Henryk Samsonowicz urodził się w 1930 roku. Studiował historię na Uniwersytecie Warszawskim. W 1954 roku obronił doktorat, w 1960 - uzyskał stopień doktora habilitowanego, w 1971 - profesora nadzwyczajnego, a w 1980 roku - profesora zwyczajnego. Jego kariera naukowa związana była z tamtejszym Instytutem Historycznym. "Był wybitnym historykiem, znawcą historii średniowiecza i ważnym dla nas wszystkich człowiekiem Uniwersytetu" - wspomniano go na stronie Wydziału Historii Uniwersytetu Warszawskiego. W latach 1989-1991 pełnił funkcję ministra edukacji w rządzie Tadeusza Mazowieckiego.