, będą rejestrowane we współpracy z Gdyńską Szkołą Filmową. - Chcemy dowiedzieć się, kim byli ludzie, którzy decydowali się na opuszczenie swojego domu, pracy, bliskich. Jaka była ich ostatnia myśl przed wyjazdem, jakie wspomnienia, ale i marzenia z sobą zabierali. Interesuje nas również, jak radzili sobie w nowym kraju, społeczeństwie, gospodarce, nowej, często egzotycznej kulturze. Pragniemy dotrzeć do tych ludzi, by ocalić od zapomnienia ich historie, często poruszające i niezwykłe - wyjaśniła dyrektorka Muzeum Emigracji w Gdyni, Karolina Grabowicz-Matyjas. Koordynator projektu Archiwum Emigranta Sebastian Tyrakowski podkreślił, że równie ważne dla pracowników muzeum będą wspomnienia osób, które służbowo były świadkami ostatniej podróży osób wyjeżdżających na stałe za granicę. - Dworzec Morski w Gdyni był miejscem, skąd tysiące ludzi na pokładach transatlantyków, takich jak "Batory" i "Stefan Batory", wyruszało w zamorską podróż do nowego kraju. Oprócz historii emigrantów interesują nas także obserwacje i refleksje pracowników transatlantyków, Dworca Morskiego, Obozu Emigracyjnego czy szpitala kwarantannowego dopełniającego emigracyjną infrastrukturę Gdyni. Naturalnie, nie zawężamy naszych poszukiwań tylko do emigracji drogą morską; każda historia jest dla nas wartościowa - nadmienił Tyrakowski. Dąbrowska wyjaśniła, że w pierwszym etapie projektu Archiwum Emigranta pracownicy muzeum chcą dotrzeć do osób z Pomorza. - Spodziewamy się, że relacje będą pochodzić głównie z lat 50. i 60. ubiegłego wieku, choć może uda się także zarejestrować starsze wspomnienia - zaznaczyła rzeczniczka. "Pomorski" etap projektu Archiwum Emigranta potrwa do końca czerwca. Następnie, w ramach tego przedsięwzięcia, ma dojść w Warszawie do wywiadów z wybitnymi postaciami polskiej nauki, kultury, sportu i biznesu, w których życiorysy wpisane były doświadczenia emigracyjne. W kolejnym etapie projektu zaplanowano nagrywanie rozmów za granicą. W pilotażowej fazie projektu Archiwum Emigranta, którą realizowano w latach 2010-2011, gdyńskie Muzeum Emigracji zarejestrowało kilkadziesiąt emigranckich wspomnień m.in. w USA, Australii, Francji, Wielkiej Brytanii, Czechach, Węgrzech i Rumunii. Muzeum Emigracji ma powstać w obiekcie Dworca Morskiego oraz przylegającego do niego Magazynu Tranzytowego na terenie portu w Gdyni. Wystawa główna mieścić się będzie w magazynie, liczącym 3,6 tys. metrów kwadratowych powierzchni, natomiast w budynku dworca powstanie kino studyjne, przestrzeń do działań o charakterze teatralnym i koncertowym, czytelnia, restauracja itp. Gdyńska placówka będzie jedynym miejsce w kraju, które ukazywać będzie historię emigracji z ziem polskich. Nieprzypadkowo na jej siedzibę wybrano obiekty na terenie portu w Gdyni, które przez lata służyły obsłudze polskiego ruchu emigracyjnego. Koszt urządzenia muzeum wyniesie ok. 50 mln zł, z czego prawie 24 mln zł stanowić będzie wsparcie z programu Jessica Unii Europejskiej. Przebudowa obiektów ma się rozpocząć w kwietniu 2013 r., a przestrzeń wystawiennicza powinna zostać otwarta na przełomie 2014 i 2015 roku. W październiku 2012 r. konkurs na koncepcję przestrzenno-plastyczną wystawy stałej Muzeum Emigracji w Gdyni wygrało krakowskie Ae Fusion Studio.