Sojusz PiS z Kościołem wydawał się naturalny i obustronnie korzystny. Elektorat rządzącej obecnie partii obejmuje środowiska silnie religijne, regularnie uczestniczące w kościelnych obrzędach i okazujące lojalność wobec kościelnych instytucji. Wierzenia i postawy religijne są zaś trwalsze i bardziej stabilne od preferencji partyjnych, zatem odwoływanie się do nich daje nadzieję na pozyskanie wierniejszego elektoratu. Związek z Kościołem w oczach wiernych niejako uświęca partię. Z kolei Kościołowi przymierze z rządzącą partią pozwala umacniać swoje wpływy w państwie i rozmaitych instytucjach publicznych, od szkół i mediów, przez urzędy, do spółek skarbu państwa, oddawanych uroczyście w opiekę Matce Boskiej. Polskie życie partyjne oraz preferencje wyborcze Polaków są jednak bardzo niestabilne i kapryśne. Stąd brały się przestrogi, że zbyt blisko związawszy się z PiS, naraża się Kościół na współudział w przyszłej przegranej, która wcześniej czy później tej partii się przytrafi, jak to w demokracji parlamentarnej bywa. Sam Jarosław Kaczyński niegdyś przestrzegał, że upartyjnienie Kościoła (miał wówczas na myśli bliski związek z ZChN) i nachalna klerykalizacja życia publicznego to "najkrótsza droga do dechrystianizacji Polski". ZChN dawno zniknął z politycznego firmamentu, a prezes Kaczyński swoich dawnych przestróg zapomniał. Tymczasem w Polsce od lat trwa powolne, ale systematyczne słabnięcie wpływów Kościoła w sekularyzującym się społeczeństwie. Ubywa uczestników religijnych obrzędów (z coniedzielnymi nabożeństwami na czele), wiara staje się coraz bardziej zindywidualizowana i niezależna od kościelnego nauczania, zwiększa się społeczna dezaprobata dla zaangażowania Kościoła w życie publiczne, a zwłaszcza polityczne. Ostatnio doszedł jeszcze jeden czynnik silnie osłabiający pozycję Kościoła: skandale obyczajowe i degrengolada kleru, ukazana w filmie pod takimże tytułem. Można się zastanawiać czy rekordowe tłumy szturmujące kina wyświetlające ten film to efekt skandali czy zwiastun ich skutków. Niewątpliwie jednak moralny status duchowieństwa, hierarchii i instytucji kościelnych doznaje potężnego uszczerbku, a nastroje antyklerykalne przybierają na sile. Byłoby zdumiewającym gdyby nie odbiło się to na poparciu dla partii, której funkcjonariusze obnoszą się ze swoją kościółkową pobożnością, a niekiedy żenującą dewocją. W tym sensie i zakresie PiS może na sojuszu z Kościołem obecnie stracić.