Inwestycja pochłonie 270 tys. zł. System taki od listopada zeszłego roku działa w meczecie w pobliskich Bohonikach. Drewniany meczet w Kruszynianach, pochodzący prawdopodobnie z XVIII lub pierwszej połowy XIX wieku, jest jedną z dwóch najstarszych w Polsce świątyń muzułmańskich. Drugi znajduje się w sąsiednich Bohonikach. Oba są użytkowane przez gminy muzułmańskie i jako ważna atrakcja turystyczna Podlasia udostępniane zwiedzającym. Jak poinformował przewodniczący Muzułmańskiej Gminy Wyznaniowej w Kruszynianach, Bronisław Talkowski, inwestycja, którą sfinansuje Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego, powinna zostać zakończona w październiku tego roku. W kruszyniańskim meczecie zostanie zainstalowany ten sam system, który od listopada zeszłego roku funkcjonuje w świątyni w Bohonikach. Tamtą inwestycję również sfinansowano z dotacji ministerstwa kultury. Będzie to urządzenie składające się z kilkudziesięciu dysz umieszczonych na dachu i pod nim, połączonych za pomocą sieci rurek z zakopanym pod ziemią zbiornikiem wody oraz aparaturą alarmową. Jeśli czujniki zarejestrują podwyższoną temperaturę, z dysz pod ciśnieniem kilku atmosfer zacznie być rozpylana woda, wzbogacona środkami pianotwórczymi, która otoczy budynek "płaszczem" z mgły wodnej. Zdaniem strażaków, system ten jest bardziej efektywny od używania zraszaczy lub tym bardziej zwykłej wody i znacznie minimalizuje straty popożarowe, ponieważ mgła wodna ma duże większe zdolności schładzania powietrza poprzez odparowywanie ciepła. Zbiornik wody jednorazowo wystarcza, by utrzymywać mgłę wodną przez 20 minut. Zastosowaną w meczecie technologię, nazwaną Systemem FOG, opatentował krakowski inżynier Józef Seweryn. Opracowana została z myślą o ochronie zabytkowych drewnianych budynków. Jak mówił Talkowski, gmina wyznaniowa w tym tygodniu sfinalizuje umowę z krakowską firmą. Podkreślił, że poważnym obciążeniem finansowym dla władz gminy będzie późniejsza konserwacja urządzenia, której dokonywać mogą jedynie licencjonowani pracownicy krakowskiej firmy. W ocenie przewodniczącej Muzułmańskiej Gminy Wyznaniowej w Bohonikach, Mirosławy Koryckiej, roczny koszt konserwacji urządzenia to 12 tys. zł, co znacznie przekracza możliwości finansowe gminy wyznaniowej. Dlatego od momentu zainstalowania, urządzenia nie były ani razu konserwowane, a jedynie przeczyszczane przez osoby opiekujące się meczetem. Drewniane meczety w Kruszynianach i Bohonikach to jedyne w kraju zabytkowe świątynie muzułmańskie, które po II wojnie światowej pozostały w granicach Polski. Starszy i nieco większy jest meczet kruszyniański. Budowany był z drewna sosnowego przez okoliczną ludność, prawdopodobnie pochodzenia żydowskiego, która wzorowała się na znanej im z pobliskich miejscowości architekturze drewnianych świątyń chrześcijańskich. Wnętrze podzielone jest na część męską i żeńską. Oba meczety przeszły gruntowny remont trzy lata temu. Polscy wyznawcy islamu to w większości Tatarzy. Skupieni są w Muzułmańskim Związku Religijnym. Liderzy tej organizacji szacują, że należy do niego ok. 5 tys. osób, z których większość mieszka w województwie podlaskim.